Crkva Svetog velikomučenika Prokopija u Zagonima
| Crkva Svetog velikomučenika Prokopija | |
|---|---|
| Crkva Svetog velikomučenika Prokopija u Zagonima | |
| Osnovni podaci | |
| Tip | crkva |
| Jurisdikcija | Srpska pravoslavna crkva |
| Eparhija | Eparhija zvorničko-tuzlanska |
| Osnivanje | 1969. |
| Posvećen | Svetom velikomučeniku Prokopiju |
| Lokacija | |
| Mesto | Zagoni, Grad Bijeljina |
| Država |  Republika Srpska |
Crkva Svetog velikomučenika Prokopija u Zagonima, parohijska je pravoslavna crkva u naseljenom mestu na teritoriji grada Bijeljine, pripada Eparhiji zvorničko-tuzlanskoj Srpske pravoslavne crkve.
Zagonska parohija[uredi | uredi izvor]
Crkva posvećena Svetom velikomučeniku Prokopiju u Zagoni sedište je Zagonske parohije koju čine naseljena mesta: Zagoni i Hase.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
U Zagonima, u poslednjih 170 godina građene su u različito vreme četiri crkve, od toga jedna škola-crkva. Sve crkve koji su ranije podizani bili su posvećeni Svetom velikomučeniku Prokopiju.
Prva bogosluženja vršena su upravo u toj školi-crkvi, koja je podignuta pre 1850. godine. Tako da je ova škola, osim obrazovne, imala i duhovnu delatnost, jer su u njoj vršena bogosluženja. Ova građevina nalazila se severoistočno od današnjeg hrama, prema Dašnici, na putu za Kovačiće. Ne postoje pouzdani podaci do kada je potrajala ova zgrada. U jednom austrougarskom dokumentu iz 1888. godine kaže se da je izgrađena nova škola i ne zna se da li je i crkva prenesena u zgradu nove škole.
Druga bogomolja u selu bila je crkva brvnara koja je sagrađena između 1898. i 1900. godine. Ovo se da zaključiti na osnovu ikona darovanih hramu iz 1900. 1901. i 1904. godine. Ova crkva potrajala je do 1924. godine, kada je podignuta crkva od čvrstog materijala, u baroknom stilu. Opet, nema podataka ko je osveštao hram 1926. godine. Moguće je da je to učinio mitropolit šabački Mihailo, koji je u to vreme administrirao Mitropolijom zvorničko-tuzlanskom.
Tokom Drugog svetskog rata nemačka vojska koristila je crkvu kao štalu za konje. U ratu hram je pogodila i topovska granata, koja je nanela oštećenja na zvoniku. Oštećenja su bila tolika da je pretila opasnost da se zvonik uruši sam od sebe. Godine 1967. dato je odobrenje da se hram sruši i podigne novi, današnji hram.
Današnja crkva[uredi | uredi izvor]
Gradnja crkve je počela 1967. godine, dimenzija u osnovi 19 h 8m, a temelje je osveštao, iste godine prezviter Boriša Starović. Hram je osveštao 21. jula 1969. godine episkop zvorničko-tuzlanski Longin Tomić.[1]
Danas nema tačnih podataka ko je izradio ikonostas, odnosno da li je ikonostas prenešen iz starije srušene građevine, što je vrlo moguće. Zbog različitosti stila živopisanja ikona na ikonostasu može se zaključiti da su najmanje dvojica majstora radila ove ikone. Jedan je akademski slikar Milenko Atanacković, a za drugog se pretpostavlja da je Karlo Macek.
Generalno renoviranje je započeto 2014. godine i tokom te godine i 2015. godine urađena je kompletna obnova unutrašnjosti hrama, a 2016. godine nastavljeni su radovi na obnovi i uređenju spoljašnosti hrama. Tako generalno renovirani hram osvećen je na svetog velikomučenika Prokopija 2017. godine.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Crkva velikomučenika Prokopija u Zagonima”. Info Bijeljina. Pristupljeno 5. 11. 2021.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Zagonska Parohija”. Arhijerejsko namjesništvo ugljevičko - janjsko. Pristupljeno 5. 11. 2021.
