Predeo izuzetnih odlika Donja Mostonga
| Predeo izuzetnih odlika Donja Mostonga | |
|---|---|
IUCN kategorija II (nacionalni park) | |
 | |
  | |
| Najbliži grad | Bač, Odžaci,  Srbija |
| Koordinate | 45° 26′ 8.89″ N 19° 12′ 8.75″ E / 45.4358028° S; 19.2024306° I |
| Površina | 3190,19 hektara |
Predeo izuzetnih odlika Donja Mostonga je tipičan primer panonskog predela sa prisutnim stanišnim tipovima i vrstama karakterističnim za evroazijsku stepsku zonu, koji u ovom delu Evrope dostižu svoje krajnje granice ili su jedinstveni za područje Panonske nizije.[1]
Nalazi u Vojvodini na teritoriji Zapadnobačkog okruga između Bača, Deronje i Karavukova, u slivnom području nekadašnjeg donjeg toka reke Mostonge, danas deonice kanala „Bački Petrovac–Karavukovo” u sastavu osnovne kanalske mreže hidrosistema Dunav-Tisa-Dunav.[1]
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Pokrajinski zavod za zaštitu prirode dostavio je 13. januara 2022. godine Studiju zaštite Predela izuzetnih odlika „Donja Mostonga” Pokrajinskom sekretarijatu za urbanizam i zaštitu životne sredine, kao nadležnom organu.[1] Na osnovu Zakona o zaštiti prirode, Ministarstvo zaštite životne sredine Republike Srbije je pokrenuo postupak zaštite prirodnog područja druge kategorije zbog jedinstvenog prostora šumo–stepe na zaslanjenom zemljištu.[1]
Cilj im je očuvanje i unapređenje stanja prirodnih, predeonih i kulturnih vrednosti – zaštite staništa strogo zaštićenih vrsta šumskih, šumo–stepskih, slatinskih i vlažnih staništa, unapređenja stanja osetljivih i za zaštitu prioritetnih stanišnih tipova, kao i populacija ugroženih vrsta, očuvanje kulturnog nasleđa i tradicionalnih delatnosti koje su u funkciji očuvanja i upravljanja staništima, kao i integracije ovih vrednosti u razvoj lokalnih naselja.[1]
Prostor[uredi | uredi izvor]
Predeo izuzetnih odlika Donja Mostonga ima površinu od ukupno 3190,19 hektara.[1] Prema strukturi površina katastarskih opština po vlasništvu, površine u zaštićenom području su 64,06% u državnoj, 0,57% + 31,15% u procesu restitucije u privatnoj, 4,22% u javnoj i < 0,01‰ u drugim oblicima svojine.[1]
Prostor Donje Mostonge je sastavni deo regionalnog ekološkog koridora koji povezuje vodene i močvarne biotope Podunavlja, odnosno ekološki značajna područja na teritoriji Republike Srbije. [1]
Kategorija zaštićenog područja[uredi | uredi izvor]
Na zaštićenom području uspostavljeni su režimi zaštite drugog i trećeg stepena.[1] Radi ublažavanja spoljnih uticaja, izvan granica zaštićenog područja određena je zaštitna zona površine 2550 hektara.[1] Prema Pravilniku o kriterijumima vrednovanja i postupku kategorizacije zaštićenih područja svrstan je u drugu kategoriju – pokrajinskog/regionalnog velikog značaja.[1]
U skladu sa Uredbom o ekološkoj mreži, u bazi podataka Pokrajinskog zavoda za zaštitu prirode, identifikovani su elementi ekološke mreže koji obuhvataju Predeo izuzetnih odlika Donja Mostonga. U novoformiranoj mreži evropski značajnih područja za ptice nalazi se i područje „Šume zapadne Bačke” pod kodom RS075 „Fogests of West Backa” u koje ulaze i područja unutar granica sa zaštitom.[1]
