Pređi na sadržaj

Наша прошлост

Dodaj veze
S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Naša prošlost
Naslovna strana prvog broja Naše prošlosti iz 1964. godine
Format24 cm
IzdavačNarodni muzej Kraljevo i Istorijski arhiv Kraljevo
Glavni urednikdr Vesna Milojević i dr Darko Gučanin
Osnivanje1964.
Jeziksrpski, engleski
SedišteTrg Svetog Save 1-2, Kraljevo
ISSN0550-4317

Naša prošlost je naučni časopis koji izdaju Narodni muzej Kraljevo i Istorijski arhiv Kraljevo. Prvi broj časopisa je izašao 1964. godine. U časopisu se prvenstveno objavljuju radovi o temama iz regionalne prošlosti kraljevačkog kraja.

Pokretanje časopisa i prva decenija njegovog postojanja[uredi | uredi izvor]

Časopis Naša prošlost osnovan je 1964. godine, zalaganjem Miroljuba Spasojevića, tadašnjeg direktora Istorijskog arhiva Kraljevo. Prvi broj je štampan u januaru 1964. godine, u izdanju Istorijskog arhiva i Društva istoričara sreza Kraljevo. Cilj pokretanja ovakvog časopisa je bila potreba da se na jednom mestu objedine radovi iz regionalne istorije, što bi potom bila polazna tačka za nastanak naučnih monografija o Kraljevu, Kruševcu, Novom Pazaru, Čačku i ostalim mestima koja su ulazila u sastav sreza čiji je centar bilo Kraljevo. Međutim, izdavanje časopisa je bilo privremeno obustavljeno već nakon prvog broja, jer su radnici arhiva tada bili angažovani i na drugim projektima. Prvi prekid u izlaženju časopisa je potrajao od 1965. do 1966. godine.[1]

Nakon ukidanja Kraljevačkog sreza 1967. godine formirana je opština Kraljevo. To se odrazilo i na širinu tema koje su obrađivane u Našoj prošlosti. Godine 1967. i 1968. Istorijski arhiv Kraljevo objavio je Našu prošlost kao dva dvobroja sa podnaslovom Istorijska revija, obogaćenu crno-belim fotografijama i ilustracijama. Za časopis su pisali i tadašnji i potonji profesori univerziteta, među kojima su bili Bogumil Hrabak, Gojko Desnica, Kosta Milutinović, Branko Bošković i dr. Međutim, glavni problem sa kojim se časopis i dalje suočavao je bio nedostatak dovoljnog broja obrazovanih kadrova u institucijama kulture. Zbog toga je Naša prošlost u periodu od 1969. do 1974. godine izlazila dvogodišnje, uprkos tome što je podnaslov časopisa bio Godišnjak.[2]

Časopis Naša prošlost je bio zabranjen 1975. godine. Razlog za zabranu je bio prikaz knjige grupe autora Novi Pazar i okolina, koji je napisao Vukman Ćulafić. U ovom prikazu on je osporio tvrdnje autora knjige da je muslimansko stanovništvo činilo sve da zaštiti Srbe od Nemaca tokom Drugog svetskog rata, dodajući da je većina Muslimana Nemce dočekala kao oslobodioce. Okružni sud u Kraljevu je stoga doneo odluku o zabrani časopisa, pozivajući se na štetu koju bi ovakvi tekstovi imali na bratstvo i jedinstvo jugoslovenskih naroda. Pored odluke o zabrani, sud je tražio i uništenje svih primeraka ovog broja Naše prošlosti.[3]

Obnova časopisa[uredi | uredi izvor]

Izlaženje časopisa Naša prošlost obnovljeno je 1986. godine, i to kao zajedničkog izdanja Narodnog muzeja Kraljevo i Istorijskog arhiva Kraljevo. Uspostavljena je i tradicija po kojoj su direktori ove dve ustanove bili izdavači, a do 2008. i odgovorni urednici. Nova serija časopisa je nosila podnaslov Zbornik radova Narodnog muzeja i Istorijskog arhiva. U ovoj seriji je izašlo ukupno 5 brojeva: 1/1986, 2/1987, 3/1988, 4/1989. i nakon dvogodišnjeg prekida 5/1992. Povod za obnovu časopisa su bila dva jubileja: 35 godina rada Narodnog muzeja i 25 godina rada Istorijskog arhiva. Prva tri broja časopisa su bila objavljena bez pomoći bilo kod SIZ-a za kulturu. Kako bi se rezultati istraživanja približili i stranim istraživačima, dodati su i rezimei radova na engleskom i na ruskom jeziku. Od drugog broja ustalila se praksa pisanja rezimea samo na engleskom jeziku. Radovi su se odnosili na istoriju, arheologiju, istoriju umetnosti, etnologiju, arhivistiku i konzervaciju, a akcenat je ponovo bio na regionalnim temama. Peti broj u ovoj seriji je bio izdat sa zakašnjenjem zbog sve češćeg nedostatka finansijskih sredstava. Upravo iz ovog razloga nastao je novi prekid u izdavanju časopisa, koji je trajao od 1993. do 2004. godine.[4]

Časopis Naša prošlost danas[uredi | uredi izvor]

Naša prošlost, broj 16 iz 2015. godine. Najnoviji brojevi časopisa su rađeni u skladu sa najnovijim vizuelno-tehničkim rešenjima

Inicijativom direktora Narodnog muzeja Dragana Draškovića i direktora Istorijskog arhiva Radomira Ristića časopis Naša prošlost je ponovo obnovljen 2005. godine. Odlučeno je da se nastavi numeracija iz 1986. godine, tako da je novi broj časopisa izašao pod rednim brojem 6. Časopis je nakon ponovne obnove sledio i najnovija vizuelno-tehnička rešenja: bio je većeg formata i sadržao je fotografije u boji. U ovom periodu Naša prošlost dostiže svoj zenit i u sadržajnom i u vizuelnom smislu. Radovi objavljeni u časopisu su svrstani u tri celine: Rasprave i članci, Prilozi i Prikazi. Ranije obrađivanim temama pridodate su i one iz oblasti muzeologije, numizmatike, paleontologije i fizičke antropologije. Ideja urednika je bila da u časopisu budu objavljeni radovi najpoznatijih i najiskusnijih istraživača, ali i njihovih mladih kolega koji su tek započinjali svoje naučne karijere. Zahvaljujući sve široj listi saradnika časopis je 2008. godine kategorizovan vrednošću M53 u okviru Liste časopisa u oblasti društvenih nauka. Od 2011. godine Naša prošlost dobija međunarodnu redakciju. Članovi Uređivačkog odbora postaju: prof. dr Katrin Orel, francuska istoričarka, direktorka istraživanja u Nacionalnom centru za naučna istraživanja pri pariskom univerzitetu, stručnjak za srednju Evropu i autorka više značajnih dela, koja predaje u Parizu, Strazburu i Budimpešti; prof. dr Aleksis Savidis, grčki vizantolog; dr Mihaela Simion, zaposlena u Nacionalnom istorijskom muzeju Rumunije; dr Vrban Nikolaev Todorov, docent na Univerzitetu za nacionalnu i svetsku ekonomiju u Sofiji.[5]

Odlaskom u penziju Radomira Rašića, a potom i smenom Dragana Draškovića sa mesta direktora Narodnog muzeja došlo je do petog i poslednjeg prekida u izlaženju Naše prošlosti, 2016. godine. Inicijativom Darka Gučanina, novog direktora Narodnog muzeja, i uz podršku kolektiva, 24. juna 2019. godine na sednici Upravnog odbora Muzeja doneto je rešenje o formiranju nove redakcije časopisa. Jedini urednik časopisa je postala Tatjana Mihailović, muzejski savetnik Narodnog muzeja Kraljevo: Pored nje su u sastav uređivačkog odbora ušli i: dr Dragan Vojvodić, redovni profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu, dopisni član SANU, Seminar za srednjovekovnu umetnost; dr Miroslav Vujović, vanredni profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu, Katedra za klasičnu arheologiju; dr Nikola Krstović, docent Filozofskog fakulteta u Beogradu, Seminar za muzeologiju i heritologiju; dr Vladeta Petrović, naučni saradnik Istorijskog instituta u Beogradu; dr Kosta Nikolić, naučni savetnik Instituta za savremenu istoriju u Beogradu, etnolog dr Marko Stojanović, muzejski savetnik Etnografskog muzeja u Beogradu i po prvi put biolog, dr Zoran Marković, muzejski savetnik Prirodnjačkog muzeja u Beogradu. Dvobroj obnovljene Naše prošlosti 17/18 izašao je 2020. godine.[6]

Časopis Naša prošlost je u periodu od 2005. do 2015. godine, pored zaposlenih u Istorijskom arhivu i Narodnom muzeju, okupio radove preko 80 naučnika iz 39 drugih ustanova, iz Srbije i inostranstva. Među njima su tri člana SANU, 26 zaposlenih na institutima, 17 zaposlenih na fakultetima, 20 zaposlenih u muzejima, osam zaposlenih u arhivima, dva zaposlena u bibliotekama, dva zaposlena u Zavodima za zaštitu spomenika kulture, jedan zaposlen u Zavodu za unapređenje obrazovanja i vaspitanja i jedan zaposlen u Zavodu za zaštitu prirode Srbije.[7]

Urednici[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Savić, Mirjana; Trifunović, Nemanja (2020). „Časopis Naša prošlost u naučnoj i kulturološkoj panorami Srbije”. Leskovački zbornik. LX: 270—271. 
  2. ^ Savić, Mirjana; Trifunović, Nemanja (2020). „Časopis Naša prošlost u naučnoj i kulturološkoj panorami Srbije”. Leskovački zbornik. LX: 271—272. 
  3. ^ Savić, Mirjana; Trifunović, Nemanja (2020). „Časopis Naša prošlost u naučnoj i kulturološkoj panorami Srbije”. Leskovački zbornik. LX: 273. 
  4. ^ Savić, Mirjana; Trifunović, Nemanja (2020). „Časopis Naša prošlost u naučnoj i kulturološkoj panorami Srbije”. Leskovački zbornik. LX: 274—275. 
  5. ^ Savić, Mirjana; Trifunović, Nemanja (2020). „Časopis Naša prošlost u naučnoj i kulturološkoj panorami Srbije”. Leskovački zbornik. LX: 276—278. 
  6. ^ Savić, Mirjana; Trifunović, Nemanja (2020). „Časopis Naša prošlost u naučnoj i kulturološkoj panorami Srbije”. Leskovački zbornik. LX: 278—279. 
  7. ^ Savić, Mirjana; Trifunović, Nemanja (2020). „Časopis Naša prošlost u naučnoj i kulturološkoj panorami Srbije”. Leskovački zbornik. LX: 283. 
  8. ^ Savić, Mirjana; Trifunović, Nemanja (2020). „Časopis Naša prošlost u naučnoj i kulturološkoj panorami Srbije”. Leskovački zbornik. LX: 279—281. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Наша_прошлост&oldid=27687086”