Narodna biblioteka „Filip Višnjić” u Bijeljini

JU Narodna Biblioteka „Filip Višnjić” Bijeljina
Narodna Biblioteka „Filip Višnjić”
	Zgrada biblioteke
Osnivanje	1932.
Lokacija	Bijeljina; Grad Bijeljina; Republika Srpska
Koordinate	44° 45′ 28″ S; 19° 13′ 00″ I / 44.757743° S; 19.216579° I
Vrsta	Matična biblioteka
Direktor	Željana Arsenović
Adresa	Trg kralja Petra prvog Karađorđevića br. 5
Veb-sajt	Narodna biblioteka „Filip Višnjić”

Javna ustanova Narodna biblioteka „Filip Višnjić” od svog osnivanja 1932. godine pa do danas predstavlja najznačajnijeg nosioca kulturnih aktivnosti na području Semberije. Biblioteka predstavlja matičnu biblioteku regije i nadležna je za rad školskih, fakultetskih i narodnih biblioteka na području ove regije. Biblioteka se nalazi na Trgu kralja Petra prvog Karađorđevića br. 5, na teritoriji grada Bijeljina. Zakonom je definisana kao matična biblioteka za područje opština: Bijeljina, Ugljevik, Lopare, Pelagićevo, Donji Žabar i Osmaci, a u svom sastavu ima: dve narodne biblioteke, 25 školskih, 2 fakultetske i 2 univerzitetske.

Istorijat[uredi | uredi izvor]

U pravilima Društva za narodno prosvećivanje i čuvanje narodnog zdravlja koje je osnovano po završetku Prvog svjetskog rata 1919. godine i koje je prethodilo osnivanju biblioteke, istaknuto je da je „zadatak Društva prosvjećivanje grada i sela u najboljem smislu i rad na poboljšanju narodnog zdravlja podizanjem materijalne, higijenske kulture i higijenskog prosvjećivanja”.

Polazeći od stanovišta da je knjiga neophodan i nezamjenjiv faktor u kulturnom uzdizanju, Društvo je odlučilo da svoju mnogostranu djelatnost obogati novim vidovima sadržaja i na taj način popuni osjetnu prazninu u nepostojanju javne biblioteke te osniva Centralnu knjižnicu sa mrežom seoskih knjižnica.

Godine 1932. Biblioteku su osnovali entuzijasti različitih zanimanja: doktor medicine Vojislav Kecmanović, doktor veterine Joakim Perendija, profesor Nikola Mačkić i student Mihajlo Bogdanović.

Doktor Kecmanović je istakao da je rad Društva otpočeo mnogo prije osnivanja 1928. i ubrzo bio usmjeren na osnivanje knjižnične mreže u Bijeljinskom srezu. Izrađen je Pravilnik Društva i utvrđena glavna načela rada, a zatim se pristupilo prikupljanju knjiga. Jedan dio knjiga kupilo je Društvo iz svojih sredstava, a drugi deo je dobijen na poklon.

Predsjednik je istakao predan rad knjižničara Mačkića, koji je cijelu godinu većinom sam radio na organizaciji Knjižnice i time najviše doprinijo da je ova ustanova tako brzo mogla početi s radom.

Kulturno-prosvetni rad novoosnovane biblioteke bio je veoma razgranat. On se ogledao u obeilježavanju značajnih godišnjica, organizovanju kulturnih večeri, prikazivanju poučnih filmova, održavanju analfabetskih tečajeva i predavanja kao i drugih vidova djelatnosti.

Od 1952. godine Biblioteka dobija ime Gradska narodna biblioteka „Filip Višnjić”. Istorijat naziva Biblioteke:

Knjižnica Društva za narodno prosvjećivanje i čuvanje narodnog zdravlja od 1932. do 1934.
Od 1934. Prosvjetno društvo „Filip Višnjić”
Od 1952. Gradska Narodna biblioteka „Filip Višnjić”
Od 1958. Narodna biblioteka „Filip Višnjić” Bijeljina
Od 2015. J.U. Narodna biblioeka "Filip Višnjić" Bijeljina

Ime Filip Višnjić dobila je po pjesniku i guslaru Filipu Višnjiću , hroničaru Karađorđeve bune čiji životni put kreće iz rodne Trnove preko Međaša u Semberiji do smrti u Grku (Srem) po njemu nazvanom Višnjićevo. O istorijatu Biblioteke objavljenja je 1986. godine Monografija u kojoj je sadržan period rada od 1932. Godine 1986. povodom 70-godišnjice Biblioteke 2002. godine, objavljena je Elektronska monografija koja sadrži sljedeće:

70 godina rada Narodne biblioteke «Filip Višnjić» Bijeljina,
Razglednica Bijeljine,
Život i delo Filipa Višnjića.^[1]

Organizacija[uredi | uredi izvor]

Osnovne organizacione jedinice Biblioteke su:

Služba opštih poslova
Služba za obradu bibliotečke građe i bibliografskih istraživanja
Odeljenje zavičajnog fonda, stare i retke knjige
Odeljenje matičnih i razvojnih poslova
Informativno-pozajmna služba
- odjeljenje za odrasle čitaoce
- odjeljenje za čitaoce do 14 godina
- čitaonica za periodiku
- opšta čitaonica
- studentska čitaonica
- ABIKČ — Audio Braj internet klub čitaonica
- velika sala za manifestacionu djelatnost
- američki kutak

Biblioteka danas[uredi | uredi izvor]

Savremene informacione tehnologije omogućile su biblioteci elektronsko poslovanje te mogućnost bržeg pristupa informacijama i veću prohodnost u komunikaciji sa korisnicima i drugim bibliotekama. Programima obrazovnog, umjetničkog i informativnog sadržaja, biblioteka postiže veliki uspjeh u približavanju knjige čitaocima, otkrivanju i negovanju mladih talenata, ukupnom doprinosu i afirmaciji bibliotečke djelatnosti te podizanju kulturnog nivoa u svojoj sredini. Obimom i kvalitetom kulturnog djelovanja, biblioteka je zauzela zapaženo mjesto među institucijama koje se bave istom ili sličnom djelatnošću. Prepoznatljivost u kulturnom djelovanju Biblioteke ogledala se poslednjih godina u velikom broju književnih susreta i osmišljenom programu tih susreta koji su bijeljinskoj i semberskoj čitalačkoj i intelektualnoj publici pružili priliku da se informiše o najznačajnijoj izdavačkoj produkciji, da čuje živu reč najznačajnijih književnih stvaralaca, istoričara, filozofa i književnih kritičara. Uspela je da stvori veliki krug prijatelja, poštovalaca i korisnika. Briga o čitaocima svih uzrasta sa različitim potrebama i interasovanjima a naročito briga o najmlađim čitaocima u vidu književnih, jezičkih i drugih radionica, približila je biblioteku korisnicima svih uzrasta, tako da je pored ispunjavanja osnovnih funkcija djelatnosti Biblioteka uspostavila mnogo širu i sadržajniju djelatnost.

Ukupan knjižni fond Biblioteke iznosi oko 110.000 knjiga, u okviru koga se nalazi stručna knjiga, beletristika, stara i rijetka knjiga, zavičajna zbirka, knjige na stranim jezicima i periodična izdanja. Knjižni fond biblioteke obrađen je u elektronskom katalogu WINISIS i COBISS. Elektronska obrada knjižne građe kao i Elektronska pozajmica na odjeljenju za djecu u COBISS online katalogu je završena 2019. godine, a obrada i pozajmica na odjeljenju za odrasle čitaoce će biti završena u 2020. godini.

2019. godinu Biblioteka je završila sa oko 10.000 korisnika, kao i broju posjeta oko 200.000 što je rekord u Republici Srpskoj.

U Biblioteci je zaposleno 20. radnika, od kojih su 8 bibliotekara i 7 knjižničara kao stručni radnici koji u svom radu prate dostignuća savremenog bibliotekarstva njegujući profesionalan i ljubazan odnos prema korisnicima. U okviru kulturno-prosvjetne aktivnosti biblioteka organizuje književne večeri, promocije knjiga, programe za djecu, izložbe i druge kulturne manifestacije. Biblioteka se povremeno bavi izdavačkom djelatnošću sa posebnim akcentom na publikacije kojima se utemeljuje zavičajna funkcija biblioteke.

U Čitaonici periodike korisnici Biblioteke svakodnevno mogu čitati dnevnu štampu, 4 dnevna lista iz Republike Srpske, FBiH i Srbije. Na raspolaganju im je 15 mjesta. Osim toga u ovoj čitaonici postoji i 3 uslužna računara sa internet konekcijom, koje mogu koristiti članovi Biblioteke.

ABIKČ - Audi braj internet klub čitaonica je čitaonica namjenjena slijepim i slabovidim licima. Korisnici mogu da koriste računar sa govornim softverom, audio knjigama, brajevim knjigama, plekstoku, elektronskoj lupi kao i potpunu podršku našeg stručnog lica u snalaženju kao i nabavci potrebne bibliotečke građe.

Opšta čitaonica raspolaže sa 50 mesta za sve korisnike biblioteke (građane, studente, đake). Pristup ovom fondu je zatvoren - knjige se mogu koristiti samo u biblioteci. Tu su smejštene , enciklopedije iz raznih tematskih oblasti i opšte enciklopedije, leksikoni, rječnici, priručnici, sabrana djela, posebna izdanja i edicije, istorije književnosti, istorije umjetnosti, kritike, luksuzne biografije, bibliografije, reprodukcije, monografije, fond obaveznog primjerka, lektira za srednju školu i druga vrijedna izdanja. Korisnicima se pružaju najrazličitije usluge – čitanja, učenja, prepisivanja, kopiranja knjižnog materijala te pomoći u izradi seminarskih, maturskih, diplomskih i drugih radova. Cjelokupan fond ovog odjeljenja je pretraživ preko elektronskog kataloga, u koji je unesen cjelokupan fond biblioteke.

Američki kutak u Narodnoj biblioteci „Filip Višnjić“ je novo kulturno središte u Bijeljini u kojem građani Bijeljine mogu da prisustvuju organizovanim besplatnim edukativnim i zabavnim sadržajima. „Američki kutak“ je opremljen savremenom tehnološkom opremom, među kojom su 3D štampači, laptop i ajped računari, dizajnerski softveri, dronovi, robotički setovi, knjige, filmovi i edukativne igrice.

U okviru djelovanja Biblioteka organizuje Lutvid fest, prvi festival ovakve vrste na ovom području.

Pored toga, Biblioteka se takođe bazira i na radu koji se ogleda kroz organizaciju raznih vidova kulturnih dešavanja. U ta dešavanja ubrajamo književne večeri, kreativne radionice za djecu, druge aktivnosti koje su vezane za druge vrste umjetnosti.

Digitalna biblioteka "Filip Višnjić" Bijeljina[uredi | uredi izvor]

U Narodnoj biblioteci ’’Filip Višnjić’’ Bijeljina, od januara 2010. godine se sprovodi projekat ’’Digitalizacija zavičajnog fonda, stare i rijetke knjige’’. Do sada je digitalizovano 150 knjiga, 17 plakata i 110 razglednica. Indeksna, početna strana donosi glavni meni. Digitalna biblioteka predstavlja kolekciju digitalizovanih dokumenata iz fondova Narodne biblioteke ’’Filip Višnjić’’, koji svojim sadržajem, formom čine dio kulturne baštine Bijeljine. Osmišljena je kao kontinuirani i dinamički projekat stvaranja velike zbirke digitalizovanih knjiga, plakata, razglednica i fotografija, prije svega Zavičajnog odjeljenja, čime bi se na najbolji način predstavilo kulturno zavještanje ove regije.

Digitalizovani su prije svega posebni fondovi koji se u biblioteci čuvaju izdvojeno zbog specifičnosti građe u njemu, stara i rijetka knjiga; zbog značaja građe, zavičajni fond. Izbor građe za digitalizaciju je vođen parametrima ; potrebe sredine; značaja građe u sinhronoj i dijahronoj kulturnoj perspektivi; tehničkih karakteristika bibliotečkih jedinica; stepena opterećenosti autorskim pravi-ma. Prema domaćim zakonima, imovinsko autorsko pravo nad nekim djelom traje za života i 70 godina po smrti autor. Pored povećane onlajn dostupnosti građe na Internetu i dostupnosti van mreže razvoj programa digitalizacije omogućiće priliku bibliotekama i drugim ustanovama, koje se smatraju ’’čuvarima pamćenja’’ da privuku nove kategorije građana, koji nisu ranije koristili njihove usluge. Link za digitalnu biblioteku: Digitalna biblioteka Narodne biblioteke „Filip Višnjić” Bijeljina