Marfanov sindrom

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Marfanov sindrom
LatinskiSyndroma Marfan
Klasifikacija i spoljašnji resursi
Specijalnostmedicinska genetika
Patient UK[https://patient.info/doctor/marfans-syndrome-pro marfans-syndrome-pro ]

Marfanov sindrom je poremećaj koji se nasleđuje autozomno-dominantno, a uzrok mu je mutacija gena za fibrilin 1, zbog koje u elastičnim vezivnim vlaknima nedostaju mikrofibrili, pa ta vlakna nemaju potrebnu čvrstinu.[1]

Epidemiologija[uredi | uredi izvor]

Učestalost bolesti na globalnom nivou je 4-6 na 100.000 stanovnika.

Etiopatogeneza[uredi | uredi izvor]

Uzrok sindroma je mutacija gena FBN1 koji kodira sintezu fibrilina, a lokus za ovaj gen nalazi se na dugom kraku 15. hromozoma (15q21.1).

Marfanov sindrom je autozomno dominantna bolest, što znači da su u većini slučajeva aficirane osobe koje su heterozigotni nosioci patološkog gena. Uzrok mu je mutacija gena FBN1 koji kodira sintezu fibrilina, a lokus za ovaj gen nalazi se na dugom kraku 15. hromozoma (15q21.1). Fibrilin je glikoprotein i osnovna je komponenta ligamenta suspenzorijuma oka, elastina u aorti i drugom vezivu. Za ovu, kao i za druge autozomno dominantne bolesti vezuje se efekat očevih godina. Primećeno je da očevi stariji od 45 godina imaju 4-5 puta veći rizik od dobijanja deteta sa Marfanovim sindromom i ahondroplazijom, u odnosu na očeve od 25 godina. To se pripisuje akumulaciji mutacija tokom velikog broja mitotičkih deoba kroz koje prođe polna ćelija.[2][3][4] Spermatogeneza je kontinuiran proces koji uključuje 20-25 mitotičkih deoba godišnje, pa zreli spermatozoidi čoveka od 50 ili više godina prolaze nekoliko stotina mitotičkih deoba. Mnoge mutacije posledica su greške u DNK kopiranju tokom mitoze.[5][6][7][8]

Trudnoća nosi petostruko povećanje rizika od disekcije aorte kod osoba sa Marfanovim sindromom, a rizik se dodatno povećava ukoliko je aortni koren dijametra >4,5 cm.[9] Kod pacijentkinja sa aortnim korenom >4,5 cm neophodno je planirati trudnoću tek nakon hirurške intervencije na aortnom korenu. Kod pacijentkinja sa aortnim korenom <4,5 cm moguća je trudnoća uz redovne ehokardiografske preglede i poseban oprez.[10]

Klinička slika[uredi | uredi izvor]

Grudni koš pacijenta sa Marfanovim sindrom

Kod Marfanovog sindroma, patološki gen za fibrilin manifestuje se najčešće koštanim, očnim i srčanim problemima.[11]

Oboleli su obično visoki i mršavi sa neproporcionalno dugim ekstremitetima, deformitetima grudnog koša, skoliozom (deformitetom kičmenog stuba), grudnom lordozom, ograničenom ekstenzijom lakta, ravnim stopalima, deformitetima kuka, povećanom pokretljivošću zglobova. Takođe se mogu javiti: dolihocefalija (izdužena glava), enoftalmija (uvučene očne jabučice), retrognacija (uvučena donja vilica), gusti zubi i gotsko (visoko podignuto) nepce.[12]

Dijagnoza[uredi | uredi izvor]

Miksomatozna degeneracija mitralnog srčanog zaliska je najčešća manifestacija Marfanovog sindroma.

Dijagnoza se postavlja na osnovu kliničke slike, kliničkog pregleda, oftalmološkog pregleda, rendgenografije, ultrazvuka, kompjuterizovane tomografije, nuklearne magnetne rezonance i genetskih ispitivanja.[15][16][17][18][19][20][21][22][23][24]

Terapija[uredi | uredi izvor]

Lečenje je simptomatsko. Zbog kardiovaskularnih poremećaja se ordiniraju beta blokatori. Srčane mane se hirurški koriguju. Nekada se daju progesteron i estrogen pre puberteta da bi se sprečio visok rast. Kratkovidost se koriguje nošenjem naočara, a ostali poremećaju na očima se mogu laserski sanirati.[25][26][27][28][29]

Vaginalni porođaj sa epiduralnom anestezijom je moguć kod trudnica sa aortnim korenom <4,5 cm, dok je kod trudnica sa aortnim korenom >4,5 cm indikovan porođaj carskim rezom sa regionalnom anestezijom [4,5].

Prevencija[uredi | uredi izvor]

Preporuke za trudnice sa Marfanovim sindromom obuhvataju redovne ehokardiografske preglede svakih mesec dana tokom čitave trudnoće sa praćenjem dimenzija aortnog korena i uočavanjem eventualnih znakova disekcije, uz primenu beta-blokatora.[30]

Izvori[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Salik I, Rawla P. Marfan Syndrome. StatPearls. 2018 Jan. [Medline]. [Full Text].
  2. ^ Benarroch L, Aubart M, Gross MS, et al. Reference Expression Profile of Three FBN1 Transcript Isoforms and Their Association with Clinical Variability in Marfan Syndrome. Genes (Basel). 2019 Feb 11. 10 (2):[Medline].[Full Text]
  3. ^ Loeys BL, Chen J, Neptune ER, et al. A syndrome of altered cardiovascular, craniofacial, neurocognitive and skeletal development caused by mutations in TGFBR1 or TGFBR2. Nat Genet. 2005 Mar. 37(3):275-81. [Medline].
  4. ^ Lee B, Godfrey M, Vitale E, et al. Linkage of Marfan syndrome and a phenotypically related disorder to two different fibrillin genes. Nature. 1991. 352:337-339.
  5. ^ Esfandiari H, Ansari S, Mohammad-Rabei H, Mets MB. Management Strategies of Ocular Abnormalities in Patients with Marfan Syndrome: Current Perspective. J Ophthalmic Vis Res. 2019 Jan-Mar. 14 (1):71-7. [Medline]. [Full Text].
  6. ^ Niwa K. Aortic dilatation in complex congenital heart disease. Cardiovasc Diagn Ther. 2018 Dec. 8 (6):725-38. [Medline]. [Full Text].
  7. ^ Benke K, Agg B, Szilveszter B, et al. The role of transforming growth factor-beta in Marfan syndrome. Cardiol J. 2013. 20 (3):227-34. [Medline]. [Full Text]
  8. ^ Bolar N, Van Laer L, Loeys BL. Marfan syndrome: from gene to therapy. Curr Opin Pediatr. 2012 Aug. 24(4):498-504. [Medline].
  9. ^ Nelson-Piency C. Handbook of obstetric medicine. 3rd ed. London: Informa Healthcare; 2006
  10. ^ Oakley C, Wames C, eds. Heart disease in pregnancy. London: Blackwell; 2007
  11. ^ Pyeritz RE. The Marfan syndrome. Annu Rev Med. 2000. 51:481-510. [Medline].
  12. ^ Dietz HC, Pagon RA, Adam MP, et al. Marfan Syndrome. GeneReviews. 1993. [Medline]. [Full Text].
  13. ^ Behr CA, Denning NL, Kallis MP, et al. The incidence of Marfan syndrome and cardiac anomalies in patients presenting with pectus deformities. J Pediatr Surg. 2018 Dec 27. [Medline].
  14. ^ Vanem TT, Geiran OR, Krohg-Sorensen K, Roe C, Paus B, Rand-Hendriksen S. Survival, causes of death, and cardiovascular events in patients with Marfan syndrome. Mol Genet Genomic Med. 2018 Nov. 6 (6):1114-23. [Medline]. [Full Text]
  15. ^ Rose PS, Levy HP, Ahn NU, et al. A comparison of the Berlin and Ghent nosologies and the influence of dural ectasia in the diagnosis of Marfan syndrome. Genet Med. 2000 Oct. 2(5):278-82. [Medline].
  16. ^ Loeys BL, Dietz HC, Braverman AC, et al. The revised Ghent nosology for the Marfan syndrome. J Med Genet. 2010 Jul. 47(7):476-85. [Medline].
  17. ^ Faivre L, Collod-Beroud G, Ades L, et al. The new Ghent criteria for Marfan syndrome: what do they change?. Clin Genet. 2012 May. 81(5):433-42. [Medline].
  18. ^ Van de Velde S, Fillman R, Yandow S. Protrusio acetabuli in Marfan syndrome. History, diagnosis, and treatment. J Bone Joint Surg Am. 2006 Mar. 88(3):639-46. [Medline].
  19. ^ Jones KB, Sponseller PD, Erkula G, et al. Symposium on the musculoskeletal aspects of Marfan syndrome: meeting report and state of the science. J Orthop Res. 2007 Mar. 25(3):413-22. [Medline].
  20. ^ Avivi E, Arzi H, Paz L, Caspi I, Chechik A. Skeletal manifestations of Marfan syndrome. Isr Med Assoc J. 2008 Mar. 10(3):186-8. [Medline]. [Full Text].
  21. ^ Wozniak-Mielczarek L, Sabiniewicz R, Drezek-Nojowicz M, et al. Differences in Cardiovascular Manifestation of Marfan Syndrome Between Children and Adults. Pediatr Cardiol. 2019 Feb. 40 (2):393-403. [Medline]. [Full Text].
  22. ^ Altman A, Uliel L, Caspi L. Dural ectasia as presenting symptom of Marfan syndrome. Isr Med Assoc J. 2008 Mar. 10(3):194-5. [Medline]. [Full Text].
  23. ^ Lacassie HJ, Millar S, Leithe LG, et al. Dural ectasia: a likely cause of inadequate spinal anaesthesia in two parturients with Marfan's syndrome. Br J Anaesth. 2005 Apr. 94(4):500-4. [Medline].
  24. ^ Dean JC. Marfan syndrome: clinical diagnosis and management. Eur J Hum Genet. 2007 May 9. [Medline]. [Full Text].
  25. ^ von Kodolitsch Y, Robinson PN. Marfan syndrome: an update of genetics, medical and surgical management. Heart. 2007 Jun. 93(6):755-60. [Medline].
  26. ^ Frobel AK, Hulpke-Wette M, Schmidt KG, Laer S. Beta-blockers for congestive heart failure in children. Cochrane Database Syst Rev. 2009 Jan 21. CD007037. [Medline].
  27. ^ Williams A, Davies S, Stuart AG, Wilson DG, Fraser AG. Medical treatment of Marfan syndrome: a time for change. Heart. 2008 Apr. 94(4):414-21. [Medline].
  28. ^ Pyeritz RE. Marfan syndrome: 30 years of research equals 30 years of additional life expectancy. Heart. 2009 Mar. 95(3):173-5. [Medline].
  29. ^ Yetman AT, Bornemeier RA, McCrindle BW. Usefulness of enalapril versus propranolol or atenolol for prevention of aortic dilation in patients with the Marfan syndrome. Am J Cardiol. 2005 May 1. 95(9):1125-7. [Medline].
  30. ^ Lupton M, Oteng-Ntim E, Ayida G, Steer PJ. Cardiac disease in pregnanacy. Curr Opin Obset Gynecol 2002;14:137-43.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Klasifikacija
Spoljašnji resursi

Mediji vezani za članak Marfanov sindrom na Vikimedijinoj ostavi

Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje
u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja).
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Марфанов_синдром&oldid=25449739”