Dragoslav Đorđević (političar)
Dragoslav Đorđević | |
|---|---|
| Datum rođenja | 14. januar 1887. |
| Mesto rođenja | Zakuta kod Kraljeva, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 11. mart 1973. (86 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, SFR Jugoslavija |
| Zanimanje | Profesor, književnik i političar |
Dragoslav Đorđević (Zakuta kod Kraljeva, 14. januar 1887 – Beograd, 11. mart 1973) bio je srpski profesor, književnik i političar. Đorđević je bio i ban prvo Vrbaske, a potom i Vardarske banovine.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Dragoslav Đorđević je rođen 14. januara 1887. godine u selu Zakuta kod Kraljeva. Otac Pavle je bio učitelj, a majka Stanka domaćica. Osnovnu školu je završio u Kragujevcu, a gimnaziju je pohađao u Kruševcu i Kragujevcu. Zbog učestvovanja u štrajku bio je izbačen iz gimnazije u Kragujevcu, pa je 1906. godine maturirao u Trećoj muškoj gimnaziji u Beogradu. Studirao je na pedagoško-filozofskoj grupi Filozofskog fakulteta u Beogradu, gde je diplomirao 1912. godine. Još u toku studija radi je u Paraćinu kao nastavnik gimnazije. Borio se u Balkanskim ratovima i u Prvom svetskom ratu, u kom je bio komandir voda 3. baterije Dunavskog artiljerijskog puka. Tokom rata je bio teško ranjen u glavu.[1][2][3]
Đorđević je bio među prvim oficirima koji su ušli u Suboticu, gde je bio postavljen za šefa vojne cenzure i vojne policije. Ovu dužnost je obavljao do 1919. godine. Takođe, u periodu od 1913. do 1919. godine radio je kao suplent Treće beogradske gimnazije. U Subotici se oženio Marom Malagurskom, književnicom. Nakon što je prestao da obavlja dužnost šefa vojne policije, Đorđević odlazi u Englesku, gde je od 1919. do 1921. godine bio profesor niže gimnazije za srpske đake u Faveršamu i činovnik poslanstva u Londonu. Boravak u Engleskoj je iskoristio i za studije pedagogije.[2][3][4]
Nakon povratka u otadžbinu postao je direktor gimnazije u Subotici (1921-1924). U ovom periodu se dalje razvija i njegova politička karijera. Godine 1923. postao je veliki župan Subotice, a od 1926. do 1927. godine je bio i gradonačelnik ovog grada, nakon čega je prvi put bio penzionisan. Od 1929. do 1932. godine bio je Načelnik Odeljenja za osnovnu nastavu Ministarstva prosvete. Njegov glavni cilj je bio da doprinese izjednačavanju školskog zakonodavstva u Jugoslaviji. Nakon ovoga je postao član Državnog saveta i pomoćnik ministra prosvete (1932/33), a potom je ponovo bio penzionisan. U junu 1933. godine imenovan je za senatora. U aprilu 1934. godine postavljen je za bana Vrbaske banovine, a početkom 1935. prebačen je na položaj bana Vardarske banovine. Senator je bio u dva navrata: od 1933. do 1934. i od 1935. do 1939. godine. Bio je vrlo blizak prijatelj Milana Stojadinovića. Drugi svetski rat je proveo u zarobljeništvu u Nemačkoj.[2][3][5]
Pored rada u prosveti i politici, Đorđević se bavio i naukom, književnošću i novinarstvom. Svoj prvi rad je objavio 1903. godine u kragujevačkoj Javnosti, a prve pesme i pripovetke je objavio u zbirci đačkih radova Podmladak 1905. godine. Bio je osnivač i prvi predsednik Akademskog pedagoškog društva na Beogradskom univerzitetu (1912). Svoja književna dela, kao i prevode M. Gorkog i M. Arcibaševa objavljivao je u listovima Život, Proleter, Socijalist, Trgovinski glasnik, Bratstvo, Bačvanini, Subotičke novine, Jugoslovenski dnevnik. Uredio je 1932. godine almanah Šumadija u prošlosti i sadašnjosti.[2][3]
Dragoslav Đorđević je preminuo 11. marta 1973. godine u Beogradu.[1]
Objavljena dela[uredi | uredi izvor]
- Filozofska nastava u srednjoj školi, Beograd 1930.
- Tri naroda pa ipak unitarna država, Beograd 1939.
- prevod s ruskog: M. Arcibašev, Sanjin, Beograd 1910.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Srpski biografski rečnik. Knj. 3, D-Z. Novi Sad: Matica srpska. 2007. str. 536. ISBN 978-86-7946-001-1.
- ^ a b v g „Đorđević Dragoslav”. Enciklopedija Srpskog narodnog pozorišta. Pristupljeno 12. 12. 2023.
- ^ a b v g „Vardarska, Zetska i Vrbaska Banovina dobile su nove banove”. Politika. 24. 4. 1937. Pristupljeno 12. 12. 2023.
- ^ Srpski biografski rečnik. Knj. 3, D-Z. Novi Sad: Matica srpska. 2007. str. 536—537. ISBN 978-86-7946-001-1.
- ^ Srpski biografski rečnik. Knj. 3, D-Z. Novi Sad: Matica srpska. 2007. str. 537. ISBN 978-86-7946-001-1.
