Legat Ileane Čure

Legat prof. dr Ileane Čure Sazdanić
prof. dr Ileana Čura u poseti Udruženju „Adligat"
Osnivanje	2011.
Lokacija	Beograd Republika Srbija
Vrsta	Legat
Veb-sajt	https://adligat.rs/

Legat prof. dr Ileane Čure Sazdanić je reprezentativna zbirka materijalnih i kulturnih dobara koju čini lična biblioteka i arhiva Ileane Čure, doktorke filologije i profesorke engleskog jezika i književnosti, kao i nameštaj njenog pretka Mihaila Polit-Desančića, a nalazi se u Udruženju za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju „Adligat”, u kome je Ileana bila i član osnivač.

Legat je dostupan za javnost u okviru spomen sobe Ileane Čure u Muzeju srpske književnosti na Banjici u Beogradu.

Život i karijera Ileane Čure

Glavni članak: Ileana Čura

Ileana Čura rođena je 15. februara 1930. godine u Novom Sadu, u ulici Kralja Aleksandra broj 1, u jednoj od viđenijih, obrazovanijih i imućnijih porodica u Vojvodini tokom 19. i prve polovine 20. veka. Otac Milutin Čura bio je vojni oficir, a majka Nadežda, rođena Dimović, bila je ćerka Gavra Polita, brata Mihaila Polit-Desančića, jednog od najvećih srpskih političara ondašnje Vojvodine, prijatelja i advokata Svetozara Miletića. Nameštaj ovog slavnog pretka Ileana je nasledila zajedno sa porodičnom kućom, a danas se on može videti u okviru njene spomen sobe u Muzeju srpske književnosti.

Porodicu Ileane Čure zadesila je velika tragedija početkom Drugog svetskog rata. Godine 1941. poginuo joj je otac Milutin, a naredne godine izgubila je čak 16 članova porodice tokom mađarske Racije u južnoj Bačkoj. Na Badnji dan u Čurugu, odakle joj je otac poreklom, ubijeno je 14 članova porodice, a u Novosadskoj raciji, 23. januara, majka Nadežda i tetka Ljubica bačene su pod dunavski led na novosadskoj plaži Štrand. Tada jedanaestogodišnja Ileana preživela je sasvim slučajno, zahvaljujući molbama majke i tetke i činjenici da se mađarskim vojnicima žurilo. Prvu noć posle tragedije provela je sklupčana u zelenoj fotelji koja se danas takođe nalazi u njenom legatu u Muzeju.

Ileana je diplomirala i magistrirala engleski jezik na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu, kao stipendista Britanskog saveta tri godine je provela Engleskoj i doktorirala na Univerzitetu u Ekseteru (University of Exeter), a potom završila i postdoktorske studije na Univerzitetu Jejl, kao stipendista Fulbrajtove fondacije.

Tokom godina radila je kao profesor engleskog jezika i književnosti na Filološkom fakultetu u Beogradu, ali i u Prištini, gde je bila osnivač katedre za anglistiku. Boravila je u Indiji kao lektor na slavističkoj katedri, a na Univerzitetu u Nju Delhiju osnovala je Katedru za srpskohrvatski jezik i književnost. U SAD-u je bila gostujući lektor za srpski jezik i književnost u Mičigenu.

Prof. dr Ileana Čura preminula je 4. novembra 2016. godine u Beogradu.

O legatu

Fotelja u kojoj je Ileana provela noć nakon Novosadske racije 23. januara 1942.

Legat prof. dr Ileane Čure Sazdanić sastoji se od preko deset hiljada publikacija anglistike, kanadistike i druge literature iz njene lične biblioteke, koju je profesorka sakupljala i formirala tokom svoje dugogodišnje uspešne karijere. Legat je javnosti dostupan posredstvom Viktora Lazića, Ileaninog naslednika i predsednika Udruženja za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju „Adligat”, u okviru kojeg rade Muzej srpske književnosti, Muzej knjige i putovanja i Biblioteka Lazić. U spomen sobi Ileane Čure, koja se nalazi u Muzeju srpske književnosti, izložen je i značajan fond literature o Indiji i iz indijske književnosti, ali i potpisani primerci značajnih svetskih pesnika i intelektualaca sa kojima je profesorka Čura bila u prijateljskim odnosima. Posebno su značajna pisma i rukopis Amrite Pritam – indijske Desanke Maksimović, Gopi Gaube, Kušavat Singa, kao i slavnog američkog pesnika Alena Ginzberga i kanadske nobelovke Alis Manro.

Spomen sobu krasi i originalni nameštaj Ileaninog pretka, Mihaila Polit-Desančića. Taj nameštaj bio je u salonu porodične kuće u Novom Sadu kada je, na poziv Ileanine tetke Ljubice, vojvođanske spisateljice, u kući gostovao jedan od najvećih indijskih književnika, nobelovac Rabindranat Tagor. Ljubica i Tagor su se upoznali na jednom od njenih putovanja u Beč. Tokom boravka u Novom Sadu 1926. godine, on je držao predavanje u Matici srpskoj, koje je prevodila Ljubica, a nakon toga posetio je porodicu i prisustvovao koncertu u salonu kuće. O tome je marta 1962. godine novosadski Dnevnik objavio tekst pod naslovom „Tagorina prijateljica Novosađanka“. Za boravak Tagora u Novom Sadu 2017. godine se zainteresovala i profesorka dr Dipanita Data iz Indije, koja je tada pisala naučni rad o Tagorovim putovanjima po Srbiji.

Osim legata, Ileana Čura ustupila je Viktoru Laziću i deo svoje porodične kuće iz koje je izvedena na streljanje, a u kojoj je boravio Tagora, te je u tim prostorijama planirano uspostavljanje ogranka Muzeja. Na inicijativu Udruženja „Adligat”, na zidu kuće u ulici Kralja Aleksandra broj 1, 23. januara 2015. godine, 73 godine nakon Novosadske racije, postavljena je spomen-ploča porodici Čura sa stihovima Isidore Sekulić „Život može biti kratak, ali trag života može biti večan”.

Radno vreme

Legat prof. dr Ileane Čure Sazdanić otvoren je za posetioce u okviru Muzeja srpske književnosti na Banjici, četvrtkom, petkom i subotom, uz prethodno zakazivanje.

Foto-galerija

• 
  Nameštaj Mihaila Polita-Desančića u spomen sobi Ileane Čure u Muzeju srpske književnosti u Beogradu.
• 
  Na polici levo biblioteka i deo arhive Ileane Čure, lični predmeti i drugo.
• 
  Fotelja u kojoj je Ileana provela noć 1942. i nameštaj Mihaila Polita-Desančića (desno).
• 
  Nameštaj Mihaila Polita-Desančića koristi se i za izlaganje drugih legata Muzeja.