Полојка
| Polojka | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Polojka
| |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | |
| Tip: | |
| Klasa: | |
| Red: | |
| Porodica: | |
| Rod: | |
| Vrsta: | A. hypoleucos
|
| Binomno ime | |
| Actitis hypoleucos | |
| Sinonimi | |
Polojka (lat. Actitis hypoleucos) je ptica selica iz reda šljukarica. Ime potiče od naziva za plavnu terasu reka - poloj, na kojoj se ova ptica hrani i gnezdi. Česta je vrsta vlažnih staništa, a najviše voli muljevite obale reka, bara i jezera na kojima traži hranu.
Opis[uredi | uredi izvor]
Dužina tela je 18 - 20,5 cm, a raspon krila je od 35 cm do 39 cm. Proporcionalno veličini, vrat i kljun su kratki, a rep je dugačak. Ima zelenkaste noge. Leđa su joj svetlosmeđe boje, dok je stomak beo. Od sprudnika pijukavca je razlikuje beli „treger” na ramenima. Dok je na obali, kreće se brzo, sa povremenim zaustavljanjem i pomeranjem zadnjeg dela tela gore-dole. Leti cik-cak i to tik iznad površine vode. U letu joj se primećuje karakteristična bela pruga na krilima.[2]
Rasprostranjenje i stanište[uredi | uredi izvor]
Gnezdi se u skoro celoj Evropi, većem delu umerene i centralne Azije, i u nekim oblastima Bliskog istoka i Male Azije. Uprkos veličini, ova barska ptica leti do Afrike, Južne Azije i Australije gde provodi zimu.[3]
Neke od interesantnih država i ostrva gde su zabelažene na lutanju su: Angola, Australija, Bocvana, Brunej, Vanuatu, Guam, Jordan, Kokosova ostrva, Mikronezija, Madagaskar, Sao Tome i Principe, Severna Marijanska Ostrva, Uskršnja ostrva. Neke ptice su zalutale čak do SAD, Fidžija i Novog Zelanda.[1]
Naseljava morske obale i kontinentalna vlažna staništa. Gnezda gradi na šljunkovitim i peščanim obalama brzih planiniskih potoka i reka, najčešće okruženih šumama, kao i na branama, kopovima šljunka i peska, zaklonjenim morskim obalama, ali su gnezda nalažena i na suvim planinskim livadama na 4000 metara nadmorske visine. U periodu seobe je prisutna na gotovo svim vlažnim staništima.[4][1]
Biologija[uredi | uredi izvor]
Jaja polaže u plitka udubljenja na zemlji ili šljunku, obično zaklonjena travom, grmljem ili u šumarku. Hrani se malim beskičmenjacima koje pronalazi u mulju, kao što su larve insekata, mekušci i crvi. Ređe jede male žabe, punoglavce i ribe, ali se se takođe hrani i bobicama i semenjem biljaka. Odrasle ptice počinju sa seobom sredinom jula, dok se mladi sele u avgustu, kada sakupe dovoljno masnih naslaga. Najčešće se sele noću. Procenjuje se da u Evropi ima od 794 000 do 1 460 000 parova.[1]
Polojka u Srbiji[uredi | uredi izvor]
Krajem 19. i u prvoj polovini 20. veka polojka je smatrana čak i brojnom gnezdaricom u Srbiji. U drugoj polovini 20. veka u Vojvodini je smatrana prolaznicom. Neretko su beleženi parovi tokom reproduktivnog perioda uz rečice i potoke u brdsko-planinskim područjima. Smatra se verovatnom gnezdaricom jer nikad do sada nije pronađeno gnezdo, polog ili mladunci. Procena ornitologa je da se u Srbiji gnezdi od 500 do 800 parova. Nažalost, trend populacije je ocenjen kao blago opadajući. Najviše gnezdećih parova ima u Zapadnoj Srbiji (30—50 gnezdećih parova). Vrsta je na zimovanju evidentirana u malom broju. U Specijalnom rezervatu prirode „Zasavica" su zabeležene, svega, dve gnezdeće teritorije ove vrste.[5][6][7]
-
Polojka na Crnom Timoku -
Odrasla i mlada polojka. Ptice su markirane aluminijumskim prstenovima u Specijalnom rezervatu prirode „Labudovo okno". -
Polojka na Đerdapu -
Polojka na Đerdapu -
Polojka na Đerdapu -
Polojka na Đerdapu -
Polojka snimljena na Dunavu u Beogradu
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d BirdLife International (2016). „Actitis hypoleucos”. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.2. International Union for Conservation of Nature. Pristupljeno 15. 9. 2018.
- ^ Collins bird guide 2nd edition
- ^ Hayman, Peter; Marchant, John; Prater, Tony (1986). Shorebirds: an identification guide to the waders of the world. Boston: Houghton Mifflin. ISBN 978-0-395-60237-9.
- ^ Hadden, Don W. (2004). „Birds of the northern atolls of the North Solomons Province of Papua New Guinea” (PDF). Notornis. 51 (2): 91—102. Arhivirano iz originala (PDF) 14. 01. 2020. g. Pristupljeno 16. 09. 2018.
- ^ Šćiban, M. (2017): Atlas ptica gnezdarica Zasavice. Pokret gorana Sremske Mitrovice, Sremska Mitrovica
- ^ Puzović, S., Radišić, D., Ružić, M., Rajković, D., Radaković, M., Pantović, U., Janković, M., Stojnić, N., Šćiban, M., Tucakov, M., Gergelj, J., Sekulić, G., Agošton, A., & Raković, M. 2015. Ptice Srbije: procena veličina populacija i trendova gnezdarica 2008-2013. Društvo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije i Prirodno-matematički fakultet, Departman za biologiju i ekologiju, Univerzitet u Novom Sadu, Novi Sad.
- ^ Šćiban, M., Rajković, D., Radišić, D., Vasić, V. i Pantović, U. (2015):Ptice Srbije - kritički spisak vrsta. Pokrajinski zavod za zaštitu prirode i Društvo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije, Novi Sad.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Ageing and sexing (PDF; 5.5 MB) by Javier Blasco-Zumeta & Gerd-Michael Heinze
- Common sandpiper species text in The Atlas of Southern African Birds
- Actitis hypoleucos na BirdLife.org (jezik: engleski)
- „Actitis hypoleucos”. Avibase.
- „Polojka”. Internet Bird Collection.
- Polojka foto galerija na VIREO (Drexel University)
- Interaktivna mapa na IUCN Red List maps
- Audio zapis na Xeno-canto.
- Polojka media at ARKive
