Andžej Vajda
| Andžej Vajda | |||||
|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | |||||
| Lični podaci | |||||
| Datum rođenja | 6. mart 1926. | ||||
| Mesto rođenja | Suvalki, Poljska | ||||
| Datum smrti | 9. oktobar 2016. (90 god.) | ||||
| Mesto smrti | Varšava, Poljska | ||||
| www | |||||
| Veza do IMDb-a | |||||
| |||||
Andžej Vitold Vajda (polj. Andrzej Witold Wajda; Suvalki, 6. mart 1926 — Varšava, 9. oktobar 2016) bio je poljski filmski režiser, producent i scenarista. Verovatno je najpoznatiji pripadnik „poljske filmske škole”.
Filmovi[uredi | uredi izvor]
Teme njegovih filmova uglavnom su bile vezane za političke i društvene prilike u Poljskoj.[1] Poznat je po svojoj trilogiji ratnih filmova: Pokoljenje (1954), Kanal (1956) i Pepeo i dijamanti (1958).[2]
Četiri njegova filma su nominovana za Oskar za najbolji strani film: Obećana zemlja (1975), Gospođice iz Vilka (1978), Čovek od gvožđa (1981) i Katin (2007).
1962. režirao je film Sibirska ledi Magbet u zajedničkoj poljsko/jugoslovenskoj produkciji sa Oliverom Marković i Ljubom Tadićem u glavnim ulogama.
Poslednji film koji je Vajda režirao nosi naslov Naknadne slike (polj. Powidoki) gde je prikazao odnose između totalitarizma i umetnosti, egzistencijalne ljutnje i patnje. Ovaj film bio je još jedan Vajdin doprinos boljem razumevanju društvene realnosti i istorije koja beleži i žestoke državne intervencije u umetnosti.[3]
Nagrade[uredi | uredi izvor]
- 1981 — Zlatna palma za film Čovek od gvožđa.[4]
- 1998 — Zlatni lav, počasna nagrada Venecijanskog festivala.[5]
- 1999 — Oskar za životno delo.[6]
- 2006 — Zlatni medved za životno delo, počasna nagrada Berlinskog festivala.[7]
- 2008 — Orden kneza Jaroslava mudrog (Ukrajina).
- 2010 — Orden prijateljsta Ruske federacije.[8]
- 2010 — Orden Danice Hrvatske.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Andrzej Wajda | Biography, Movie Highlights and Photos”. AllMovie (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-04-07.
- ^ „Biography by Hal Erickson”. All movie. Pristupljeno 15. 1. 2020.(jezik: engleski)
- ^ Lakić, Dubravka. „Čovek od mermera i gvožđa”. Politika Online. Pristupljeno 2024-04-07.
- ^ „RTS :: Svet :: Preminuo Andžej Vajda”. www.rts.rs. Pristupljeno 2024-04-07.
- ^ Brzeski, Patrick (2013-08-22). „Venice Film Festival to Honor Polish Auteur Andrzej Wajda”. The Hollywood Reporter (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-04-07.
- ^ Goodridge2000-01-24T09:44:00+00:00, Mike. „Wajda to receive honorary Oscar”. Screen (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-02-17.
- ^ „Andžeju Vajdi Zlatni medved za životno delo”. Mondo Srbija (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-04-07.
- ^ „Medvedev nagradil Andžeя Vaйdu ordenom Družbы — Novosti Politiki. Novosti@Mail.ru”. web.archive.org. 2012-01-12. Pristupljeno 2024-04-07.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Andrzej Wajda na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- Andrzej Wajda at the Internetowa Baza Filmowa (jezik: poljski)
- Andrzej Wajda at the Internetowa Baza Filmu Polskiego (jezik: poljski)
- Andrzej Wajda video at Web of Stories
- Wajda bibliography (via UC Berkeley)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Akademske | |
| Umetničke | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
