Manastir Žanjica
| Manastir Žanjica | |
|---|---|
 | |
| Osnovni podaci | |
| Jurisdikcija | Mitropolija crnogorsko-primorska Srpska pravoslavna crkva |
| Osnivanje | 12. vijek |
| Upravnik | arhimandrit Makarije Imamović |
| Mesto | Žanjic, Luštica |
| Država | Crna Gora |
Manastir Žanjica pripada Mitropoliji crnogorsko-primorskoj Srpske pravoslavne crkve. Nalazi se na ostrvu Mala Žanjica[1] u blizini ostrva Mamule (ranije Velika Žanjica).[2][3][4]
Prošlost[uredi | uredi izvor]
Manastir Vavedenja Presvete Bogorodice. Hram potiče iz 12. vijeka Prema njegovom pečatu iz 15. vijeka, koji se čuva u manastiru Savina, vidi se da je Vavedenjski hram bio metoh savinskog manastira. Crkvu Vavedenja Presvete Bogorodice su tokom vremena nazivali i Mala Gospođa, a u jednom dokumentu u Kotorskom arhivu iz 1508. godine, koji sadrži oporuku o zavještanju perpera crkvi, sretamo i naziv Sveta Marija na Žanjici. Najstariji dio cjeline predstavlja jednobrodna crkva Vavedenja Presvete Bogorodice, za koju se vjeruje da potiče iz 15. vijeka. U unutrašnjosti crkve su sačuvani ostaci fresaka. Ostaci fresko- slikarstva postoje i na zapadnoj, južnoj i istočnoj fasadi.[5] Novi freskopis u 21. vijeku, ugrožava velika vlaga. Sava Petrović Njegoš se žalio 1755. g. mletačkom providuru da ovaj stari pravoslavni manastir žele katolici da otmu. Spominje katoličke biskupe i popove kojima nisu dosta njihovi hramovi nego hoće i pravoslavne da uzmu, koji su vazda bili pravoslavni, pa navodi svetu Gospođu u Žanjic, koja je vazda bila zbora miholjskoga i tada je njihova... Providura nagovaraju da se muti krajina i puk. Moli da im zapovjedi da stoje s mirom. Imaju dosta crkava i konstatuje da nismo ni mi đavoli no kršćani, i mi se Bogu molimo i klanjamo. Ta je crkvica vazda našeg zakona bila.[6] Manastirska ikona Presvete Bogorodice se danas nalazi na Pelješcu, kod Orebića. Slava hrama je Vavedenje, a ljetna zavjetna slava je Polaganja rize Presvete Bogorodice.[7]
Vasko Kostić je pisao i o pokušajima otimanja pravoslavnih crkava Luštice od strane rimokatoličkih vlasti i Katoličke crkve.[8]
Galerija[uredi | uredi izvor]
,_%D1%80%D1%82%D0%B0_%D0%9E%D1%88%D1%82%D1%80%D0%BE_%D1%81%D0%B0_%D0%90%D0%A3_%D1%82%D0%B2%D1%80%D1%92%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%BC_(%D0%A0%D0%A5)_%D0%B8_%D0%B4%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%BE_%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%BA_%D0%9C%D0%B0%D0%BC%D1%83%D0%BB%D0%B0_(%D0%A6%D0%93).jpg)
![Replika ikone Bogorodice koja je nekada bila u ovom manastiru, a danas je kod Orebića. Po katoličkoj verziji, odnešena je zbog opasnosti od turske vlasti,[9] a po pravoslavnoj je oteta pravoslavnima u doba Mlečana.](/wiki/%D0%94%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0:%C5%BDanjice_Monastery15.jpg)
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Kulturista ep. 64 - Luštica - biser Jadrana, od 13.40 min.
- ^ Manastir Žanjica na sajtu mitropolija.com
- ^ Gugl mape, Manastir Žanjica.
- ^ Kostić, Vasko (2002). Protivljenje prekrajanju činjenica o Zalivu svetaca, poglavlje: Pokušaji otimanja luštičkih crkava.
- ^ „Manastir Žanjica na sajtu mitropolija.me”. Arhivirano iz originala 04. 06. 2016. g. Pristupljeno 17. 05. 2017.
- ^ Mladenović, Aleksandar (1996). Pisma: (izbor) / vladika Danilo, vladika Sava, pismo 189. Cetinje: Obod.
- ^ Luštica - mala Sveta gora. Arhivirano iz originala 17. 08. 2021. g. Pristupljeno 25. 08. 2021.
- ^ Kostić, Vasko (2002). Protivljenje prekrajanju činjenica o Zalivu svetaca, poglavlje: Pokušaji otimanja luštičkih crkava.
- ^ Posveta oltara i blagoslov franjevačke crkve Velike Gospe u Podgorju iznad Orebića.
