Kanton 10

Kanton 10
Kanton 10;
	; Zastava ; Grb
Država	Bosna i Hercegovina
Entitet	Federacija Bosne i Hercegovine
Admin. centar	Livno
Predsednik vlade	Ivan Vukadin (HNP)
Površina	5.020 km2
— broj st.	84.127
— gustina st.	16,76 st./km2
Opštine	Bosansko Grahovo, Drvar, Glamoč, Kupres, Livno, Tomislavgrad
	Zvanični veb-sajt

Kanton 10 (poznat i kao Hercegbosanska županija, Livanjski kanton) kanton je Federacije Bosne i Hercegovine, smješten u zapadnom dijelu Bosne i Hercegovine. Sjedište kantona je u Livnu.

Obuhvata opštine Bosansko Grahovo, Drvar, Glamoč, Kupres, Livno i Tomislavgrad.

Kanton je uspostavljen Zakonom o federalnim jedinicama (kantonima) 12. juna 1996. zajedno s drugim kantonima Federacije BiH. Površinski je najveći i najrjeđe naseljen kanton u Federaciji BiH.

Glavninu stanovništva čine Hrvati, smješteni uglavnom u južnom dijelu kantona, dok su Srbi, druga najbrojnija nacionalna skupina, uglavnom smješteni u sjevernom dijelu.

Opštine[uredi | uredi izvor]

Kanton 10 obuhvata 6 opština — Bosansko Grahovo, Drvar, Glamoč, Kupres, Livno i Tomislavgrad. Kanton se može podijeliti na dva dijela, sjeverni i južni. Sjeverni dio čine tri opštine sa srpskom većinom, a to su Bosansko Grahovo, Drvar i Glamoč. Sjeverne opštine su veoma rijetko naseljene. Južne opštine — Kupres, Livno i Tomislavgrad, imaju hrvatsku većinu, od kojih je Kupres takođe rijetko naseljen. Livno i Tomislavgrad su relativno veće opštine po broju stanovnika, čiji broj prelazi 30 hiljada. Sjedište izvršne vlasti nalazi se u Livnu, sedište zakonodavne vlasti je u Tomislavgradu, a sjedište predsjednika Vlade Kantona 10 je u Kupresu.

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

opština	Hrvati	%	Srbi	%	Bošnjaci	%	ostali	%	ukupno	izvor
Bosansko Grahovo	393	16,05	2.028	82,81	3	0,24	25	0,90	2.449	^[1]
Drvar	552	7,85	6.420	91,25	11	0,16	53	0,74	7.036	^[2]
Glamoč	906	23,47	1.679	43,50	1.251	32,41	24	0,62	3.860	^[2]
Kupres	4.474	88,47	318	6,29	255	5,04	10	0,20	5.057	^[3]
Livno	29.273	85,76	438	1,28	4.047	11,86	375	1,10	34.133	^[3]
Tomislavgrad	29.006	91,81	22	0,07	2.467	7,81	97	0,31	31.592	^[4]
Kanton	64.604	76,79	10.905	12,96	8.034	9,55	584	0,70	84.127	^[5]

Prema popisu stanovništva iz 2013. u Kantonu 10 živjelo je 84.127 ljudi. Prema nacionalnom sastavu, većinu stanovništva čine Hrvati, kojih ima 64.604 ili 76,8%; potom slijede Srbi kojih ima 10.905 ili 13%, te Bošnjaci kojih ima 8.037 ili 9,5%.^[5] Kupres,^[3] Livno^[3] i Tomislavgrad^[4] su opštine s apsolutnom hrvatskom većinom, dok Srbi čine apsolutnu većinu u Bosanskom Grahovu^[1] i Drvaru^[2] te relativnu većinu u Glamoču.^[2]

Po religijskom sastavu najviše ima katolika 63.990 ili 76,1%; srpskopravoslavnih ima 10.873 ili 12,9%, dok muslimana ima 7.904 ili 9,4%.^[6]

Sastav stanovništva
	2013.	1991.
Ukupno	84 127 (100,0%)	115 682 (100,0%)
Hrvati	64 604 (76,79%)	59 553 (51,48%)
Srbi	10 905 (12,96%)	41 255 (35,66%)
Bošnjaci	8 037 (9,553%)	12 041 (10,41%)¹
Neizjašnjeni	215 (0,256%)	–
Ostali	80 (0,095%)	897 (0,775%)
Nepoznato	68 (0,081%)	–
Albanci	52 (0,062%)	–
Bosanci	47 (0,056%)	–
Muslimani	39 (0,046%)	–
Bosanci i Hercegovci	24 (0,029%)	–
Crnogorci	14 (0,017%)	–
Slovenci	9 (0,011%)	–
Romi	9 (0,011%)	–
Pravoslavci	8 (0,010%)	–
Jugosloveni	6 (0,007%)	1 936 (1,674%)
Makedonci	6 (0,007%)	–
Ukrajinci	4 (0,005%)	–

¹ Na popisima od 1971. do 1991. Bošnjaci su popisivani uglavnom kao Muslimani.

Geografija[uredi | uredi izvor]

Velika kraška polja (Livanjsko polje, Duvanjsko polje, Glamočko polje, Kupreško polje) ovog kantona su njegova glavna geografska karakteristika. Kanton je površine 5.020 km², što ga čini desetim delom Bosne i Hercegovine.

Simboli[uredi | uredi izvor]

Zastava i grb kantona bili su isti kao i zastava i grb bivše Hrvatske zajednice Herceg-Bosne. Ovi simboli proglašeni su neustavnim od strane Ustavnog suda Federacije BiH, jer „predstavljaju tradicije samo jednog konstitutivnog naroda (Hrvata)”.^[7] Lokalna vlada, međutim, i dalje koristi ova obilježja.

Napomene[uredi | uredi izvor]

^ ^a ^b Odlukom Ustavnog suda Bosne i Hercegovine iz 1998. godine, grb i zastava ovog kantona su proglašeni u suprotnosti sa Ustavom.

Reference[uredi | uredi izvor]

^ ^a ^b Popis 2013., str. 56.
^ ^a ^b ^v ^g Popis 2013., str. 58.
^ ^a ^b ^v ^g Popis 2013., str. 61.
^ ^a ^b Popis 2013., str. 65.
^ ^a ^b Popis 2013., str. 55.
^ Popis 2013., str. 69.
^ http://www.ustavnisudfbih.ba/bs/open_page_nw.php?l=bs&pid=158

Literatura[uredi | uredi izvor]

Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini, 2013.: rezultati popisa. Sarajevo: Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. 2016.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Prezentacija Turističke zajednice HBŽ

Ovaj članak vezan za Bosnu i Hercegovinu je klica. Možete doprineti Vikipediji tako što ćete ga proširiti.

[неуставно-1] Odlukom Ustavnog suda Bosne i Hercegovine iz 1998. godine, grb i zastava ovog kantona su proglašeni u suprotnosti sa Ustavom.

[FOOTNOTEПопис_2013.56-2] Popis 2013., str. 56.

[FOOTNOTEПопис_2013.58-3] v ^g Popis 2013., str. 58.

[FOOTNOTEПопис_2013.61-4] v ^g Popis 2013., str. 61.

[FOOTNOTEПопис_2013.65-5] Popis 2013., str. 65.

[FOOTNOTEПопис_2013.55-6] Popis 2013., str. 55.

[FOOTNOTEПопис_2013.69-7] Popis 2013., str. 69.

[odluka-8] ttp://www.ustavnisudfbih.ba/bs/open_page_nw.php?l=bs&pid=158

[a]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]