Lakić Vojvodić
 |
| Lakić Vojvodić | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||
| Lični podaci | |||||||||||||||||||
| Puno ime | Lakić Vojvodić Kastratović | ||||||||||||||||||
| Datum rođenja | 1848 | ||||||||||||||||||
| Mesto rođenja | Andrijevica, Crna Gora | ||||||||||||||||||
| Datum smrti | 12. aprila 1924 (75-76 godina) | ||||||||||||||||||
| Mesto smrti | Andrijevica, Kraljevina Jugoslavija | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Lakić Vojvodić Kastratović je bio crnogorski vojvoda, vojnik i političar.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Lakić Vojvodić je rođen 1848. godine u Konjusima kod Andrijevice, u porodici vojvode i plemenskog kapetana Stojana Vojvodića. Stojan je unuk vojvode Sime i praunuk Lakića Vojvodića, po kome je i dobio ime.
U nedostatku škola, osnovna pismenost se učila od privatnih učitelja, među kojima je bio i Petr Vulić. Sa 14 godina učestvovao je u bitkama 1862. godine kada su turske jedinice napale vasojevićki kraj. Zatim je krenuo prema turskoj granici u pravcu Plava i Gusinja i ka severu Albanije, braneći od napada pogranične gradove Gornje Polimlje. Od 1864. služio je kao kapetan plemena. Knjaz Nikola ga je 1865. postavio za kapetana plemena. Njegov otac Stojan umire 1866. godine, nakon čega je nasledio vojvodsku titulu koju mu je priznao Dvor Crne Gore. Godine 1867. dospeo je u čin podkomandira u Lijevorsko-andrijevačkom kombinovanom bataljonu. Za vreme Crnogorsko-turskog rata 1876–78 bio je zamenik komandanta Todora Vukovića. Učestvovao je na Previji, Bukovoj Poljani, Vučjem Dolu, Fundini, Nikšiću, Novšiću, Morači, Baru i dr. Vučji Don je ranjen 26. juna 1876. godine. Njegovi vojnici su mu poklonili turskog konja. Učestvovao je u opsadi i oslobađanju Bara. Tokom boja na Plavu i Gusinju kod Novšića 1879. godine, sa svojom jedinicom uspeo je da spase jedinice Marka Miljanova Popovića. Stalno je podržavao pokret za oslobođenje sjevernih krajeva Crne Gore. Godine 1880. dao je ostavku na sve funkcije, a u državnu službu ponovo je stupio 8. septembra 1892. godine. Od strane knjaza Nikole planirano je da bude komandant dobrovoljačkih jedinica koje su 1883. trebale da uđu u Srbiju radi revolucionarnih akcija. Godine 1892. postavljen je za člana Načelstva okruga andrijevičkog. Godine 1895. unapređen je u čin brigadira Crnogorske vojske, kada je postavljen za komandanta novoformirane Gornjo-Vasojevićke brigade i graničnog komesara sa sedištem u Andrijevici. Istovremeno je bio i pogranični politički komesar u Andrijevici. Na ovoj dužnosti ostao je do 1906. godine, kada je postavljen za oblasnog upravnika Moračko-vasojevićke oblasti sa sedištem u Kolašinu. Sa mesta komandanta Osme brigade Vasojević je postavljen za komandanta brigade 6. januara 1906. godine. U vladi dr Lazara Tomanovića bio je ministar unutrašnjih poslova od 17. aprila 1907. do 15. aprila 1909. godine. Tokom 1908. godine, u odsustvu ministra odbrane Mitra Martinovića, postavljen je za ministra unutrašnjih poslova kao vršioca dužnosti ministra odbrane. Sa mesta ministra vratio se na svoje ranije dužnosti, a to je regionalni menadžer. Na ovim dužnostima je bio do septembra 1910. godine, kada je postavljen za komandanta Kolašinske Četvrte divizije, i na toj dužnosti do 15. aprila 1912. godine, kada je penzionisan sa činom brigadira. Bio je zamenik sudije Višeg vojnog suda do 15. aprila 1912. godine. Član je čitaonice u Andrijevici od njenog osnivanja 1911. godine
Balkanski ratovi[uredi | uredi izvor]
U Prvom balkanskom ratu 1912-1913, septembra 1912, kada je objavljena mobilizacija, ponovo je aktiviran i postavljen za komandanta trupa koje su napale Berane. Predvodio je Vasojevićku brigadu u borbama dolinom Lima, do Bijelog Polja, Rožaja, Peštera, Peći i Metohije. Posle oslobođenja Peći, 21. oktobra 1912. godine, postavljen je za administratora Peći. U Peći je bio komandant policijskog odreda i komandant vojne oblasti. Aktiviran je kao penzionisani brigadir 14. februara 1914. godine i unapređen u divizijskog oficira.
Prvi svetski rat[uredi | uredi izvor]
1914. godine, početkom Prvog svetskog rata, Janko Vukotić Serdara je postavljen na dužnost u štab serdara kao neka vrsta savetnika. Nakon reorganizacije crnogorske vojske 23. novembra 1915. godine, Vasojević je postavljen za komandanta odreda u sastavu Sandžačkog odreda. Odred su činile Gornovasojevićka i Donjovasojevićka brigada i Kombinovani regrutski bataljon. Glasinac, Kalinovik, kod Foče, Višegrad, u pravcu Užica i istakli se u Mojkovačkoj operaciji. Za ove podvige kralj Nikola je pohvalio njega i njegovu brigadu. Ranjen je u borbama na Glasincu oktobra 1914. godine. Prilikom povlačenja prema Tuzima austrougarske trupe su zarobljene januara 1916. godine. Godine 1916. interniran je u logor Boldogason, a ubrzo je prebačen u novostvoreni logor Kralštajn. U spisku interniranih Vojvoda je pod rednim brojem 131. Život u logoru je uticao na njegovo zdravlje i u jesen 1917. godine otpušten je kući teško bolestan.
Božićni ustanak[uredi | uredi izvor]
Po povratku u Crnu Goru, iako bolestan, 30. septembra 1918. organizovao je ustanak u kome su austrougarske jedinice odbačene na Moraču i Bioč kod Podgorice. Potpisnik deklaracije se zalaže za ujedinjenje. Od 5. decembra 1919. godine postavljen je za komandanta tri bataljona od 1.500 boraca.
Vojska Kraljevine SHS[uredi | uredi izvor]
U vojsku Kraljevine SHS primljen je 23. septembra 1919. u činu generala divizije. Služio je do 20. januara 1920. godine, kada je penzionisan sa 73 godine.
Porodične situacije i smrt[uredi | uredi izvor]
Znalac je mnogih epskih pesama, često pevajući na guslama pred vojskom uoči bitke. Sklopio je brak i dobio sina Miloša. Preminuo je 12. aprila 1924. godine u Andrijevici, a sahranjen je pored crkve u Sankt Peterburgu. Arhangela Mihaila kod Andrijevice u Knjaževcu, u crkvi koju je podigao kralj Nikola, oprostio se i general Radomir Vešović. Godine 1952. odneta je u porodičnu grobnicu u Konjuhu.
