Skrapež (Vlasotince)

Skrapež
Skrapež;
Administrativni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Jablanički
Opština	Vlasotince
Stanovništvo
— 2022.	104
Geografske karakteristike
Koordinate	43° 00′ 08″ S; 22° 06′ 09″ I / 43.002333° S; 22.1025° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	669 m
	Skrapež Skrapež na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj	016
Registarska oznaka	VL

Skrapež je naselje u Srbiji u opštini Vlasotince u Jablaničkom okrugu. Prema popisu iz 2022. bilo je 104 stanovnika.

Geografske odlike

Selo, okrenuto sunčanoj strani, je smešteno u kotlini iza brda sela Šišava i sela Sredor, u podnožju planinskih visova Babičke Gore i sela Lipovica.

Skrapež je povezan makadamskim putem od Vlasotinca preko sela Šišava i sela Konopnica. Od sela Šišava put je kolski-poljski nekoliko kilometara, pa je kaljuga, dok je put ka selu Konopnica asfaltiran i izgrađen 1990. godine. Selo je dobilo električnu struju 1968. godine.

Prošlost

Kada je 1879. godine izvršen srpski popis Vlasotinačkog sreza, u mestu Skrapež je bilo stanje: 18 kuća sa 109 žitelja, ima 21 poreska glava. Nije tada bilo pismenih ljudi u selu.^[1]

Demografija

U naselju Skrapež živi 187 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 49,2 godina (47,1 kod muškaraca i 51,2 kod žena). U naselju ima 80 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,69.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[2]
Godina	Stanovnika
1948.	403
1953.	450
1961.	460
1971.	423
1981.	346
1991.	260	259
2002.	215	215
2011.	172
2022.	104

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[3]

Srbi	212	98,60%
nepoznato	3	1,39%

Stanovništvo prema polu i starosti^[4]


	m	ž
?	0	0
80+	3	2
75—79	9	16
70—74	10	8
65—69	14	18
60—64	7	11
55—59	3	8
50—54	6	6
45—49	6	3
40—44	5	1
35—39	6	3
30—34	10	5
25—29	6	4
20—24	3	8
15—19	7	2
10—14	4	1
5—9	4	8
0—4	4	4
Prosek :	47,1	51,2

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	56	65	76	80	78	79	80

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	8	33	18	18	3	0	0	0	0	0	2,69

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena
Muški	95	22	66	6	1
Ženski	95	5	65	25	0
UKUPNO	190	27	131	31	1

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	63	62	0	0	0
Ženski	35	34	0	0	1
UKUPNO	98	96	0	0	1
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	0	1	0	0	0
Ženski	0	0	0	0	0
UKUPNO	0	1	0	0	0
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	0	0	0	0	0
Ženski	0	0	0	0	0
UKUPNO	0	0	0	0	0
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	0	0	0	0
Ženski	0	0	0	0
UKUPNO	0	0	0	0

Seoski život

Društveni život u selu se događa danas pred prodavnicom kada je lepo vreme, dok u vreme zimskih dana u samoj prodavnici. Danas skoro svako ima mobilni telefon a i automobil. Mnogi poseduju i traktore, sa kojima se često ide na vašar u Konopnici ili u Vlasotincu. Nekada su se mladi zabavljali na sedenjkama ili odlaskom na saborima i vašarima, a i na igrankama verskih praznika u selo.

Skarpežani su krotki-mirni ljudi, druželjubivi, poštuju svoje običaje i o njima se mogu čuti vrline da su vredni i marljivi ljudi, pa su graditelji i stvaraoci. Mladi skrapežani su preuzeli radne navike od svojih roditelja i poštuju patrijarhalan odnos prema starijima.

Skrapežani su učestvovali u svim ratovima za oslobođenje od okupatora, a mnogi su i dali svoje živote u Drugom svetskom ratu. Tako su i mnoga deca tada ostala siročići, pa ih je država školovala.

Obrazovanje

U Skrapežu postoji jedna četvororazredna osnovna škola, koja je izgrađena 1958. godine. Pre toga su učenici pohađali četvororazrednu osnovnu školu u selu Konopnica. Učenici iz sela Skrapež pohađaju osmogodišnju osnovnu školu u selu Šišava-Lomnica, pešačeći više kilometara po blatnjavom seoskom putu, koji će biti asfaltiran u dogledno vreme prema projektu opštine Vlasotince.

Reference

^ "Otadžbina", Beograd 1880. godine
^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Spoljašnje veze

[1] "Otadžbina", Beograd 1880. godine

[2] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[3] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[4] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]

[4]