Poljska pravoslavna crkva
| Poljska pravoslavna crkva Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny | |
|---|---|
 Katedralni sabor Svete Marije Magdalene u Varšavi | |
| Osnovni podaci | |
| Osnivanje | 1921 — široka autonomija |
| Autokefalnost | 1924 — od Carigradske patrijaršije 1948 — priznanje autokefalnosti |
| Kanonsko priznanje | kanonski priznata |
| Predstojatelj | mitropolit varšavski i sve Poljske Sava |
| Sjedište | Varšava |
| Kanonska jurisdikcija | Poljska |
| Dijaspora | Eparhija Rio de Žaneira i Olinda-Resife (Brazil) |
| Kalendar | Julijanski kalendar[1] |
| Zvanični veb-sajt | |
| Statistika | |
| Arhijereja | 11 |
| Eparhija | 7 |
| Manastira | 13 |
| Hramova | oko 240 |
| Vjernika | oko 500.000 |
Poljska pravoslavna crkva[2] (polj. Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny) jeste pomjesna i autokefalna crkva sa dostojanstvom mitropolije. Nalazi se na 13. mjestu u diptihu.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Hrišćanstvo je došlo na prostore današnje Poljske sa jugozapada iz Moravske kneževine, sa zapada iz njemačkih zemalja i sa istoka iz Kijevske Rusije. Godine 966. poljski knez Mješko I Pjast se krstio. Tada je izvršeno i krštenje cijelog naroda. U 13. vijeku su ustanovljene pravoslavne episkopske katedre u gradovima Helmu i Pšemislu.
Do 19. vijeka pravoslavne eparhije na poljskoj teritoriji su se nalazile u sastavu Kijevske mitropolije. Godine 1840. ustanovljena je pravoslavna Varšavska eparhija.
Nakon proglašenja nezavisne poljske države (1918), tadašnji patrijarh moskovski Tihon je Pravoslavnoj crkvi u Poljskoj darovao „široku pomjesnu autonomiju“. Međutim, Carigradska patrijaršija je 1924. izdala tomos kojim je uspostavila Poljsku autokefalnu pravoslavnu crkvu, čiju autokefalnost nije priznavala Ruska pravoslavna crkva.
Juna 1948. delegacija na čelu sa arhiepiskopom bjalistockim i bjelskim Timofejem se obratila Ruskoj pravoslavnoj crkvi kako bi na poljskoj teritoriji bila osnovana kanonska autokefalna pravoslavna crkva. Potpisan je Akt o ponovnom ujedinjenju Poljske pravoslavne crkve sa Ruskom pravoslavnom crkvom i o davanju autokefalije, čime je priznata autokefalnost Poljskoj pravoslavnoj crkvi.[3]
Organizacija[uredi | uredi izvor]
Na čelu Poljske pravoslavne crkve je mitropolit varšavski i sve Poljske Sava (od 12. maja 1998).
Poljska pravoslavna crkva je organizovana u sedam eparhija — šest eparhija u Poljskoj i jednu u Brazilu. Postoji takođe i vojni pravoslavni ordinarijat u rangu eparhije. Crkva ima ukupno 13 manastira i obuhvata oko 500.000 vjernika okupljenih u 237 parohija.[4]
Eparhije su:
- Varšavsko-bjelska eparhija;
- Bjalistocko-gdanjska eparhija;
- Lođsko-poznanjska eparhija;
- Pšemisko-novosandecka eparhija;
- Vroclavsko-ščećinska eparhija;
- Lublinsko-helmska eparhija;
- Eparhija Rio de Žaneira i Olinda-Resife (Brazil).
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ SPC: Poljska pravoslavna crkva vraća se u junu na stari kalendar
- ^ Puni naziv joj je Poljska autokefalna pravoslavna crkva
- ^ Polьskaя Pravoslavnaя Cerkovь: Istoričeskaя spravka
- ^ Polьskaя Pravoslavnaя Cerkovь: Eparhii Polьskoй Cerkvi
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Istorija |  | |
|---|---|---|
| Jerarhija | ||
| Bogoslovija | ||
| Tajne | ||
| Liturgija | ||
| Autokefalne crkve | ||
| ||
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
