Manastir Tušimlja
| Manastir Tušimlja | |
|---|---|
| Osnovni podaci | |
| Jurisdikcija | Eparhija raško-prizrenska |
| Osnivanje | 11. vek |
| Mesto | Gornja Tušimlja |
| Država |  Srbija |
Manastir Tušimlja se nalazi između Raške i Novog Pazara, na obroncima Golije, prema Kopaoniku.
Manastirska crkva[uredi | uredi izvor]
Nema istorijskih podataka o vremenu nastanka i ktitoru hrama. Crkva se ne pominje u srednjovekovnim izvorima, niti se selo pominje u poznatoj povelji o zameni poseda Vojislava Vojinovića i čelnika Muse.[1][2]
Meštani govore da im je od starijih ostalo predanje o crkvi koja je, kažu, bila na tom mestu još u 11. veku. U muzeju, arhivu u Novom Pazaru ima nekih podataka koji se odnose na srednji vek. Pominje se srednjovekovni manastir u mestu Tušimlje. Misli se da se to odnosi na ovo mesto, ili na ovaj kraj.[3]
Za ostatke crkve u Radošićima B. Knežević veruje da su pripadali manastiru Tušimlja.[4] Naime, u popisima Zvorničkog sandžaka 1519. godine, našao se i manastir Tušimlja u okvirima timara kadije Brvenika, zajedno sa selom Batan.[5] U sledećem popisu (1533) našao se u timaru Alije, sa istim poreskim obavezama od 150 akči, a 1548. godine se ne pominje.[6]
Selo Tušimlja više ne postoji, ali u blizini sela Badanj, kako je identifikovan Batan, nalazi se Tušimljansko brdo, trag nekadašnjeg sela Tušimlja.[7]
Negde u toku Drugog svetskog rata sagrađena je crkva manjih dimenzija i posvećena Uspenju Presvete Bogorodice, i po tradiciji slavi prvu nedelju po Uspenju. Ali postoji i običaj da se ovde narod okuplja i na praznik Vaznesenja Gospodnjeg, to im je zavetna slava, ili «litija», pa se zbog toga ranije mislilo da je i crkva posvećena Vaznesenju, i ceo manastirski kompleks je sada posvećen velikom prazniku Vaznesenja Gospoda našeg Isusa Hrista. Kasnije je ustanovljeno da je crkva ipak posvećena Uspenju Presvete Bogorodice.[8]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ A. Solovjev, Jedna srpska župay vreme carstva , Glasnik Skopskog naučnog društva 3 (1928) 25–43;
- ^ M. Šuica, Povelja caraUroša o zameni poseda između kneza Vojislava i čelnika Muse, Stari srpski arhiv 2 (2003) 143–166
- ^ T. Katić, G. Garić-Petrović, Popis zeameta i timara oblasti Brvenik iz 1477. godine , Miscellanea 32 (2011) 157– 190
- ^ B. Knežević, Manastiri u nahiji Brvenik po turskim popisima iz prvepolovine HVI veka , Zbornik Matice srpske za likovne umetnosti 26 (1993)267– 268
- ^ Dva prva popisa Zvorničkog sandžaka (iz 1519. i 1533. godine) , Dešifrovao, preveo i obradio: AdemHandžić, Sarajevo 1986 (sa faksimilima), 69
- ^ B. Knežević, Selanahije Brvenik u prvoj polovini HVI veka, Srpsko selo, mogućnosti i daljipravci istraživanja, Beograd 2003, 41– 55.
- ^ B. Knežević, Manastiri u nahiji Brvenik po turskim popisima iz prvepolovine HVI veka , Zbornik Matice srpske za likovne umetnosti 26 (1993) str. 267
- ^ „Manastir u Tušimlji”. Arhivirano iz originala 23. 04. 2017. g. Pristupljeno 22. 04. 2017.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Srpski pravoslavni manastiri Arhivirano na sajtu Wayback Machine (2. mart 2014)
- Zapaljena tabla sa natpisom manastira
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Eparhija Prizren Arhivirano na sajtu Wayback Machine (19. decembar 2016)