Privreda Slovenije
| Privreda Slovenije | |
|---|---|
| Valuta | evro |
| Fiskalna godina | kalendarska godina |
| Članstvo u organizacijama | Organizacija za ekonomsku saradnju i razvoj, EU |
| Statistika | |
| BDP (nominalna) | 58,06 milijardi (2012) |
| BDP rast | -2,0% (2012) |
| BDP po stanovniku | 28.600 (2012) |
| BDP po sektoru | poljoprivreda (2,7%), industrija (27,6%), usluge (69,7%) |
| Inflacija (IPC) | 2.6% (2012) |
| Stanovništvo ispod linije siromaštva | 12.7% (2010) |
| Džini indeks | 23.8 (2010) |
| Radna snaga | 923.000 (2012) |
| Glavne industrije | proizvodnja čelika, ruda gvožđa, prerada aluminijuma, topljenje olova i cinka, elektronika, kamioni, automobili, električna oprema, prerada drveta, tekstil, hemikalije, mašinski alati |
| Razmena | |
| Izvoz | $28,42 milijardi (2012) |
| Izvozna dobra | hemikalije, hrana, finalni proizvodi, mašinska i transportna oprema |
| Glavni izvozni partneri |  Nemačka (20%)  Italija (12%)  Austrija (7,9%)  Hrvatska (6,2%)  Francuska (4,8%)  Rusija (4,6%) |
| Uvoz | $29,83 milijardi (2012) |
| Uvozna dobra | hemikalije, hrana, finalni proizvodi, mašinska i transportna oprema, gorivo i maziva |
| Glavni uvozni partneri | Italija (16,3%) Nemačka (16,2%) Austrija (10,4%) Hrvatska (4,8%)  Mađarska (4,0%) |
| Javne finansije | |
| Prihodi | $20,5 milijardi (2012) |
| Rashodi | $22,59 milijardi (2012) |
| Sve vrednosti, ako nije drugačije naznačeno, izražene su u američkim dolarima | |
Slovenija je razvijena zemlja koja uživa stabilnost i relativni prosperitet. Njen BDP po glavi stanovnika iznosi 88% evropskog proseka. [1] Ona je prva nova članica EU koja je prešla na evro (januara 2007. godine). Takođe je članica OESR od 2010. godine. [2]
Slovenija poseduje visoko kvalifikovanu radnu snagu, dobro razvijenu infrastrukturu i povoljan saobraćajni položaj. Sa druge strane, nivo diektnih stranih investicija je jedan od najnižih, a slovenačka privreda je ozbiljno uzdrmana evropskom dužničkom krizom, koja je počela 2009. godine.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Bez obzira što je stanovništvo Slovenije činilo tek jedanaesti deo ukupnog stanovništva bivše SFRJ, ova alpska država je bila najproduktivnija jugoslovenska republika i njena proizvodnja je činila 20% BDP i jednu trećinu ukupnog izvoza SFRJ. Nezavisnost 1991. godine je dočekala sa jakom privrednom osnovom i razvijenim vezama sa zapadnim tržištem. Od tada, Slovenija se užurbano pripremala za evrointegracije i stremila je pristupanju raznim trgovinskim organizacijama. Ona je jedan od osnivača STO, pridružila se organizaciji CEFTA 1996. godine, kao i Evropskoj uniji 1. maja 2004. godine. Evro je uveden na početku 2007. godine, umesto dotadašnjeg tolara.
Evropska dužnička kriza je uzdrmala privredu ove zemlje (najviše u EU, zajedno sa baltičkim državama i Finskom), međutim, zahvaljujući izvozu, Slovenija se ekonomski polagano oporavljala. [3] Ponovo je, krajem 2011. godine, usledila recesija, a razlozi iste su pripisani padu domaće potrošnje i izvoza. Izvoz Slovenije mahom ide u zemlje-članice evrozone. Takođe, ovom krizom je ozbiljno pogođen i građevinski sektor.<ref name="ST2012-03-13">„Double Dip Recession is the 'Slovenian' Reality”. The Slovenia Times. 13. 3. 2012. Arhivirano iz originala 08. 02. 2013. g. Pristupljeno 11. 02. 2018.
Obeležja privrede[uredi | uredi izvor]
U primarnom sektoru je zaposleno 6% stanovništva. Veličina prosečnog gazdinstva iznosi 5,5 ha. Krajem devedesetih je došlo do porasta proizvodnje organske hrane. Javne finansije pokazuju značajan deficit tokom poslednjih nekoliko godina. Privatizacije slovenačkih preduzeća su mahom bile uspešne. Susedna Hrvatska je počela sa investiranjem u Sloveniju. Prvog jula 2010. godine, Atlantik grupa iz Hrvatske je kupila Drogu Kolinsku za 382 miliona evra. Juna 2013. godine, lanac supermarketa Merkator je kupljen od strane hrvatskog Agrokora za 454 miliona evra.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „GDP per capita in PPS - GDP per capita in Purchasing Power Standards (PPS) (EU-27 = 100)”. Eurostat. Pristupljeno 23. 11. 2009.
- ^ „Osnovni gospodarski podatki o Sloveniji” [Basic Economic Data about Slovenia] (na jeziku: Slovene). Embassy of the Republic of Slovenia Vienna. Arhivirano iz originala 18. 6. 2012. g. Pristupljeno 15. 3. 2012.
- ^ „Slovenia Country Assessment”. European Bank for Reconstruction and Development. Arhivirano iz originala 20. 2. 2012. g. Pristupljeno 16. 2. 2012.