Raizo Tanaka
| Raizo Tanaka | |
|---|---|
 Viceadmiral Raizo Tanaka | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 27. april 1892. |
| Mesto rođenja | Prefektura Jamaguči, Japan |
| Datum smrti | 9. jul 1969. (77 god.) |
| Mesto smrti | , Japan |
| Obrazovanje | Carska japanska pomorska akademija |
| Vojna karijera | |
| Služba | 1913 — 1945. |
| Vojska |  Japanska carska mornarica |
| Čin | Viceadmiral |
| Komandant | Razarači: Tačikaze i Ušio Džincu Kongo 2. divizija razarača |
| Učešće u ratovima | Drugi svetski rat *Bitka u Javanskom moru *Bitka za Midvej *Bitka kod istočnih Solomona *Bitka kod Tasafaronge |
| Odlikovanja | Orden izlazećeg sunca Orden svetog blaga |
Raizo Tanaka (jap. 田中 頼三, translit. Tanaka Raizō; Prefektura Jamaguči, 27. april 1892 — †9. jul 1969)[1] je bio admiral u Japanskoj carskoj mornarici tokom Drugog svetskog rata. Stručnjak za torpeda, uglavnom je komandovao jedinicama razarača i bio je glavni komandant za „Tokio Ekspres“ konvoje, sa pojačanjima i snabdevanjima tokom Gvadalkanalske kampanje. Svoju sposobnost, pokazao je tokom bitke kod Tasafaronge, kada je porazio mnogo jače pomorske snage sastavljene od američkih krstarica i razarača.
Rani period[uredi | uredi izvor]
Tanaka je rođen u mestu koje sada pripada gradu Jamaguči, prefektura Jamaguči. On diplomira u 41. klasi japanske carske pomorske akademije 1913. godine, kao 34. od 118 kadeta. Kao pomorski podofocir, Tanaka služi na oklopnom krstašu Azuma, bojnom brodu Aki i oklopnom krstašu Nišin. Nakon unapređenja u čin Sub-Lieutenant (ekvivalent: Poručnik Korvete), on služi na krstarici Kasagi i bojnom krstašu Kongo.
Zatim pohađa osnovnu torpednu i pomorsku artiljerijsku školu od decembra 1916. do decembra 1917. godine, nakon čega je služio na razaračima Hacušimo i Kusunoki, i bojnom brodu Katori. On se vraća u torpednu školu, gde uspešno prolazi kurs od decembra 1919. do 1920. godine. Između 1921. i novembra 1923. godine Lieutenant (ekvivalent: Poručnik Fregate) Tanaka je u svojstvu izvršnog oficira bio na matičnom brodu za podmornice Karasaki, oklopnom krstašu Ivate, razaraču Šiokaze i lakoj krstarici Jura.[2] Decembra 1925. godine, Tanaka je postavljen na mesto izvršnog oficira kao i instruktora u japanskoj pomorskoj torpednoj školi. Nakon jedne godine u školi, on je radio dve godine na raznim štabnim dužnostima, uključujući u godinu dana u pomorskoj bazi Kure, glavnoj pomorskoj bazi japanske carske mornarice.[2]
U 1930. godini, Lieutenant commander (ekvivalen: Poručnik Bojnog Broda) Tanak komanduje razaračem Tačikaze, a 1931. godine, nakon unapređenja u čin Commander (ekvivalent: Kapetan Korvete), komanduje razaračem Ušio. Od decembra 1932. do decembra 1936. godine, on radi na štapskim dužnostima u pomorskoj bazi Jokosuka.
Od 1. decembra 1937. do 15. decembra 1938. godine, Captain (ekvivalent: Kapetan Fregate) Tanaka komanduje lakom krstaricom Džincu. On služi u glavmom štabu baze Mako gard od 15. decembra 1938. do 15. novembra 1939. godine. Nakon toga, on komanduje bojnim krstašem Kongo od novembra 1939. do novembra 1940. godine.[3]
Drugi svetski rat[uredi | uredi izvor]
Dana, 26. decembra 1941. godine, Tanaka preuzima komandu nad 2. flotilom razarača, a njegov zastavni brod postaje laka krstarica Džincu. Unapređen je čin kontraadmiral-a 15. oktobra iste godine. Druga flotila razarača, pod komandom Tanake, koju su činili osam razarača i laka krstarica Džincu, učestvovala je u invaziji na Filipine i Holandsku Istočnu Indiju, ukljičujući i bitku u Javanskom moru, tokom prvih meseca Pacifičkog rata između Japana i savezničkih snaga.[4]
Dana, 21. maja 1942. Tanakina 2. flotila razarača koju su činili Džincu i 10 razarača, odlazi iz baze Kure kao pomoć japanskom napadu na ostrvo Midvej, prateći transportne brodove sa trupama, namenjenim za osvajanje ostrva. Nakon japanskog poraza u Midvejskoj bici, brodovi se vraćaju u Japan preko ostrva Gvam.[5]
Nakon savezničkog iskrcavanja na Gvadalkanal 7. avgusta 1942. godine, Tanaka i 2. flotila razarača napuštaju Japan i odlaze ka glavnoj japanskoj bazi za centralni Pacifik, atolu Truk. Druga flotila razarača napušta Truk 16. avgusta, prateći konvoj transportnih brodova, koji je prevozio sveže trupe za kontra-napad na savezničke snage na Gvadalkanalu. Dana, 25. avgusta, tokom bitke kod istočnih Solomonovih ostrva, Tanakine brodove su napali avioni sa Gvadalkanalskog aerodroma „Hendersenovo polje“. Jedan transportni brod i jedan razarač su potopljeni, dok je laka krstarica Džincu teže oštećena, a sam Tanaka ranjen. Nakon oštećenja krstarice Džincu, Tanaka prelazi na razarač Kagero, koji postaje njegov zastavni brod.[5]
Boraveći lično u japanskoj pomorskoj bazi na Šortlend ostrvima, tokom sledećih nekoliko meseca, Tanaka organizuje konvoje sa pojačanjima i snabdevanjima za japanske snage angažovane u Gvadalkanalskoj kampanji. Izloženi pretnji od savezničkih avio napada, Tanaka naređuje da se ratni brodovi upotrebe za transport ljudi i materijala ka Gvadalkanalu, pošto su ratni brodovi mogliu preći put do Gvadalkanala i nazad za jednu noć, smanjujući na taj način rizik od savezničkog avio-napada. Japanci su ova snabdevanja nazivali "Rat Transportation" a saveznici "Tokyo Express".
Dana, 30. novembra 1942. godine, Tanaka lično predvodi „Tokio Ekspres“ ka Gvadalkanalu. Njegove sage su činila osam razarača, uključujući i njegov zatavni brod, razarač Naganami. Te noći američke snage sastavljene od pet krstarica i četiri razarača pod komandom Rajta, preprečuju put Tanakinim brodovima u takozvanim „tesnacu sa gvozdenim dnom ", nedaleko od Gvadalkanala. Koristeći radar, američke snage su iznenadile Tanakine snage i potapaju jedan japanski razarač topovskom paljbom. Međutim, Tanaka brzo reaguje izdajući naređenja svojim brodovima da izvedu manevar, ispale torpeda, i napuste oblast. Japanska torpeda dugog dometa pogađaju četiri Rajtove krstarice, a Tanakini brodovi beže nazad kroz „Procep“ prema Šortlendskim ostrvima. Jedna američka krstarica je potopljena a ostale tri su zbog velikih oštećenja morale ići na remont. Proći će devet meseca pre nego što se bilo koja od njih vrati u akciju. Bitka kod Tasafaronge spada u jedan od većih poraza Američke ratne mornarice tokom Drugog svetskog rata.
Dana, 12. decembra 1942. godine, na još jednom „Tokio Ekspes“ putu, Tanakin razarač je pogođen i potopljen od torpeda ispaljenih sa američkog torpednog čamca, u blizini Gvadalkanala, a Tanaka je ranjen. Ubrzo zatim, 29. decembra Tanaka je premešten u Singapur. U 1943. godine, on je dodeljen obalnoj službi u Burmi i tu ostaje do kraja rata.[6] Tanaka je unapređen u čin viceadmiral-a 14. oktobra 1944. godine.
Nakon rata[uredi | uredi izvor]
Tanaka je povučen iz mornarice 26. juna 1946. godine, a umire 9. jula 1969. godine u 77. godini života.[2]
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Nišida, Imperial Japanese Navy
- ^ a b v Nišida, Imperial Japanese Navy.
- ^ Uendel, Markus, Axis History Factbook, Nišida, Imperial Japanese Navy, i [1] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. jul 2011), Pristupljeno 21. 4. 2013.
- ^ Haket, HIJMS Jintsu, Combinedfleet.com i Nišida, Imperial Japanese Navy.
- ^ a b Haket, HIJMS Jintsu, Combinedfleet.com
- ^ http://www.dutcheastindies.webs.com/tanaka.html Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. jul 2011) and Naval History via Flix.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Krenšo, Rasel S. Junior (1995). The Battle of Tassafaronga. Nautical & Aviation Publishing Company of America. ISBN 978-1-877853-37-1.
- D'Albas, Andrieu (1965). Death of a Navy: Japanese Naval Action in World War II. Devin-Adair Pub. ISBN 978-0-8159-5302-9.
- Dul, Pol S. (1978). A Battle History of the Imperial Japanese Navy, 1941-1945. Naval Institute Press. ISBN 978-0-87021-097-6.
- Frenk, Ričard B. (1990). Guadalcanal : The Definitive Account of the Landmark Battle. Njujork: Penguin Group. ISBN 978-0-14-016561-6.
- Hara, Tameiči (1961). Japanese Destroyer Captain. Njujork i Toronto: Ballantine Books. ISBN 978-0-345-27894-4.
- Kilpatrik, C. V. (1987). Naval Night Battles of the Solomons. Exposition Press. ISBN 978-0-682-40333-7.
- Lakrois, Erik; Vels, Linton (1997). Japanese Cruisers of the Pacific War. Naval Institute Press. ISBN 978-0-87021-311-3.
- Morison, Semjuel Eliot (1958). The Struggle for Guadalcanal, August 1942 – February 1943, vol. 5 of History of United States Naval Operations in World War II. Boston: Little, Brown and Company. ISBN 978-0-316-58305-3.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Klemen, L. „kontraadmiral Raizo Tanaka”. The Dutch East Indies Campaign 1941-1942 website. Arhivirano iz originala 26. 07. 2011. g. Pristupljeno 14. 12. 2006.
- Naval History via Flix. „Tanaka Raizo”. Pristupljeno 14. 12. 2006.
- Nišida, Hiroši. „Tanaka, Raizo (Naval Academy 41st)”. Imperial Japanese Navy. Arhivirano iz originala 29. 01. 2013. g. Pristupljeno 14. 6. 2006.
- Paršal, Džon; Bob Haket i Sender Kingsep. „HIJMS JINTSU: Tabular Record of Movement”. Combinedfleet.com. Pristupljeno 14. 6. 2006.
- Uendel, Markus. „Japanese Navy: Mako Guard District”. Axis History Factbook. Pristupljeno 14. 12. 2006.
