Fedor fon Bok

Fedor fon Bok
Fedor fon Bok
Lični podaci
Datum rođenja	(1880-12-03)3. decembar 1880.
Mesto rođenja	Kistrin, Nemačko carstvo
Datum smrti	4. maj 1945.(1945-05-04) (64 god.)
Mesto smrti	Hamburg, Treći rajh
Vojna karijera
Služba	1898 — 1945
Vojska	Nemačko carstvo (do 1918) Vajmarska Republika (do 1933) Nacistička Nemačka
Čin	Feldmaršal
Učešće u ratovima	Prvi svetski rat Drugi svetski rat
Odlikovanja	Gvozdeni krst Orden za zasluge Orden Jugoslovenske krune

Fedor fon Bok (nem. Fedor von Bock; Kistrin, 3. decembar 1880 — Hamburg, 4. maj 1945) je bio Generalfeldmarschall Vermahta, koji je služio kao komandant grupe armija Centar tokom napada nacističke Nemačke na Sovjetski Savez 1941. godine. Fon Bok je smatran generalom koji sve radi „po pravilima“, i nije se puno mešao u politiku, ali takođe nije simpatisao one koji su se protivili Adolfu Hitleru.

Život i karijera

Rođen je u Kistrinu (u to vreme je pripadao Brandenburgu u Nemačkoj). Pohađao je vojnu akademiju, a zatim je stupio u Nemačku vojsku 1897. godine. Borio se u Prvom svetskom ratu, i do 1918. je stekao čin majora. Ostao je u armiji nakon završetka rata, služeći kao komandant Treće armijske grupe.

Bio je jedan od nekolicine oficira koji nisu smenjeni sa dužnosti kada je Hitler reorganizovao vojsku 1939. godine u osvit Drugog svetskog rata. U to doba, fon Bok je bio zadužen da vodi grupu armija Sever tokom uspešne Invazije na Poljsku. Nakon uspešnog vođenja blickriga protiv Francuske, Belgije, i Holandije, fon Bok je unapređen u feldmaršala. Zatim mu je dato njegovo najčuvenije zaduženje; operacija Barbarosa, osvajanje Moskve i poraz Sovjetskog Saveza. Godine 1941, fon Bok je izvršio invaziju na deo Poljske pod sovjetskom okupacijom, raskinuvši sporazum Ribentrop-Molotov između Nemaca i Sovjeta. Do decembra, cela Poljska, Ukrajinska SSSR, kao i Belorusija i veći deo zapadne Rusije su bili osvojeni.

Međutim, fon Bok je imao nesreću da se suoči sa oštrom ruskom zimom, kada su njegovi vojnici dospeli na oko 30 km od Moskve. Temperature su pale na prosečnih –30 °C, nemački vojnici su imali izrazito neodgovarajuću odeću, a suočili su se sa izrazito žilavim i veštim otporom Crvene armije. Tenkovski motori su redovno otkazivali, a oružje se često kočilo. Međutim, Hitler je naredio fon Boku da drži svoje pozicije. Ruske snage, pod komandom maršala Georgija Žukova, su brzo prešle u protivofanzivu, odbacivši Nemce na 145 km od Moskve. Nemačke žrtve su se merile hiljadama, a Nemci do kraja rata više nisu zapretili Moskvi.

Iako se lično protivio zverstvima koja su Nemci činili protiv sovjetskih civila, fon Bok nikada nije protestovao direktno kod Hitlera (mada je jednom prilikom naložio podređenom da podnese formalnu žalbu). Nakon Hitlerovog samoubistva, fon Bok se stavio pod komandu admirala Karla Denica, novog vođe Nemačke. Boraveći u Hamburgu, fon Bok je ubijen u savezničkom bombardovanju 4. maja 1945. godine.