Ritmička gimnastika
Ritmička gimnastika je pojedinačni ili timski sport, koji kombinuje klasičnu gimnastiku, balet i ples.[1][2] Ritmička gimnastika je sport u kome pojedinačni takmičari ili grupe od pet ili više takmičara izvode gimnastičke tačke u trajanju od 75 od 90 sekundi (ili 135 do 150 sekundi, u grupnim nastupima) uz muzičku pratnju, na gimnastičkom tepihu dimenzija 13 x 13 metara. Takmičari izvode izazovne tačke koje zahtevaju fizičku koordinaciju, fleksibilnost i ravnotežu, sa puno baletskih i plesnih elemenata. Pobednik je takmičarka kojoj stručni žiri dodeli najviše poena.
U ritmičkoj gimnastici postoji 5 kategorija: beba, mlađi kadeti (deca), kadeti, juniori i seniori. Po pravilu se vežba sa rekvizitima - izuzetak su vrlo mlade ženske gimnastičarke i grupne vežbe; koristi se obruč, kugla, traka, konusi ili vijak.
Ritmička gimnastika je potpuno ženski sport, samo u Japanu postoje takmičenja „Tošu“ za muške ritmičke gimnastičare. Ovaj sport okuplja oko 2,000 sportista u Japanu, ali nije deo Međunarodne federacije za ritmičku gimnastiku i nije zastupljen na Olimpijskim igrama .
Rekviziti
[uredi | uredi izvor]Rekviziti sa kojima se gimnastičarke takmiče moraju da ispunjavaju sledeće uslove:
- Obruč treba da bude od drveta ili plastike (nekada korišćeni drveni obruči), prečnika 51-90 cm (dimenzije su proporcionalne visini takmičarke). Obruč treba da teži najmanje 300 grama. Dozvoljeno je omotati obruč izolacionom trakom kako bi odgovarao kostimu trenera,
- Lopta treba da bude od gume ili plastike, prečnika 18-20 cm i minimalne težine 400 g,
- Čunjevi mogu biti izrađeni od drveta ili plastike, dužine 40-50 cm, minimalne težine 150 g i prečnika glave najmanje 3 cm,
- Traka je napravljena od svile ili satena, široka 4-6 cm i dugačka najmanje 6 m, odnosno 5 m za juniore i 4m za mlađe. Na vrhu se može ušiti ojačani / teški deo dužine do 5 cm (sa navojem).
Istorija
[uredi | uredi izvor]Od početka 19. veka postojale su ideje i prakse vežbanja koje su uključivale elemente plesa. 1880-ih Emil Žak-Dalkroz je razbio metodu euritmike u Švajcarskoj, a oko 1890. godine u Švedskoj i oko skandinavskih i baltičkih zemalja razvio je sistem estetske / ritmičke gimnastike gde je vežbanje sa muzikom nastojalo da poboljša eleganciju (ženski) pokreta, fleksibilnost i pravilno držanje. Krajem 1920-ih ritmička gimnastika počinje da se vežba u Nemačkoj, gde su 1936. održana prva grupna takmičenja. Prva država koja je uspostavila državno prvenstvo u ritmičkoj gimnastici bio je Sovjetski Savez, gde je prvo prvenstvo održano 1942. godine.
Timovi za ritmičku gimnastiku takmičili su se na Olimpijskim igrama 1952. i 1956. godine, a prvo Svetsko prvenstvo u ritmičkoj gimnastici sa pojedinačnim takmičarima održano je u Budimpešti 1963. godine. Prva svetska šampionka bila je Ljudmila Savinkova iz Sovjetskog Saveza. Od 1984. godine ritmička gimnastika je prisutna na Olimpijskim igrama, sa svim svojim disciplinama.
Glavna takmičenja
[uredi | uredi izvor]Prema tehničkim propisima koje je definisala Međunarodna gimnastička federacija (FIG), jedina zvanična takmičenja na kojima se takmiči u ritmičkoj gimnastici su: Svetsko prvenstvo; etape serije Svetskog kupa (uključujući nefunkcionalno finale Svetskog prvenstva i kvalifikacije za Svetsko prvenstvo); Svetske igre; i Olimpijske igre (kao i Olimpijske igre mladih).[3] Testovi za Olimpijske igre održani su 2000, 2004, 2008, 2012. i 2016. godine, a zvanično ih je organizovala FIG.[4][5][6] Od 2019. Juniorska svetska prvenstva održavaju se svake dve godine.
Nacije koje su osvojile najmanje jednu medalju na zvaničnim FIG takmičenjima su:[7][8]
Argentina[9]
Austrija[10]
Azerbejdžan[11]
Belorusija[11]
Brazil[12]
Bugarska[11]
Kanada[13]
Kina[14]
Čehoslovačka[15]
Istočna Nemačka[16]
Egipat[17]
Estonija[18]
Finska[19]
Francuska[20]
Gruzija[21]
Nemačka[12]
Grenland[22]
Mađarska[23]
Izrael[11]
Italija[11]
Japan[12]
Kazahstan[24]
Letonija[25]
Meksiko[26]
Severna Koreja[27]
Poljska[19]
Rumunija[13]
Rusija[11]
Slovenija[28]
Južna Koreja[11]
Sovjetski Savez[13]
Španija[12]
Švajcarska[14]
Ukrajina[13]
SAD[29]
Uzbekistan[24]- Zapadna Nemačka[15]
Glavni turniri u ritmičkoj gimnastici koje FIG zvanično ne organizuje uključuju Evropsko prvenstvo (kao i njegovu juniorsku diviziju), Evropske igre, Grand Pri seriju i takmičenja na Letnjoj Univerzijadi.[30] Takođe, održavaju se kontinentalna prvenstva u Americi i Aziji, kao i regionalne višesportske manifestacije u kojima je deo programa ritmička gimnastika, poput Panameričkih i Azijskih igara. Glavna zastarela prvenstva ili takmičenja u kojima su se održavali događaji u ritmičkoj gimnastici uključuju finale Evropskog kupa, Evropsko ekipno prvenstvo u gimnastici, Igre dobre volje i Prvenstvo četiri kontinenta u gimnastici (rezervisano za starije sportiste iz Amerike, Azije, Afrike i Okeanije).
Bodovanje
[uredi | uredi izvor]Tokom 1960-ih i 1970-ih, glavni akcenat u praksi i bodovanju bio je na estetskim elementima izvođenja. Od 1980-ih, jednaka pažnja se posvećuje fizičkim zahtevima izvođenja. Danas na takmičenjima nastupe ocenjuju dve grupe sudija: po jedna ocenjuje težinu vežbe (težinu, D) i njenu izvedbu (izvođenje, E).
Četiri „D” sudije ocenjuje težinu izvođenja, pri čemu se najviša i najniža ocena zanemaruju, a srednje dve vrednuju. Pet „E“ sudija ocenjuju umetničke komponente – konzistentnost vežbe, korišćenje prostora, pokreta, korelaciju muzike i pokreta, atraktivne elemente veće tehničke složenosti i sl.; tu se zanemaruju najviša i najniža ocena, i uzima se prosek tri srednje ocene. Zatim se ove ocene sabiraju: za komponente „D“ i „E“ može se dobiti najviše 10,0 poena, odnosno ukupno do 20 poena za jednu vežbu. U zavisnosti od ranga takmičenja, takmičari izvode od dve do četiri vežbe, svaka sa različitim rekvizitom, tako da je maksimalni broj bodova koji takmičar može da postigne na takmičenju 80.
Prilikom bodovanja greške se „kažnjavaju”: tako se kažnjava pad rekvizita od 0,30 (ako sportista uspe da podigne rekvizit bez ikakvog dodatnog koraka) do 0,70 poena (ako sportista mora da napravi više od tri koraka ili rekvizit padne van tepiha), izlazak van tepiha se kažnjava sa 0,30 poena. Bodovi se oduzimaju i za gubitak ravnoteže tokom skokova ili balansiranja, nedosledno držanje ruku, takođe za skokove gde su noge razmaknute manje od 180 stepeni, nesigurne doskoke i pokrete koji nisu dobro definisani.[31][32]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ „FIG – Discipline”. www.gymnastics.sport. Pristupljeno 2019-12-24.
- ^ „Gymnastics Rhythmic – Summer Olympic Sport”. International Olympic Committee (na jeziku: engleski). 2019-09-12. Pristupljeno 2019-12-24.
- ^ „Technical Regulations 2018” (PDF). International Gymnastics Federation. Arhivirano iz originala (PDF) 2018-02-28. g. Pristupljeno 2018-04-22.
- ^ 2000 Sydney Olympics Test Event. GYMmedia.com.
- ^ 2004 Athens Olympics Test Event. GYMmedia.com.
- ^ 2008 Athens Olympics Test Event. GYMmedia.com.
- ^ „Gymnastics Results”. gymnasticsresults.com.
- ^ „Gymn Forum: Results”. Gymn-forum.net.
- ^ European Gymnastics
- ^ „Pre-Olympic Testevent: Rhythmic Gymnastics”. GYMmedia.com.
- ^ a b v g d đ e „Gymnastics – World Cup Rhythmic Gymnastics – Minsk 2013 – Results”. The-sports.org.
- ^ a b v g „11. DTB-Pokal / World Cup in Bochum, Germany (28.-29. August 1999)”. Rsg.net.
- ^ a b v g „Sports 123: Rhythmic Gymnastics: World Cup: Ribbon”. 4. 11. 2011. Arhivirano iz originala 2011-11-04. g.
- ^ a b „Gymnastics – World Cup Rhythmic Gymnastics – Lisboa 2013 – Results”. The-sports.org.
- ^ a b „Gymn Forum: 1977 RSG World Championships, EF”. Gymn-forum.net.
- ^ „Gymn Forum: 1985 RSG World Championships, EF”. Gymn-forum.net.
- ^ „Wayback Machine – 2010 YOG” (PDF). 1. 6. 2012. Arhivirano iz originala (PDF) 2012-06-01. g.
- ^ „Live Results”. Sportlicht.com.
- ^ a b „Sports 123: Rhythmic Gymnastics: World Cup: Groups 5 Ribbons”. 4. 11. 2011. Arhivirano iz originala 2011-11-04. g.
- ^ „Gymnastics – World Cup Rhythmic Gymnastics – St. Petersburg 2013 – Results”. The-sports.org.
- ^ „Results for Berlin Master 2016. Cat. B”. database.fig-gymnastics.com. Arhivirano iz originala 29. 10. 2021. g. Pristupljeno 06. 04. 2023.
- ^ „Sydney 2000: Gymnastics”. Npr.org.
- ^ Fédération Internationale de Gymnastique (2005). 125th Anniversary – The story goes on... FIG. str. 84.
- ^ a b „Various Indiv – World Cup Rhythmic Gymnastics – Tachkent : Medal winners and event presentation”. The-sports.org.
- ^ Inside the Games
- ^ FIG - Portimão 2022
- ^ „2. World Cup from 17.-19. October 1986 in Tokio, Japan”. r-gymnast.bplaced.net.
- ^ „Gymnastics – World Cup Rhythmic Gymnastics – Tashkent 2019 – Results”. The-sports.org.
- ^ „Results for BSB Bank World Cup 2016 Cat. B”. database.fig-gymnastics.com.
- ^ „Fédération Internationale de Gymnastique”. Gymnastics.sport.
- ^ Julia Grassie (2016-03-01). „Rhythmic gymnastics 101: Scoring” (na jeziku: engleski). NBC. Pristupljeno 2018-06-10.
- ^ Rhythmic Gymnastics Alberta. „Rhythmic Gymnastics Judging 101” (PDF). Rhythmic Gymnastics Alberta (na jeziku: engleski). Rhythmic Gymnastics Alberta. Arhivirano iz originala (PDF) 2016-05-09. g. Pristupljeno 2018-06-10.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- „Fédération Internationale de Gymnastique”. www.fig-gymnastics.com. Pristupljeno 27. 11. 2018.
- „A History of Gymnastics: From Ancient Greece to Modern Times | Scholastic”. www.scholastic.com. Pristupljeno 8. 11. 2019.
- Reid, Heather L. (2016). „Philostratus's "gymnastics": The Ethics of an Athletic Aesthetic”. Memoirs of the American Academy in Rome. 61: 77—90. ISSN 0065-6801. JSTOR 44988074.
- Judd, Leslie; De Carlo, Thomas; Kern, René (1969). Exhibition Gymnastics
. New York: Association Press. str. 17. ISBN 9780809617043. - Leonard, Fred Eugene (1923). A Guide to the History of Physical Education. Philadelphia, Pennsylvania and New York, New York: Lea & Febiger.
- FIG Executive Committee. „FIG: 2017-2020 Code of Points Aerobic Gymnastics” (PDF). FIG. FIG. Arhivirano (PDF) iz originala 29. 3. 2017. g. Pristupljeno 20. 11. 2019.
- Matthews, Jill Julius (1990). „They had Such a Lot of Fun: The Women's League of Health and Beauty Between the Wars”. History Workshop Journal. 30 (1): 22—54. ISSN 1477-4569. doi:10.1093/hwj/30.1.22.
- „Lost art: Powerhouse physiques winning out over spellbinding grace”. Herald Scotland. Pristupljeno 8. 1. 2022. „Unlike Nadia Comaneci and Olga Korbut, modern gymnasts such as Simone Biles are rewarded for their athleticism more than their artistry... the spellbinding artistry that not only gave the sport its name, but brought it global fame.”
- „Apparatus Norms”. FIG. str. II/51. Arhivirano iz originala (PDF) 19. 12. 2011. g. Pristupljeno 4. 10. 2009.
- „WAG Code of Points 2009–2012”. FIG. str. 29. Arhivirano iz originala (PDF) 19. 12. 2011. g. Pristupljeno 2. 10. 2009.
- writer, Elizabeth Grimsley | Staff. „Gymnastics 101: What to know about scoring, rankings and more before the next GymDog meet”. The Red and Black (na jeziku: engleski). Pristupljeno 7. 10. 2019.
- „RG Code of Points 2017 – 2020” (PDF). FIG. Arhivirano (PDF) iz originala 13. 7. 2017. g.
