Pravoslavlje u Nemačkoj

Pravoslavlje u Nemačkoj nije tradicionalno. Nakon Velikog raskola 1054. godine nemački hrišćani ostali su u zoni uticaja Rimokatoličke crkve. U 16. veku u nemačkim zemljama počinje da se širi protestantizam, iako je niz teritorija (Bavarska, Austrija itd.) ostao veran katoličanstvu.

Pravoslavna episkopska konferencija Nemačke okuplja pravoslavne predstavnike Carigradske, Antiohijske, Ruske, Srpske, Rumunske, Bugarske i Gruzijske patrijaršije, i drugih pravoslavnih eparhija na teritoriji Nemačke.

Istorija

Rusko pravoslavlje je u Nemačkoj prisutno oko 300 godina. Pod Petrom Velikim, u Berlinu je 1718. godine otvorena kapela, koja je postojala do 1837. godine. Potom je ovaj ambasadorski hram premešten u novu zgradu Ambasade Rusije. Pravoslavnu zajednicu činilo je oko pet hiljada pravoslavnih hrišćana: Rusa, Srba, Bugara, Grka i Rumuna. Pravoslavni hramovi koje trenutno postoje u Nemačkoj datiraju iz 19. i 20. veka. Pored ovih, postoje crkve izgrađene 60-ih i 90-ih godina 20. veka u Minhenu, Hamburgu, Frankfurtu, Kelnu, i takozvani bogoslužbeni punktovi - bogoslužbena mesta opremljena stambenim i nestambenim prostorijama.

Od druge polovine 19. veka, ruski aristokrati i drugi predstavnici ruskog društva odlazili su u Nemačku da se opuste i leče u banjama, što je postalo povod za izgradnju većeg broja pravoslavnih crkava: u Bad Emsu (1876), Baden-Badenu (1882), Bad Homburgu (1899), Bad Kisingenu (1901), Bad Nauhajmu i Bad Brikenau (1908). Iz tog perioda datiraju i dve crkve u odmaralištima Marijenbad (Marianske Lazne) i Karlsbad (Karlove Vari), koji se sada nalaze u Češkoj^[1].

Broj pravoslavnih hrišćana u zemlji počeo je da raste tek početkom 1960-ih, kada je tok radnih migranata iz istočne Evrope pohrlio u Nemačku. Među njima sada preovlađuju Rusi i ljudi koji govore ruski, kao i Bugari, Rumuni, Ukrajinci, Moldavci, Srbi...^[2]

Do 1990-ih, najveći deo pravoslavne dijaspore u Nemačkoj su bili Grci (uglavnom ekonomski migranti iz posleratne Grčke). Broj pravoslavnih hrišćana u zemlji, prema različitim procenama, 2010. bio je 1,5 do 2 miliona ljudi^[3], oko 2% od ukupnog stanovništva zemlje^[4]. Na kraju 2021. broj pravoslavnih se uvećao na oko 3 miliona, organizovanih u oko 600 pravoslavnih zajednica na različitim jezicima.^[5].

Srpska pravoslavna crkva osnovala je 1969. goine Zapadnoevropsku i Australijsku eparhiju. Za prvog arhijereja izabran vikar Patrijarha srpskog Episkop moravički Lavrentije, ustoličen u Londonu. 1972. godine sedište Eparhije je preneto u Diseldorf. Od 2018. eparhija nosi naziv Dizelorfska i sve Nemačke.

Dana 15. oktobra 2013. godine, na sastanku Svetog Sinoda Antiohijske Patrijaršije, ustanovljena je Mitropolija Nemačka, a za njenog upravnika je izabran mitropolit Isak (Barakat).

Trenutna situacija

Osnovu ruske pravoslavne zajednice čine pretežno mladi ljudi, jer među migrantima preovlađuje mlađa generacija^[6]. Ruska pravoslavna crkva planira da izgradi veliku crkvu u Bremenu, ovo bi trebalo da bude prvi takav projekat za više od 100 godina^[7]. Na zahtev državljana Nemačke koji govore ruski, pravoslavlje je uključeno u zvanični nastavni plan i program u nekim školama i univerzitetima, a ocena iz predmeta je uvrštena u knjižicu. U pravoslavnim parohijama, u zavisnosti od nacionalnosti parohijana, u bogosluženju se koriste i crkvenoslovenski i nemački jezici, liturgija i večernje se obavljaju u potpunosti na nemačkom jeziku^[8].