Žarko Vuković Pucar

žarko vuković pucar
Žarko Vuković
Lični podaci
Datum rođenja	1911.
Mesto rođenja	Zelina, kod Osmaka, Austrougarska
Datum smrti	septembar 1944. (33 god.)
Mesto smrti	Tuzla, ND Hrvatska
Profesija	fizički radnik
Delovanje
Član KPJ od	1943.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije 1941—1944.
Čin	major
Heroj
Narodni heroj od	26. jula 1945.

Žarko Vuković Pucar (Zelina, kod Osmaka, 1911 — Tuzla, septembar 1944) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Potiče iz siromašne seljačke porodice. Njegov otac Jovo je bio bezemljaš. Pošto je rano ostao bez roditelja, morao je od najranije mladosti raditi kod bogatih seoskih gazda.

Napad sila Osovine na Kraljevinu Jugoslaviju, 6. aprila 1941. godine i početak Aprilskog rata, ga je zatekao na odsluženju vojnog roka na obali Jadranskog mora. Posle kapitulacije Jugoslovenske kraljevske vojske, izbegao je zarobljavanje i vratio se u rodno mesto. Kada su u njegovom kraju otpočeli ustaški zločini nad srpskim stanovništvom, uključio se u pripreme za organizovanje ustanka.

Na početku ustanka, u leto 1941. godine, učestvovao je u prvim borbama ustanika sa ustašama. Posebno se istakao u borbi na putu Zvornik-Tuzla, a ubrzo potom je postavljen za komandira Vacetinjske partizanske čete. Nešto kasnije postao je komandant Sprečanskog bataljona Birčanskog partizanskog odreda. Početkom 1942. godine, kada je među ustaničkim snagama u istočnoj Bosni došlo do razdora između partizanskih i četničkih snaga, Žarko je odlučno ostao na liniji Narodnooslobodilačkog pokreta (NOP). U to vreme došlo je do rasipanja mnogih partizanskih jedinica u ovom kraju, usled četničkih zavera. Deo zasluge za očuvanje Birčanskog partizanskog odreda, pripadao je i Žarku, jer je svojim autoritetom, kao istaknuti i hrabri borac, uticao na druge borce da prihvate ciljeve partizanskog pokreta.

U jesen 1942. godine, kada su partizanske snage, napuštale teritoriju Birča i prelazile na Majevicu i u Srem, Žarko je ostao na terenu Spreče, gde je ilegalno delovao među aktivistima Narodnooslobodilačkog pokreta. Posle niza ustaških i četničkih hajki na njega, bio je uhapšen, ali je uz pomoć trojice drugova uspeo da pobegne. Kada je krajem 1942. i početkom 1943. godine došlo do novog zamaha u oslobodilačkoj borbi u istočnoj Bosni, Žarko je radio na okupljanju novih boraca i formiranju partizanskih jedinica. Kada je u jesen 1943. godine formirana Devetnaesta birčanska brigada, postavljen je za komandanta Drugog bataljona. U toku 1943. godine primljen je u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ).

U aprilu 1944. godine njegova brigada je bila stalno napadana od strane nemačko-ustaških i četničkih snaga i vodila je svakodnevne borbe na prostoru Umčani-Oblo brdo. U ovim borbama posebno se istakao Žarkov Drugi bataljon. Njegov bataljon se istakao tokom juna i jula u borbama oko Sokolca, Han Pijeska, Vlasenice, Sreberenice, Zvornika i Šekovića i u toku septembra u napadu na Tuzlu. Kao uspešan rukovodilac, postavljen je za zamenika komandanta brigade i unapređen u čin majora.

Žarko je 21. septembra 1944. godine, zajedno sa borcima izviđačke čete učestvovao u diverzantskoj akciji u Zvorniku, koji je branio ustaško-domobranski bataljon. Žarkovi borci su tada preobučeni u uniforme pripadnika SS jedinica, koje su bile zarobljene prilikom oslobođenja Tuzle, sa dva kamiona i jednim automobilom upali u grad. Neprijateljska zaseda ih je propustila u grad, misleći da su to Nemci, koji su se povukli iz Tuzle. Kada su kamioni ušli u grad, oko njih su se okupili neprijateljski vojnici da ih pozdrave. Partizani su tada iskočili iz kamiona i otpočeli rafalnu paljbu. Neprijatelj je bio iznenađen i nije uspeo da organizuje otpor. Za vrlo kratko vreme čitav grad je bio oslobođen, a skoro celokupna posada, sa komandantom zarobljena.

Sledećeg dana, 22. septembra, partizanska motorizovana kolona se vraćala iz Zvornika u Osmake, ali ju je iznad sela Caparda, s brda Crni vrh na nju zapucala četnička zaseda. Četnici su brzom intervencijom razbijeni, ali su u svom napadu uspeli da teško rane Žarka, koji se nalazio u prvom kamionu pored vozača. Teško ranjeni Žarko tada je prebačen u bolnicu u oslobođenu Tuzlu, gde je operisan i izvađen mu je metak iz glave, ali je kroz nekoliko dana preminuo. Sahranjen je uz vojne počasti 1. oktobra 1944. godine u Tuzli.

Ukazom Predsedništva Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ), 26. jula 1945. godine, među prvim borcima Narodnooslobodilačke vojske, proglašen je za narodnog heroja.

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.