Parlamentarni izbori na Kosovu 2021.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
120 poslaničkih mandata Skupštine 61 mandata potrebno za većinu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Izlaznost | 48,78% (4,19%) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ovo je spisak stranaka koje su osvojile mandate. Pogledajte potpune rezultate ispod. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Parlamentarni izbori na Kosovu održani su 14. februara 2021. godine. Ubedljivu pobedu ostvarila je lista koju predvodi Samoopredeljenje na čelu sa Aljbinom Kurtijem i njegovom koalicionom partnerkom Vjosom Osmani, bivšom predsedsednicom Skupštine Kosova. Lista je osvojila više od 50% ukupnih glasova, što je najveći udeo od prvih izbora održanih 2001. godine, dok je njihov najbliži rival, Demokratska partija Kosova, završila na drugom mestu sa razlikom od 33%.
Pozadina
[uredi | uredi izvor]Na parlamentarnim izborima 2019. opoziciona stranka Samoopredeljenje pojavila se kao najveća frakcija u Skupštini Kosova, dok je iza nje bila Demokratska liga Kosova (DLK). Ove dve stranke su formirale novu vladu 3. februara 2020, sa vođom Samoopredeljenja Aljbinom Kurtijem kao premijerom. Kurti je izabran za premijera sa 66 glasova za i deset uzdržanih. 34 opoziciona poslanika bojkotovala su glasanje i napustila zgradu Skupštine. Koalicija se ubrzo raspala pošto je DLK 25. marta 2020. podnela zahtev za izglasavanje nepoverenja zbog neslaganja oko toga kako se nositi sa pandemijom kovida 19. Zahtev je usvojen, a 82 poslanika je glasalo za, što je prvi put da je vlada na Kosovu pala na takav način. Kurtijeva vlada je nastavila sa radom kao prelazna, dok je vođa DLK Avdulah Hoti pokušao da formira novu. Iako su Kurti i Samoopredeljenje doveli u pitanje Hotijevu podobnost da bude premijer, koji su tvrdili da se vlada ne može formirati bez stranke koja je osvojila najviše mandata na prethodnim izborima, 28. maja Ustavni sud je potvrdio da DLK ima pravo da formira vladu bez novih izbora. Sud je presudio da nakon što stranka koja je pobedila na izborima ponovo nije uspela da formira novu vladu, druga stranka je uspela, a Hoti bi mogao da postane premijer nakon glasanja u Skupštini.
Hoti je 3. juna izabran za premijera sa 61 glasova za i 24 protiv, dok je jedan bio uzdržan. Međutim, 21. decembra Ustavni sud je odlučio da je glas Etema Arifija iz manjinske Aškalijske partije za integraciju u korist Hotija bio nevažeći (pošto je Arifi osuđen za prevaru) i shodno tome vlada nije dobila podršku većine narodnih poslanika Skupštine.[1] Nakon toga raspisani su novi izbori, a Hotijeva vlada je bila privremena.
Izborni sistem
[uredi | uredi izvor]120 narodnih poslanika Skupštine Kosova bira se po otvorenoj listi proporcionalnog izbornog sistema, dok je 20 mandata namenjeno za nacionalne manjine.[2] Izborni cenzus od 5% je na snazi za sve ostale nemanjinske stranke. Mandati se dodeljuju Sent Lagijevom metodom.[3] Da bi formirala vladu, stranka ili koalicija mora imati aspolutnu većinu od 61 poslanika od 120 mandata u Skupštini.
Ankete
[uredi | uredi izvor]Anketar | Datum | LVV | LDK | PDK | AAK | SL | NISMA | Ostali | Vodi | Uzdržani |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Albanian Post | 2. februar 2021. | 51.3 | 15.5 | 13.2 | 5.5 | 1.8 | – | 35.8 | – | |
KOZMO | 26–30. januar 2021. | 53.6 | 16.0 | 17.4 | 7.2 | 3.6 | – | 37.6 | 3.2 | |
PIPOS | 29. januar 2021. | 43.8 | 17.2 | 21.1 | 7.0 | 2.9 | 1.0 | 22.7 | 7.2 | |
PIPOS | 22. januar 2021. | 44.2 | 17.4 | 20.4 | 7.2 | 3.1 | 0.6 | 23.8 | 7.2 | |
T7 & GE | 22. januar 2021. | 50.8 | 16.0 | 16.9 | 7.0 | 3.0 | – | 33.9 | – | |
Riinvest Analytics | 11–17. januar 2021. | 54.1 | 10.3 | 14.9 | 6.4 | 5.0 | 1.4 | 4.4 | 39.2 | 3.5 |
PIPOS | 15. januar 2021. | 41.6 | 16.3 | 20.1 | 7.5 | 1.5 | 4.7 | 21.5 | 5.2 | |
PIPOS | 7. januar 2021. | 41.4 | 15.7 | 20.8 | 8.6 | 2.0 | 5.3 | 20.6 | 6.5 | |
UBO Consulting Arhivirano na sajtu Wayback Machine (3. mart 2021) | 23. decembar 2020. | 46.2 | 14.9 | 16.0 | 7.0 | 2.5 | 3.5 | 1.0 | 30.2 | 1.9 |
izbori 2019. | 6. oktobar 2019 | 26.2 | 24.5 | 21.2 | 11.5 | 6.4 | 5.0 | 5.0 | 1.7 | – |
Reakcije
[uredi | uredi izvor]Aljbin Kurti, vođa stranke Samoopredeljenje, nazvao je rezultate potvrđivanjem tvrdnje njegove kampanje da su izbori bili „referendum” o, kako je on nazvao, „oduzimanjem države” tokom glasanja o nepoverenju održanom 2020. godine. Stranke koje su bile u opoziciji bile su deo vladajuće koalicije koju je predvodio DLK. Svi su prihvatili rezultate i čestitali Samoopredeljenju.[4]
Predsednik Vlade Albanije Edi Rama i glavni opozicioni vođa Ljuljzim Baša čestitali su Kurtiju.[5][4] Ali Ahmeti, vođa DUI, glavne stranke etničkih Albanaca u Severnoj Makedoniji, čestitao je Samoopredeljenju i obećao da će njegova stranka biti „brat, saveznik i pristalica... kao i partner i saradnik”. Šaip Kamberi, albanski narodni poslanik Skupštine Srbije, pozdravio je izborni proces i rezultate, koji su, prema Kamberiju, pokazali „i demokratske kapacitete i funkcionalne institucije”.[4]
U svetlu razočaravajućih rezultata za DLK, vođa stranke Isa Mustafa najavio je da će podneti ostavku.[6]
Vjosa Osmani je 4. aprila izabrana za drugu ženu na funkciji predsednice Kosova od strane Skupštine.[7]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Kosovo's highest court rules parliamentary vote electing government was illegal Reuters, 21 December 2020
- ^ Kosovo IFES/electionguide.org
- ^ Law No. 03/L-073 on General Elections in the Republic of Kosovo, Article 111.2
- ^ a b v Bami, Xhorxhina (15. 2. 2021). „Defeated Rivals Congratulate Vetevendosje on Victory in Kosovo Election”. BalkanInsight. Pristupljeno 15. 2. 2021.
- ^ „Rama uron fitoren e Lëvizjes Vetëvendosje: Vullneti i popullit të mishërohet me kapitull të ri!”. Kallxo.
- ^ „Archived copy”. Arhivirano iz originala 5. 3. 2021. g. Pristupljeno 25. 2. 2021.
- ^ „Kosovo MPs elect lawyer Vjosa Osmani as president”. Deutsche Welle. 4. 4. 2021. Pristupljeno 5. 4. 2021.