Pređi na sadržaj

Hoakin Finiks

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Hoakin Finiks
Hoakin Finiks 2024. godine
Lični podaci
Puno imeHoakin Rafael Botom
Datum rođenja(1974-10-28)28. oktobar 1974. (50 god.)
Mesto rođenjaSan Huan, Portoriko
Veza do IMDb-a

Hoakin Rafael Finiks (engl. Joaquin Rafael Phoenix; San Huan, 28. oktobar 1974) američki je glumac, producent i aktivista. Dobitnik je brojnih nagrada među kojima su Oskar, Gremi, dva Zlatna globusa i BAFTA.[1][2][3]

Detinjstvo i mladost

[uredi | uredi izvor]

Feniks je rođen kao Hoakin Rafael Botom u okrugu Rio Piedras u San Huanu u Portoriku 28. oktobra 1974,[4] kao sin američkih roditelja iz SAD. On je treće od petoro dece, posle Rivera (1970–1993) i Rejna (rođen 1972), i pre Libertija (rođen 1976) i Samera (rođen 1978), koji su se svi bavili glumom. Takođe ima polusestru po imenu Džodin (rođena 1964) iz očeve prethodne veze.[5] Rođen je s tragom na usni, za koju tvrdi da nije rascepljena.[6] Njegov otac, Džon Li Botom, poreklom je iz Kalifornije i uglavnom je engleskog porekla sa nekim nemačkim i francuskim poreklom.[7][8] Njegova majka Arlin (rođena Dunec) rođena je u Njujorku od jevrejskih roditelja Aškenazija, čije su porodice bile iz Mađarske i Rusije.[9][10]

Arlin se preselila u Kaliforniju, susrećući oca Feniksa dok je stopirala. Venčali su se 1969; godine kasnije, pridružili su se verskom kultu zvanom Božja deca i počeli putovati po Južnoj Americi i Portoriku na Karibima, gde je Rođen Feniks. Na kraju su postali razočarani kultom i odlučili su da napuste grupu, vraćajući se u SAD 1977. godine kada je Feniks imao tri godine.[5] Prezime su promenili u Finiks, po mitskoj ptici koja se uzdiže iz sopstvenog pepela, simbolizujući novi početak.[11] Feniks je počeo da se naziva „List“ otprilike u to vreme, nadahnut provodeći vreme na otvorenom grabeći lišće i želeći da dobije ime vezano za prirodu poput svoje braće i sestara. To je postalo ime koje je koristio kao dete glumac, sve dok ga nije promenio u Hoakin sa 15 godina.[12]

Karijera

[uredi | uredi izvor]

Početak

[uredi | uredi izvor]

Da bi obezbedili hranu i finansijsku podršku porodici, deca Finiksa su nastupala na raznim takmičenjima talenata, pevajući i svirajući na instrumentima.[13] U Los Anđelesu je njegova majka počela da radi kao izvršna sekretarka za NBC, a otac kao pejzažni arhitekta.[5] Finiksa i njegovu braću i sestre na kraju je otkrila jedna od vodećih holivudskih agentica za decu, Iris Berton, koja je za petoro dece našla glumački posao, gde su oni radili reklame i nastupe u televizijskim emisijama.[14] U dobi od osam godina, Hoakin je debitovao zajedno sa bratom Riverom u televizijskoj seriji Seven Brides for Seven Brothers u epizodi „Christmas Song“ 1982. godine.[15] U svojoj prvoj glavnoj ulozi, Feniks je glumio protiv Rivera u ABC Afterschool Special pod naslovom Backwards: The Riddle of Dyslexia (1984).[16] Takođe 1984. godine, Finiks je gostovao u Murder, She Wrote, u epizodi "We're Off to Kill the Wizard" sa njegovom sestrom Samer i pojedinačnim epizodama The Fall Guy i Hill Street Blues.[17]

Nakon pojavljivanja u televizijskom filmu za CBS, Kids Don't Tell (1985), Finiks je u pozorišnom filmu debitovao u SpaceCamp (1986) kao Maks, dvanaestogodišnjak koji odlazi u svemirski centar Kenedi da bi naučio o NASA-inom svemirskom programu i prolazi astronomsku obuku amatera.[15] Iste godine je gostovao u antologijskoj seriji Alfred Hitchcock Presents, epizoda „A Very Happy Ending“, glumeći dete koje ucenjuje ubicu (glumi ga Robert Logija) da ubije svog oca (Džon Aprija).[18]

Prva uloga Finiksa u glavnoj ulozi bila je u filmu Russkies (1987), o grupi prijatelja koji su se nesvesno sprijateljili sa ruskim vojnikom tokom hladnog rata.[18] Feniks se potom pojavio u komediji-drami Parenthood(1989) Rona Hauarda, u kojoj je glumio povučenog tinejdžerskog nećaka lika Stiva Martina.[18] Kritičari su film dobro prihvatili i zaradio je 126 miliona dolara širom sveta.[19] Finiks je nominovan za nagradu za mladog umetnika za najboljeg mladog glumca u dugometražnom filmu za svoj nastup u filmu.[17] Nakon što se utvrdio kao dete glumac, Hoakin je odlučio da se na neko vreme povuče iz glume i sa ocem putuje u Meksiko i Južnu Ameriku.[20]

Dana 31. oktobra 1993, tri dana nakon Hoakinovog 19. rođendana, njegov stariji brat River umro je od predoziranja u klubu The Viper Room u zapadnom Holivudu. Hoakin, koji je pratio svog brata i stariju sestru Rejn u klub, pozvao je 911 da potraži pomoć za svog brata. Nakon Riverove smrti, telefonski poziv je više puta emitovan u TV i radio emisijama. Kao rezultat medijskog blještavila, njegova porodica se povukla iz javnosti.[21]

1995–1999: Povratak glumi

[uredi | uredi izvor]

Nakon povratka glumi, Feniks je često bivao u sporednim ulogama kao sukobljeni, nesigurni likovi sa tamnom stranom. 1995. godine glumio je u filmu To Die For, uznemirenom mladiću kojeg žena (Nikol Kidman) zavodi da počini ubistvo. Režirao ga je Gas Van San, film je prikazan van konkurencije na Filmskom festivalu u Kanu 1995. godine i postigao je finansijski i kritički uspeh, što je rezultiralo ukupnom domaćom blagajnom od 21 milion dolara.

1997. Finiks je glumio u filmu U Turn, Olivera Stouna i siromašnog muškarca zaljubljenog u bogatu ženu u Inventing the Abbotts. Filmovi su primljeni uglavnom sa mešovitim i negativnim kritikama, a nijedan od njih nije dobro prošao na blagajnama.

Sledeće godine, Feniks je glumio u Clay Pigeons (1998) kao mladić u malom gradu koji se sprijateljio sa serijskim ubicom. Film je u budžetu iznosio 8 miliona dolara,[22] a film je postao promašaj za blagajne, zaradivši samo milion dolara, a kritičari ga, poput prethodnih projekata Finiksa, nisu dobro prihvatili.

U svom sledećem filmu, 8mm (1999), Finiks je glumio službenika prodavnice koji pomaže Tomu Velsu (Nikolas Kejdž) da istraži podzemlje ilegalne pornografije. Ispostavilo se da je film uspeo na blagajnama, zaradio je 96 miliona dolara širom sveta, ali je među kritičarima našao malo poštovalaca.[23]

Filmografija

[uredi | uredi izvor]
Uloge Hoakina Feniksa
Godina
Srpski naziv
Izvorni naziv
Uloga
Napomena
1986. Space Camp Maks
1987. Russkies Deni
1989. Parenthood Gari Bakman-Lampkin
1995. To Die For Džimi Emet
1997. Potpuni zaokret U-Turn Tobi N. Taker
1997. Inventing the Abbotts Dag Holt
1998. 8mm 8mm Maks Kalifornija
1998. Clay Pigeons Klej Bidvel
1998. Return to Paradise Luis Makbrajd
2000. Dvorišta The Yards Vili Gutjerez
2000. Quills The Abbe de Coulmier
2000. Gladijator Gladiator Komod
2001. Bufalo vojnici Buffalo Soldiers Rej Elvud
2002. Znaci Signs Meril Hes
2003. Brother Bear Kenai
2003. Sve o ljubavi It's All About Love Džon
2004. Lestve 49 Ladder 49 Džek Morison
2004. Selo The Village Lušijus Hant
2004. Hotel Ruanda Hotel Rwanda Džek Dagliš
2005. Hod po ivici Walk the Line Džoni Keš Zlatni globus za najboljeg glavnog glumca (komedija ili mjuzikl)
2006. Zemljani Earthlings pripovedač
2007. Noć je naša We Own the Night Bobi Grin
2007. Reservation Road Ethan Learner
2008. Ljubavnice Two Lovers Leonard
2012. Master
2013. Ona Her Teodor Tvombli
2017. Zaista, nikad nisi bio ovde You Were Never Really Here Džo
2019. Džoker Joker Artur Flek / Džoker Oskar za najboljeg glumca u glavnoj ulozi
BAFTA za najboljeg glumca u glavnoj ulozi
Zlatni globus za najboljeg glavnog glumca (drama)
Nagrada Udruženja filmskih glumaca za najboljeg glumca u glavnoj ulozi
2023. Bo se boji Beau Is Afraid Bo Vaserman
2023. Napoleon Napoleon Napoleon Bonaparta
2024. Džoker: Ludilo u dvoje Joker: Folie à Deux Artur Flek / Džoker

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Riggs, Thomas, 1963- (2002). Contemporary theatre, film and television. Volume 45 : a biographical guide featuring performers, directors, writers, producers, designers, managers, choreographers, technicians, composers, executives, dancers, and critics in the United States, Canada, Great Britain and the world. Detroit, Mich.: Gale. ISBN 9781414445151. OCLC 643557357. 
  2. ^ Harris, Keith; Stone, Rolling (2015-02-04). „20 People You Won't Believe Have Grammys”. Rolling Stone (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2019-10-10. 
  3. ^ „Joaquin Phoenix”. www.goldenglobes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2019-10-10. 
  4. ^ Contemporary theatre, film and television. Volume 43 : a biographical guide featuring performers, directors, writers, producers, designers, managers, choreographers, technicians, composers, executives, dancers, and critics in the United States, Canada, Great Britain and the world. Internet Archive. Detroit, Mich. : Gale. 2002. ISBN 978-1-4144-4513-7. 
  5. ^ a b v Howden, Martin (2011-01-10). He's Still Here: The Biography of Joaquin Phoenix (na jeziku: engleski). John Blake Publishing. ISBN 978-1-84358-430-8. 
  6. ^ Hagan, Joe. „Cover Story: Joaquin Phoenix on Joker, Rooney, and River”. Vanity Fair (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-03-14. 
  7. ^ „Hungarian Roots: Joaquin Phoenix, Grammy And Golden Globe-Winning US Actor”. Hungary Today (na jeziku: engleski). 2016-03-25. Arhivirano iz originala 05. 06. 2019. g. Pristupljeno 2021-03-14. 
  8. ^ Don't Worry, He Won't Get Far On Foot (na jeziku: engleski), Pristupljeno 2021-03-14 
  9. ^ „Top 10 Hollywood: Jews you may not have guessed”. The Jerusalem Post | JPost.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-03-14. 
  10. ^ Friedman, Roger (2015-03-25). „'Walk the Line' Star Won't Campaign for Oscar”. Fox News (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-03-14. 
  11. ^ „PREMIERE April 1988”. www.aleka.org. Pristupljeno 2021-03-14. 
  12. ^ Hellomagazine.com. „Joaquin Phoenix. Biography, news, photos and videos”. hellomagazine.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-03-14. 
  13. ^ „Summer Phoenix: Coping with Hollywood”. the Guardian (na jeziku: engleski). 2004-02-15. Pristupljeno 2021-03-14. 
  14. ^ Facebook; Twitter; options, Show more sharing; Facebook; Twitter; LinkedIn; Email; URLCopied!, Copy Link; Print (2008-04-10). „Hollywood agent helped launch careers of young actors”. Los Angeles Times (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-03-14. 
  15. ^ a b Reynolds, Simon (2015-01-28). „The early roles of Joaquin Phoenix”. Digital Spy (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-03-14. 
  16. ^ Backwards: The Riddle of Dyslexia (1984) - Alex Grasshoff | Synopsis, Characteristics, Moods, Themes and Related | AllMovie (na jeziku: engleski), Pristupljeno 2021-03-14 
  17. ^ a b „Joaquin Phoenix”. Biography (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-03-14. 
  18. ^ a b v January 28, Britt HayesPublished:; 2013. „Way Back When: Best Actor Nominee Joaquin Phoenix”. ScreenCrush (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-03-14. 
  19. ^ „Parenthood”. Box Office Mojo. Pristupljeno 2021-03-14. 
  20. ^ Morris, Mark (2000-10-22). „Joaquin Phoenix”. the Guardian (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-03-14. 
  21. ^ Child, Ben (2008-10-29). „Two-time Oscar nominee Joaquin Phoenix quits acting”. The Guardian (na jeziku: engleski). ISSN 0261-3077. Pristupljeno 2021-03-14. 
  22. ^ Dobkin, David (1998-09-25), Clay Pigeons, Joaquin Phoenix, Vince Vaughn, Janeane Garofalo, Gregory Sporleder, Fade In Films, IMF Internationale Medien und Film GmbH & Co. Produktions KG, Intermedia Films, Pristupljeno 2021-03-15 
  23. ^ „8MM”. Box Office Mojo. Pristupljeno 2021-03-15. 

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Хоакин_Финикс&oldid=28466430”