Osmanska vlast u Grčkoj

Većina oblasti koje su danas unutar granica moderne Grčke bile su u nekom trenutku u prošlosti deo Osmanskog carstva. Ovaj period osmanske vladavine u Grčkoj, koji je trajao od sredine 15. veka do uspešnog rata za nezavisnost Grčke koji je izbio 1821. i proglašenja Prve Helenske republike 1822. na grčkom je poznat kao Turkokratija (grčki: Τουρκοκρατια). Neki regioni, poput Jonskih ostrva, koji su bili deo Mletačke republike ili poluostrva Mani na Peloponezu, nisu postali deo otomanske administracije, iako je ovo drugo bilo pod otomanskom vlašću.

Istočno rimsko carstvo, ostatak drevnog rimskog carstva koje je vladalo većinom grčkog govornog područja više od 1100 godina, bilo je oslabljeno od osvajanja Konstantinopolja od strane latinskih krstaša 1204. godine. Osmanskom napredovanju u Grčku prethodila je pobeda nad Srbima na njenom severu. Prvo su Osmanlije pobedile u Maričkoj bici 1371. Srpske snage je tada predvodio srpski kralj Vukašin, otac Kraljevića Marka i savladar poslednjeg cara iz srpske dinastije Nemanjića. Potom je usledila pobeda Osmanlija u Kosovskoj bici 1389. godine. Bez dalje pretnje od strane Srba i potonjih vizantijskih građanskih ratova, Osmanlije su opsedale i zauzele Konstantinopolj 1453. godine, a zatim napredovale na jug u Grčku, zauzevši Atinu 1458. Grci su se držali na Peloponezu do 1460. godine, a Mlečani i Đenovljani su se držali na neka od ostrva, ali do početka 16. veka cela kopnena Grčka i većina egejskih ostrva bili su u rukama Osmanlija, isključujući nekoliko lučkih gradova koje su još uvek držali Mlečani (Nafplio, Monemvasija, Parga i Meton). Planine u Grčkoj bile su uglavnom netaknute i bile su utočište za Grke koji su želeli da pobegnu od otomanske vlasti i da se upuste u gerilski rat.

Kikladska ostrva, usred Egejskog mora, su zvanično pripojena Osmanlijama 1579. godine, iako su bila pod vazalnim statusom od 1530-ih. Kipar je pao 1571., a Mlečani su zadržali Krit do 1669. Osmanlije nikada nisu osvojile Jonska ostrva, izuzev Kefalonije (od 1479. do 1481. i od 1485. do 1500.), i ostala su pod vlašću Venecijanske Republike. Na Jonskim ostrvima je rođena moderna grčka državnost, stvaranjem Republike sedam ostrva 1800.

Osmanska Grčka je bila multietničko društvo. Međutim, osmanski sistem mileta nije odgovarao savremenom zapadnom pojmu multikulturalizma. Grcima su date neke privilegije i slobode, ali su takođe patile od zloupotrebe administrativnog osoblja nad kojim je centralna vlada imala samo daljinsku i nepotpunu kontrolu. Uprkos gubitku političke nezavisnosti, Grci su ostali dominantni u oblasti trgovine i poslovanja. Konsolidacija osmanske moći u 15. i 16. veku učinila je Mediteran sigurnim za grčko brodarstvo, a grčki brodovlasnici su postali pomorski prevoznici Carstva, ostvarujući ogromne profite. Međutim, nakon osmanskog poraza u bici kod Lepanta, grčki brodovi su često postajali meta žestokih napada katoličkih (posebno španskih i malteških) pirata.

Ovaj period osmanske vladavine imao je dubok uticaj na grčko društvo, jer su se pojavile nove elite. Grčka zemljoposednička aristokratija koja je tradicionalno dominirala Vizantijskim carstvom doživela je tragičnu sudbinu i bila je skoro uništena. Nova vodeća klasa u osmanskoj Grčkoj bili su prokritoi (na grčkom προκριτοι) koje su Osmanlije zvali kokabaši. Oni su u suštini bili birokrate i poreznici i stekli su negativnu reputaciju zbog korupcije i nepotizma. S druge strane, fanarioti su postali istaknuti u carskoj prestonici Konstantinopolja kao privrednici i diplomate, a Grčka pravoslavna crkva i vaseljenski patrijarh su se podigli do velike moći pod sultanovom zaštitom, stekli versku kontrolu nad celokupnim pravoslavnim stanovništvom Carstva.

Istorija

Nakon pada Konstantinopolja pod Osmanlije 1453. godine, despotovina Moreja bila je poslednji ostatak Vizantijskog carstva koji se suprotstavio Osmanlijama. Međutim, pao je u ruke Osmanlija 1460. godine, čime je završeno osvajanje kopnene Grčke. Dok je većina kopnene Grčke i ostrva Egejskog mora bila pod osmanskom kontrolom do kraja 15. veka, Kipar i Krit su ostali mletačka teritorija i nisu pali pod Osmanlije sve do 1571. odnosno 1670. godine. Jedini deo sveta grčkog govornog područja koji je izbegao osmansku vlast bila su Jonska ostrva, koja su ostala venecijanska do 1797. Krf je izdržao tri velike opsade 1537, 1571. i 1716. koje su sve rezultirale odbijanjem Osmanlija.

Ostale oblasti koje su ostale deo venecijanskog prekomorskog poseda su uključivali Nafplio i Monemvasiju do 1540. godine, Vojvodstvo arhipelaga, sa centrom na ostrvima Naksos i Paros do 1579. godine, Sifnos do 1617. i Tinos do 1715. godine.

• 
  Mehmed II ulazi u Konstantinopolj
• 
  Janjičari na Rodosu
• 
  Bitka za Prevezu
• 
  Bitka kod Lepanta
• 
  Opsada Kandije

Konsolidaciju osmanske vlasti pratila su dva različita trenda grčke migracije. Prvi je uključivao grčke intelektualce koji su migrirali u druge delove zapadne Evrope i uticali na pojavu renesanse (iako je velika migracija Grka u druge delove Evrope, pre svega na italijanske univerzitetske gradove, počelo je mnogo ranije, nakon što su krstaši zauzeli Carigrad). Ovaj trend je uticao i na stvaranje moderne grčke dijaspore. Drugi je podrazumevao da Grci napuste ravnice grčkog poluostrva i presele se u planine, gde je neravni pejzaž otežavao Osmanlijama da uspostave bilo vojno ili administrativno prisustvo.

Mapa teritorijalnog širenja Osmanskog carstva od 1307. do 1683. godine.

Administracija

Sultan je bio na vrhu vlasti Osmanskog carstva. Iako je imao moć apsolutnog vladara, zapravo je bio vezan tradicijom i konvencijom. Ova ograničenja nametnuta tradicijom bila su uglavnom verske prirode. Kuran je bio glavno ograničenje apsolutne vladavine od strane sultana i na taj način je Kuran služio kao „ustav“. Osmansku vlast provincija karakterisale su dve glavne funkcije. Lokalni administratori unutar provincija trebalo je da održavaju vojnu ustanovu i da prikupljaju poreze. Vojni establišment je bio feudalnog karaktera. Sultanovoj konjici je dodeljivana zemlja, bilo velika ili mala, na osnovu ranga pojedinog konjanika. Svim nemuslimanima bilo je zabranjeno da jašu konja što je otežavalo putovanje. Osmanlije su podelile Grčku na šest sandžaka, od kojih je svaki upravljao sandžakbeg odgovoran sultanu.

Osvojena zemlja je podeljena otomanskim vojnicima, koji su je držali kao feude (timare i zijamete) direktno pod sultanovom vlašću. Ova zemlja se nije mogla prodati ili naslediti, već je vraćena u sultanov posed kada je posednik (timariot) umro. Tokom svog života služili su kao konjanici u sultanovoj vojsci, dobro živeći od prihoda svojih imanja, a zemlju su uglavnom obrađivali seljaci. Mnogi osmanski timarioti vodili su poreklo od predosmanskog hrišćanskog plemstva i preneli su svoju vernost Osmanlijama nakon osvajanja Balkana. Prelazak na islam nije bio uslov, a još u petnaestom veku se znalo da su mnogi timarioti hrišćani, iako se njihov broj vremenom postepeno smanjivao. Osmanlije su u osnovi postavile ovaj feudalni sistem iznad postojećeg sistema seljačkog poseda. Seljaštvo je ostalo u posedu svoje zemlje, a njihovo vlasništvo nad svojom parcelom ostalo je nasledno i neotuđivo. Niti je vojna služba ikada bila nametnuta seljaku od strane Osmanske vlasti. Svim nemuslimanima je u teoriji bilo zabranjeno nošenje oružja, ali je to ignorisano. U regionima kao što je Krit, skoro svaki čovek je nosio oružje.

Pogled na kvart Fanarion, istorijski centar grčke zajednice Konstantinopolja u osmansko doba

Grčke hrišćanske porodice su, međutim, bile podvrgnute sistemu brutalnog prisilnog regrutacije poznatom kao danak u krvi. Osmanlije su zahtevale da se muška deca iz hrišćanskih seljačkih sela regrutuju i upišu u korpus janjičara za vojnu obuku u sultanovoj vojsci. Takvo regrutovanje je bilo sporadično, a udeo regrutovane dece varirao je od regiona do regiona. Praksa je uglavnom prestala sredinom sedamnaestog veka. Pod otomanskim sistemom vlasti, grčko društvo je istovremeno bilo i negovano i ograničeno. Turski režim je jednom rukom davao privilegije i slobodu svojim podanicima; sa drugim je nametnula tiraniju proisteklu iz zloupotreba njenog administrativnog osoblja nad kojom je vršila samo daljinsku i nepotpunu kontrolu. U stvari, „raje“ su bile potlačene i izložene hirovima turske administracije, a ponekad i grčkim zemljoposednicima. Termin raja je počeo da označava siromašno, porezno opterećeno i socijalno inferiorno stanovništvo.

Privreda

Ekonomska situacija većine Grčke se značajno pogoršala tokom otomanske ere zemlje. Život je postao ruralizovan i militarizovan. Težak teret oporezivanja stavljen je na hrišćansko stanovništvo, a mnogi Grci su bili svedeni na samostalnu poljoprivredu, dok je tokom prethodnih epoha region bio jako razvijen i urbanizovan. Izuzetak od ovog pravila bio je Carigrad i Jonska ostrva koja su držali Venecijanci, gde su mnogi Grci živeli u blagostanju. Posle oko 1600. godine, Osmanlije su pribegle vojnoj vlasti u delovima Grčke, što je izazvalo dalji otpor, a takođe je dovelo do ekonomskog raseljavanja i ubrzanog opadanja stanovništva. Osmanski posedi, koji su ranije bili posedi direktno od sultana, postali su nasledni posedi (čiflikovi), koji su se mogli prodati ili zaveštati naslednicima. Nova klasa osmanskih zemljoposednika svela je do tada slobodne grčke zemljoradnike na kmetstvo, što je dovelo do depopulacije ravnica i bekstva mnogih ljudi u planine, kako bi izbegli siromaštvo.

Luka na Samosu

Društvo

Sultan je vaseljenskog patrijarha Grčke pravoslavne crkve smatrao vođom svih pravoslavnih Grka unutar carstva. Patrijarh je odgovarao sultanu za dobro ponašanje pravoslavnog stanovništva, a zauzvrat je dobio široka ovlašćenja nad pravoslavnim zajednicama, uključujući i negrčke slovenske narode. Patrijarh je kontrolisao sudove i škole, kao i Crkvu, širom grčkih zajednica carstva. Ovo je učinilo pravoslavne sveštenike, zajedno sa lokalnim magnatima, efektivnim vladarima grčkih gradova i gradova. Neki grčki gradovi, poput Atine i Rodosa, zadržali su opštinsku samoupravu, dok su drugi stavljeni pod otomanske guvernere. Nekoliko oblasti, kao što je poluostrvo Mani na Peloponezu, i delovi Krita (Sfakija) i Epira, ostalo je praktično nezavisno. Tokom čestih otomansko-mletačkih ratova, Grci su stali na stranu Mlečana protiv Osmanlija, uz nekoliko izuzetaka. Carigradska patrijaršija je generalno ostala lojalna Osmanlijama protiv zapadnih pretnji (kao na primer tokom pobune Dionisija Filozofa). Pravoslavna crkva je u velikoj meri pomogla u očuvanju grčkog nasleđa, a privrženost grčkoj pravoslavnoj veri postajala je sve više obeležje grčke nacionalnosti. Po pravilu, Osmanlije nisu zahtevale od Grka da postanu muslimani, iako su mnogi to činili na površnom nivou da bi sprečili socioekonomske teškoće osmanske vladavine ili zbog navodne korupcije grčkog sveštenstva. Regioni Grčke koji su imali najveću koncentraciju otomanskih grčkih muslimana bili su Makedonija, posebno Valades, susedni Epir i Krit. Grčki muslimani, uprkos tome što su često zadržavali elemente svoje grčke kulture i jezika, klasifikovani su jednostavno kao „muslimani“, iako je većina grčkih pravoslavnih hrišćana smatrala da su se „poturčili“ i stoga ih je videla kao izdajnike svog prvobitnog etno-religijske zajednice.

Neki Grci su ili postali novomučenici, kao što su sveti novomučenik Efraim ili sveti Dimitrije novomučenik, dok su drugi postali kriptohrišćani (grčki muslimani koji su bili tajni praktikanti grčke pravoslavne vere) da bi izbegli velike poreze i na istovremeno izražavaju svoj identitet održavajući svoje tajne veze sa Grčkom pravoslavnom crkvom. Kriptohrišćani su zvanično bili u opasnosti da budu ubijeni ako budu uhvaćeni da praktikuju nemuslimansku religiju nakon što pređu na islam. Bilo je i primera da su Grci iz teokratskog ili vizantijskog plemstva prihvatili islam, kao što su Jovan Čelebi Komnin i Mesih paša. Postupanje prema hrišćanskim podanicima uveliko se razlikovalo pod vlašću osmanskih sultana. Bajazit I je, prema vizantijskom istoričaru, slobodno primao hrišćane u svoje društvo dok je pokušavao da razvije svoje carstvo, u ranom osmanskom periodu. Kasnije, iako je turski vladar pokušao da pacifikuje lokalno stanovništvo obnavljanjem mirnodopske vladavine zakona, hrišćansko stanovništvo je takođe postalo podložno posebnim porezima i davanju danak hrišćanske dece Osmanskoj državi da bi prehranio redove janičarskog korpusa. Nasilni progoni hrišćana ipak su se desili za vreme vladavine Selima I (1512-1520), koji je pokušao da istrebi hrišćanstvo iz Otomanskog carstva. Selim je naredio konfiskaciju svih hrišćanskih crkava, i dok je ova naredba kasnije ukinuta a hrišćani su bili žestoko proganjani tokom ovog perioda.

Grci su plaćali porez na zemlju i veliki porez na trgovinu, a ova poslednja je iskoristila bogate Grke da popune državnu kasu. Grci su, kao i drugi hrišćani, takođe bili primorani da plaćaju islamsku državnu taksu koju su svi nemuslimani u carstvu bili primorani da plaćaju. Neplaćanje takse moglo bi dovesti do toga da zalog zaštite hrišćanskog života i imovine postane nevažeći, suočavajući se sa alternativama obraćenja, porobljavanja ili smrti. Kao i u ostatku Osmanskog carstva, Grci su morali stalno da nose priznanicu koja potvrđuje da plaćaju taksu ili će biti osuđeni na zatvor. Većina Grka nije morala da služi sultanovoj vojsci, ali su dečaci koji su odvedeni i pretvoreni u islam naterani da služe u otomanskoj vojsci. Pored toga, devojke su odvođene u haremima.

Muslimanski Grk, 1825.)

Običaj danak u krvi je bila praksa gde se svaka hrišćanska zajednica obavezala da da jednog od sinova da bi se odgajao kao musliman i upisivao u korpus janjičara, elitne jedinice osmanske vojske. Bilo je mnogo otpora tome. Na primer, grčki folklor govori o majkama koje sakate svoje sinove da bi izbegle njihovu otmicu. Ipak, ulazak u korpus (praćen prelaskom na islam) pružio je grčkim dečacima priliku da napreduju kao guverneri ili čak veliki veziri. Protivljenje grčkog stanovništva oporezovanju imalo je teške posledice. Na primer, 1705. godine jedan otomanski zvaničnik je poslat u Makedoniju da traži i regrutuje nove janjičare i ubili su ga grčki pobunjenici koji su se odupirali teretu danka u krvi. Pobunjenici su potom ubijeni, a njihove odsečene glave izložene su u gradu Solunu. U nekim slučajevima, strahovalo se od toga jer bi grčke porodice često morale da se odreknu sopstvenih sinova koji bi se preobratili i vratili kasnije kao njihovi tlačitelji. U drugim slučajevima, porodice su podmićivale službenike kako bi osigurale da njihova deca imaju bolji život kao državni službenici.

Posle 16. veka mnoge grčke narodne pesme (dimotike) nastale su i inspirisane načinom života grčkog naroda, razbojnicima i oružanim sukobima tokom vekova osmanske vladavine. Kleftičke pesme (grč. Κλεφτικα τραγουδια), ili balade, su žanra grčke narodne muzike i tematski su orijentisane na život u tom periodu. Istaknuti sukobi ovekovečeni su u nekoliko narodnih priča i pesama.

Nacionalizam

Tokom osamnaestog veka osmanski zemljoposedi, koji su prethodno bili posedi direktno od sultana, postali su nasledni posedi (čitluci), koji su mogli da se prodaju ili zaveštaju naslednicima. Nova klasa osmanskih zemljoposednika svela je do tada slobodne grčke seljake na kmetstvo, što je dovelo do daljeg siromaštva i depopulacije u ravnicama. S druge strane, položaj obrazovanih i privilegovanih Grka u Osmanskom carstvu se znatno poboljšao u 17. i 18. veku. Od kasnih 1600-ih Grci su počeli da popunjavaju neke od najviših i najvažnijih funkcija Osmanske države. Fanarioti, klasa bogatih Grka koji su živeli u okrugu Fanar u Konstantinopolju, postajali su sve moćniji. Njihova putovanja u Zapadnu Evropu kao trgovci ili diplomate dovela su ih u kontakt sa naprednim idejama liberalizma i nacionalizma, a među fanariotima je rođen moderni grčki nacionalistički pokret. Mnogi grčki trgovci i putnici bili su pod uticajem ideja Francuske revolucije, a novo doba grčkog prosvetiteljstva je započeto početkom 19. veka u mnogim grčkim gradovima i gradovima pod otomanskom vlašću.

Leonardos Filaras je bio grčki učenjak iz Atine,i rani pristalica oslobođenja Grčke od osmanske vlasti, provodeći veliki deo svoje karijere ubeđujući zapadnoevropske intelektualce da podrže grčku nezavisnost.

Rigas Ferajios, intelektualac i zagovarač grčkog rata za nezavisnost

Grčki nacionalizam su takođe stimulisali agenti Katarine Velike, pravoslavne vladarke Ruske imperije, koja se nadala da će steći osmansku teritoriju, uključujući i sam Konstantinopolj, podsticanjem hrišćanske pobune protiv Osmanlija. Međutim, tokom rusko-osmanskog rata koji je izbio 1768. godine, Grci se nisu pobunili, razočaravajući svoje ruske pokrovitelje. Ugovorom iz Kučuk-Kajnardži (1774) Rusija je dala pravo da daje „predstavništva“ sultanu u odbranu svojih pravoslavnih podanika, a Rusi su počeli redovno da se mešaju u unutrašnje stvari Osmanskog carstva. Ovo, u kombinaciji sa novim idejama koje je oslobodila Francuska revolucija 1789, počelo je da ponovo povezuje Grke sa spoljnim svetom i dovelo do razvoja aktivnog nacionalističkog pokreta, jednog od najprogresivnijih tog vremena.

Grčka je bila periferno uključena u Napoleonove ratove, ali je jedna epizoda imala važne posledice. Kada su Francuzi pod Napoleonom Bonapartom zauzeli Veneciju 1797. godine, oni su takođe stekli Jonska ostrva, čime je okončana četiristota godina vladavine Venecije nad Jonskim ostrvima. Ostrva su uzdignuta do statusa francuske zavisnosti pod nazivom Republika Sedam Ostrva, koja je posedovala lokalnu autonomiju. Ovo je bio prvi put da su Grci sami sobom vladali od pada Trapezunda 1461. Među onima koji su obavljali dužnost na ostrvima bio je Džon Kapodistrija, predodređen da postane prvi šef države nezavisne Grčke. Do kraja Napoleonovih ratova 1815. Grčka je ponovo izašla iz vekovne izolacije. Britanski i francuski pisci i umetnici počeli su da posećuju zemlju, a bogati Evropljani su počeli da sakupljaju grčke antikvitete. Ovi „filohelenisti“ su trebali da igraju važnu ulogu u mobilizaciji podrške grčkoj nezavisnosti.

Grci na raznim mestima na grčkom poluostrvu povremeno bi se digli protiv osmanske vlasti, uglavnom kada su u jeku bili ratovi u kojima bi se Osmansko carstvo uključilo. Ti ustanci su bili mešovitih razmera i uticaja. Tokom Osmansko-mletačkog rata (1463–1479), braća Maniot Kladas, Krokodelos i Epifani, bili su predvodili grupe stratiota u ime Venecije protiv Turaka na južnom Peloponezu. Oni su stavili Varduniju i njihove zemlje u mletački posed, za koji je Epifani tada bio guverner. Pre i posle pobede Svete lige 1571. u bici kod Lepanta izbio je niz sukoba na poluostrvu kao što su Epir, Fokida i Peloponez, predvođeni braćom Melisinos. Oni su slomljeni do sledeće godine. Kratkotrajne pobune na lokalnom nivou dešavale su se širom regiona, poput onih koje je predvodio mitropolit Dionisije Filozof u Tesaliji (1600) i Epiru (1611).

Tokom Kritskog rata (1645–1669), Manioti će pomagati Frančesku Morosiniju i Mlečanima na Peloponezu. Grčke neregularne jedinice su takođe pomagale Mlečanima tokom Morejskog rata u njihovim operacijama na Jonskom moru i Peloponezu. Veliki ustanak tokom tog perioda bila je Orlovska pobuna (grčki: Ορλωφικα) koja se dogodila tokom rusko-turskog rata (1768–1774) i izazvala oružane nemire i na grčkom kopnu i na ostrvima. Godine 1778, grčka flota od sedamdeset plovila koju je okupio Lambros Katsonis koja je uznemiravala turske eskadrile u Egejskom moru, zauzela je ostrvo Kastelorizo i angažovala tursku flotu u pomorskim bitkama do 1790. godine.

Rat za nezavisnost

Masakr na Hiosu 1824.

Tajna grčka nacionalistička organizacija pod nazivom „Prijateljsko društvo“ ili „Kompanija prijatelja“ formirana je u Odesi 1814. Članovi organizacije planirali su pobunu uz podršku bogatih grčkih izgnaničkih zajednica u Britaniji i Sjedinjenim Državama. Dobili su podršku i od simpatizera u zapadnoj Evropi, kao i prikrivenu pomoć Rusije. Organizacija je obezbedila Kapodistrija, koji je postao ruski ministar spoljnih poslova nakon što je napustio Jonska ostrva, kao vođu planirane pobune. Dana 25. marta (danas Dan nezavisnosti Grčke) 1821. godine, pravoslavni episkop Germanos iz Patre je proglasio nacionalni ustanak. Osmanlije su u znak odmazde organizovale carigradski masakr 1821. godine i slične pogrome u Izmiru. Planirani su istovremeni ustanci širom Grčke, uključujući Makedoniju, Krit i Kipar. Uz početnu prednost iznenađenja, potpomognutu osmanskom neefikasnošću i borbom Osmanlija protiv Ali-paše od Tepelena, Grci su uspeli da zauzmu Peloponez i neke druge oblasti. Neke od prvih grčkih akcija su preduzete protiv nenaoružanih osmanskih naselja, sa oko 40% turskih i albanskih muslimanskih stanovnika Peloponeza direktno ubijeno, a ostali su pobegli iz tog područja ili su deportovani.

Osmanlije su se oporavile i uzvratile divljaštvom, masakrirajući grčko stanovništvo Hiosa i drugih gradova. Ovo je išlo na njihovu štetu izazivajući dalje simpatije prema Grcima u Britaniji i Francuskoj. Grci nisu bili u stanju da uspostave snažnu vladu u oblastima koje su kontrolisali, pa su se sukobili među sobom. Neuspešne borbe između Grka i Osmanlija nastavljene su sve do 1825. godine kada je sultan poslao moćnu flotu i vojsku, uglavnom beduina i nešto Sudanaca iz Egipta pod Ibrahim-pašom da suzbiju revoluciju, obećavajući mu vladavinu Peloponeza, ali su na kraju poraženi u bici kod Navarina 1827. Zverstva koja su pratila ovu ekspediciju, zajedno sa simpatijama koje je izazvala smrt pesnika i vodećeg fihelenskog lorda Bajrona u Mesolongiju 1824, na kraju su navele velike sile da intervenišu. U oktobru 1827. godine, britanska, francuska i ruska flota, na inicijativu lokalnih komandanata, ali uz prećutno odobrenje svojih vlada, uništile su osmansku flotu u bici kod Navarina. Ovo je bio odlučujući trenutak u ratu za nezavisnost.

U oktobru 1828. Francuzi su iskrcali trupe na Peloponez da ga evakuišu od Ibrahimove vojske, dok je Rusija od aprila bila u ratu protiv Osmanlija. Pod njihovom zaštitom, Grci su mogli da se reorganizuju, formiraju novu vladu i poraze Osmanlije u bici kod Petre, poslednjoj bici rata. Zatim su napredovali da zauzmu što je moguće više teritorije pre nego što su zapadne sile uvele prekid vatre. Konferencija u Londonu 1830. predložila je potpuno nezavisnu grčku državu (a ne autonomnu kao što je ranije predloženo). Konačne granice su definisane tokom Londonske konferencije 1832. sa severnom granicom od Arte do Volosa, uključujući samo Eviju i Kiklade među ostrvima. Grci su bili razočarani ovim ograničenim granicama, ali nisu bili u poziciji da se odupru volji Britanije, Francuske i Rusije, koje su u velikoj meri doprinele nezavisnosti Grčke. Konvencijom od 11. maja 1832. Grčka je konačno priznata kao suverena država. Kapodistrija, koja je bila guverner Grčke od 1828. godine, ubijena je od strane porodice Mavromihalis u oktobru 1831. Da bi sprečile dalje eksperimente sa republičkom vladom, velike sile, posebno Rusija, insistirale su da Grčka bude monarhija, a Bavarski princ Oto izabran je za njegovog prvog kralja.

Literatura

• Finkel, Caroline (2005). Osman's Dream: The Story of the Ottoman Empire, 1300-1923. New York: Basic Books. ISBN 978-0-465-02396-7. 
• Hobsbawm, Eric John. The Age of Revolution. New American Library. 1962. ISBN 0-451-62720-2.
• Jelavich, Barbara (1983). History of the Balkans, 18th and 19th Centuries. New York: Cambridge University Press. ISBN 0-521-27458-3. 
• Paroulakis, Peter H. The Greek War of Independence. Hellenic International Press, 1984.
• Shaw, Stanford. History of the Ottoman Empire and Modern Turkey: Volume I. Cambridge: Cambridge University Press, 1977.
• Vacalopoulos, Apostolis. The Greek Nation, 1453–1669. Rutgers University Press, 1976.