Popovići (porodica)
| Popovići i Arsenijevići | ||||||||||
|
Popovići su porodica bukovičkog protojereja Antanasija Antonijevića - Popovića, koji je na zboru u Orašcu na Sretenje 1804. godine blagoslovio Karađorđa i okupljene starešine i predstavnike naroda. Bratanac prote Atanasija bukovičkog je Lazar Arsenijević Batalaka, državni savetnik, ministar prosvete, kapućehaja (predstavnik Srbije) u Carigradu, istoričar.
Poreklo[uredi | uredi izvor]
Popovići su poreklom iz Hercegovine. Prezime Popović dobili su jer su generacijama bili sveštenička porodica. U porodici Popovića je bilo, prema predanju, do sredine XIX veka uzastopno 17 sveštenika.
Monah Pahomije[uredi | uredi izvor]
Monah Pahomije je u vreme prve seobe Srba oko 1690. godine došao sa četiri sina iz Hercegovine u Šumadiju. Pahomije se zamonašio posle smrti svoje žene, sa kojom je imao sinove. Iz njihove porodice u narednih sto godina uvek je bio barem jedan sveštenik u Bukoviku u jaseničkoj knežinini kragujevačke nahije.
O. Jeftimije Popović[uredi | uredi izvor]
O. Jeftimije Popović bio je sveštenik u Bukoviku u sredinom i u drugoj polovini XVIII veka. Pre njega, izgleda da je oko 1735. sveštenik bio O. Jovan Vukosavljević. O. Jeftimije ubio je u nekom sukobu jednog Turčina, nakon čega je i on ubijen. Posle toga za sveštenika na parohiju u Bukovik, došao je njegov bratanac Atanasije.
O. Jeftimije Popović imao je brata Antonija, čiji je sinovi su Atanasije, Arsenije, Sreten i Radivoje, a imao je i jednu kćerku.
- Protojerej Atanasije Antonijević Popović.
- Arsenije, trgovac u Zemunu.
- Radivoje ćurčija.
- Sreten, vodio računa o porodičnoj kući i domaćinstvu u Bukoviku.
- Kćerka se udala za čoveka koji se najverovatnije zvao Stefan. Njihov sin Vasilije Stefanović Saramanda.
Protojerej Atanasije Antonijević (oko 1734-1804)[uredi | uredi izvor]
Protojerej Atanasije Antonijević - Popović (oko 1734-1804), sin Antonija Popovića, školovao se u Beogradu sredinom veka, gde je naučio turski i grčki jezik. Posle iznenadne smrti strica O. Jeftimija, rukopoložen je za jereja, a uskoro i za protojereja. Bio je u dobrim odnosima sa grčkim vladikama u Srbiji, između ostalog, zato što je dobro govorio grčki.
Protojerej Atanasije bukovički blagoslovio je Karađorđa i ustanike u Orašcu 1804.
Atanasije i Arsenije imali su još braće, kao i sestru čiji sin je bio Vasilije Stefanović Saramanda, koji se istakao u Prvom srpskom ustanku.
Saramandići[uredi | uredi izvor]
Protojerej Atanasije dao je svom sestriću Vasiliju Stefanoviću Saramandi svog konja i oružje i poslao ga da se bori 1804.
Kasnije Vasilije Stefanović Saramanda poklonio je knjazu Milošu najveći deo zemljišta na kome je podignuto Staro zdanje u Aranđelovcu.
Vasilije Saramanda, sestrić protojereja Atanasija Popovića je rodonačlenik Saramandića. Njihov potomak je danas poznati operski pevač prvak Narodnog pozorišta u Beogradu Živan Saramandić.
Arsenijevići[uredi | uredi izvor]
Arsenije Antonijević, zemunski trgovac, brat protojereja Atanasija Antonijevića - Popovića, ostao je u Sremu, po svršetku Kočine krajine 1790. gde je prvo živeo u Vrdniku, potom u Irigu i na kraju u Zemunu. Umro je od posledica pada u šanac ispred zemunskog grada, kada je pokušavao da uđe u grad posle nakon zatvranja gradskih kapija. Arsenije je sa Đurđinom imao sinove Todora i Lazara [1].
- Todor Arsenijević, trgovac u Beogradu.
Lazar Arsenijević Batalaka (1793-1869)[uredi | uredi izvor]
Lazar Arsenijević Batalaka (Bukovik, 1793 - Beograd, 1869), sin Arsenijev, državni savetnik (1842), kapućehaja (srpski predstavnik) u Carigradu (1846-1847), ministar prosvete i pravde (1848) i ponovo ministar prosvete (1852-1854), istoričar, pisac Istorije srpskog ustanka. Lazar Arsenijević se školovao u Velikoj školi u Beogradu od 1808. do 1813, kada odlazi u izbeglištvo u Austriju i posle Besarabiju u Rusiji. U Srbiju se vratio 1827. i stupio u državnu službu. Lazar Arsenijević Batalaka oženio se u Besarabiji u Rusiji Stanom kojoj je tetka bila Jovanka Nenadović rođ. Milovanović, kćerka gospodara Mladena Milovanovića. U početku porodica mlade nije bila za ovaj brak i već su ugovorili venčanje sa jednim bogatim bugarskim trgovcem. Venčali su se tajno, na imanju, spahiluku u crkvi sela Mamalige, koje je pod zakup držao vojvoda Jevrem Nenadović, Stanin teča [1]. Tako su preko Stane Arsenijević njihova deca u srodstvu sa mlađom granom Nenadovića i Karađorđevićima. Lazar i Stana Arsenijević imali su kćerku udatu za Spasića iz Smedereva iz porodice pukovnika tatar-Jovanče Spasića, saradnika knjaza Miloša.
Spasići[uredi | uredi izvor]
Jelisavete Spasić, rođ. Arsenijević, kćerka Lazara Arsenijevića Batalake bila je udata za Stojana Đ. Spasića sina Đorđa Spasića, trgovca iz Smedereva i Jovane kćerke Novaka Markovića, trgovca iz Kovina. Spasići iz Smedereva su porodica pukovnika i kavaljera Tatar-Jovanče Spasića, saradnika knjaz Miloša čija kćerka je bila udata za sveštenika pop Matiju Popovića, poreklom iz svešteničke porodice koju je knjaz Miloš naseilio u Kolare, kad su Turci njihovog rodonačelnika pop Stojana obesili u Nišu. Njihova deca bili su dr Mihailo Mika Popović, ministar finansija (pašenog Nikole Spasića) i Stojana udata Ivković, čiji je miraz bila poznata kafana „Dardaneli“, koja se nalazila tamo gde je sada Narodni muzej u Beogradu. Od Spasića iz Smedereva je bio Aleksa Spasić, ministar, član Napredne stranke, ekonomista, oženjen udovicom grofa Petra Čarnojevića, Ružom Čarnojević, kćerkom kapetan Miše Anastasijevića. Alekse Spasića sestričine bile su udate za Terzibašića, pukovnika Vojislava Blaznavca, predsednika vlade i ministra Mihaila - Mišu Vujića (iz ugledne novosadske porodice poreklom iz Iriga, sina Vladimira Vujića, prof. bogoslovije i upravnika Više ženske škole, čiji otac je Jovan Vujić, trgovac u Novom Sadu rodom iz Iriga) [2], Vladimira Garašanina, Stana udovica Panajotović, kćerka Nikole Rašića, trg. iz Beograda za armijskog generala Milivoja Zečevića, ministra vojske i mornarice (1921-22), prvog ađutanta kralja (1920), komandanta Dunavske divizijske oblasti, člana Vojnog saveta i dr.
Spasići su imali tri kćerke [3].
- Sofiju (1845-1929) udatu za pukovnika Konstantina - Kostu Bučovića (1836-1881). Njihova ćerka Stana (1865-1889) je bila udata za Jovana Žujovića.
- Katarinu (1843-1902) udatu za Nićifora Jovanovića Velesliju (1832-1922).
- Milicu (1855-1946) udatu za pukovnika Aleksandra Simonovića, komornika kraljice Natalije, sina sina dr Platona Simonovića, ruskog državnog savetnika, srpskog porekla.
Pukovnik Aleksandar P. Simonović[uredi | uredi izvor]
Pukovnik Aleksandar Simonović, komornik kraljice Natalije Obrenović, sin dr Platona Simonovića, ruskog državnog savetnika, i Milica Simonović, rođ. Spasić imali su dve kćerke Jelisavetu-Elu Hadžić i Olga Ristić, udata za sudskog pukovnika Milana Ristića, sina Jovana Ristića kraljevskog i kneževskog namesnika. Obe imaju potomstvo.
Dr Platon Simonović, ruski državni savetnik, došao je iz Odese sa porodicom u Srbiju. Simonović su poreklom iz Trebjese kod grada Nikšića, iz plemena Nikšić, a naselili su se svojim srodnicima u Srpskom Selu kod Odese 1805. godine. Naime, posle učešća u rusko-turskim ratovima na poziv Rusije 1788-1789, i pokušaja opsade Nikšića, morali su da napuste Trebjese koje su nakon toga Turci razorili. Od 1792 do 1805, dogovaran je prelazak Trebješana u Rusiju. Ruski car Aleksandar Prvi je 1805. dodelio Trebješanima zemljište u nenaseljenoj ravnici, dan hoda na sever od Odese, gde su oni podigli naselje kome je car dao ime Slavjano-Serbskoje, danas Serbka. 1806. Trebješani su uključeni u vojsku generala Mihaila Andrejevića Miloradovića, koja je krenula u Vlašku, gde je zauzet Bukurešt, u kome su se kasnije sretali sa Karađorđevim izaslanicima. Trebješani 1812. učestvuju u odbrani Rusije, prilikom Napoleonove invazije. 1820. upisani su u Dvorjansku rodoslovnu knjigu Hersonske gubernije [4].
Dr Platon Simonović je iz Odese došao u Srbiju. Njegov sin je pukovnik Aleksandar Simonović, komornik kraljice Natalije, koja je takođe deo detinjstva provela u Odesi.
Porekla iz ove porodice je i ruski nacionalista i predsednik Saveza pravoslavnih horugvenosaca Leonid Donatovič Simonovič-Nikšič.
General Stevan S. Hadžić (1868-1931)[uredi | uredi izvor]
Jelisaveta - Ela Hadžić, rođ. Simonović (1879-1966), dvorska dama, bila je udata za armijskog generala Stevana Hadžića(1868-1931), sina pukovnika Svetozara Hadžića i Mileve Hadžić rođ. German. Armijski general Stevan Hadžić i Jelisaveta Ela Hadžić, rođ. Simonović imali su kćerku Olgu (1905-1965) udatu za konjičkog pukovnika Nikolu Čanića (1897-1986), čija je ćerka Mirjana Čanić-Radojlović.
pukovnik Nikola Čanić (1897-1986)[uredi | uredi izvor]
Konjički pukovnik Nikola Čanić (1897-1986), sa Jelisavetom Elom Hadžić, kćerkom armijskog generala Stevana Hadžića, ima ćerku Mirjanu Čanić-Radojlović, koja se bori za restituciju imovine Ristića, Simonovića, Čanića i Radojlovića.[5].
Sud. pukovnik Milan J. Ristić[uredi | uredi izvor]
Olga Ristić, rođ. Simonović bila je udata za sudskog pukovnika Milana Ristića, sina Jovana Ristića kraljevskog i kneževskog namesnika [6] Imali su sina Jovana i kćerku Jovanku.
Jovan M. Ristić[uredi | uredi izvor]
Jovan Ristić, diplomata, bio je poslanik Kraljevine Jugoslavije. Posle rata živeo je i umro u emigraciji. Rehabilitovan 2008. godine.
Pukovnik Konstantin Bučović[uredi | uredi izvor]
Sofija Spasić, unuka Lazara Arsenijevića Batalake bila je udata za pukovnika Konstantina Kostu Bučovića (Bučevića). Imao brata Milana Bučovića, člana kasacije (-novembar 1889).
Imali su kćerku Stanu.
Prof. dr Jovan Žujović (1856-1936)[uredi | uredi izvor]
Stana Žujović, rođ. Bučović, dvorska dama kraljice Natalije Obrenović, koja je bila udata za prof. dr Jovana Žujovića (1856—1936), ministra spoljnih poslova, akademika, predsednika Srpske akademije nauka, sina pukovnika Mladena Žujovića, državnog savetnika, ministra vojnog. Nisu imali dece.
Pukovnik Nikifor Jovanović (1832-1922)[uredi | uredi izvor]
Katarina (1843-1902), kćerki Stojana Spasića i unuka Lazara Arsenijevića Batalake bila je udata za artiljerijskog pukovnika Nikifora Jovanovića Velesliju (1832-1922), komandant Dunavske divizije (1876), rodom iz Kragujevca. Imali su četvoro dece, sinove Milivoja (1869-1942), Radivoja (1862-1923) i Božidara (1864-1888) i ćerku Ljubicu (1861-1873).
Dr Milivoje Jovanović (1869-1942), ministar[uredi | uredi izvor]
Dr Milivoje Jovanović (1869-1942), sin Katarine Spasić i pukovnika Nikifora Jovanovića, bio je ministar trgovine i industrije, odnosno socijalne politike (1921) i ratni heroj[3]. Milivoje Jovanović je posle završene gimnazije diplomirao na Filozofskom fakultetu Velike škole na prirodno-matematičkom odseku (1890), da bi potom studirao filozofiju u Nemačkoj (Minhenu, Lajpcigu i Berlinu), da bi doktorirao u Lajpcigu (1896). Predavao je u Trećoj beogradskoj gimnaziji, a potom i na Filozofskom fakultetu logiku, učestvuje u osnivanju prvog srpskog filozofskog društva i pokreće prvi filozofski časopis (1898), kasnije je činovnik Ministarstva prosvete (nadzornik za Beograd, načelnik za osnovno obrazovanje). Postavljen je za profesora filozofije na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu (1920).
U Prvom svestskom ratu učestvuje kao rezervni oficir. Teško je ranjen u borbama na Mačkovom kamenu (izgubio je oko i amputirana mu je noga).
Milivoje Jovanović se oženio Milicom Đorđević (1877-1957), kćerkom Đorđa Đorđevića, beogradskog veletrgovca (1899). Sestrom od strica Milice Jovanović, rođ. Đorđević bio je oženjen Aleksandar Belić.
Milivoje i Milica Đorđević su imali šestoro dece, Maru (1900-1983), Božidara (1902-1975), Nićifora (1906-1993), Đorđa (1908-1988), Katarinu (1911) i Vojnu (1914-1934).
Nićifor M. Jovanović (1906-1993)[uredi | uredi izvor]
Nićifor M. Jovanović (1906-1993), sin Milivoja Jovanovića, imao je sina Milivoja Jovanovića. Nićifor Jovanović imao je četvoro dece,Milivoja,Miloša Milicu i maru. Nićifor Jovanović je završio hemiju u Beogradu, i radio kao rudarski inžinjer.imao je nekoliko patenata, na polju rudarstva i organske hemije koji su usojeni.
Prof. dr Milivoje N. Jovanović (1930–2007)[uredi | uredi izvor]
Prof. dr Milivoje Jovanović je bio slavista, profesor ruske književnosti na Filološkom fakultetu u Beogradu, prevodilac, pisac. [7].
Ima potomstva u zemlji i inostranstvu.
Srodstvo[uredi | uredi izvor]
Arsenijevići su u srodstvu sa Karađorđevićima, Nenadovićima, Žujovićima.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b M. Milićević, Dodatak Pomeniku iz 1888, Beograd 1901, str. 171.
- ^ V. Stajić, Novosadske biografije, Novi Sad 1936, str. 132.
- ^ a b Milan Jovanović Stojimirović, Siluete starog Beograda, Beograd 2008, str. 637.
- ^ Ljubivoje Cerović, Srbi u Moldaviji, Beograd 1997.
- ^ Vid. Bratislava Kostić, Novo groblje u Beogradu, Beograd 1999, str. 135., vidi ref. kod Jovana i Milana Ristića i po kazivanju Mirjane Čanić Radojlović
- ^ Vid. Bratislava Kostić, Novo groblje u Beogradu, Beograd 1999, str. 82. i 54.
- ^ Petar Bunjak, Milivoje Jovanović (1930 – 2007), Slavistika 12, 2008, 479-480.