Gligorije Geršić
| Gligorije Geršić | |
|---|---|
 Gligorije Geršić | |
| Lični podaci | |
| Nadimci | Giga |
| Datum rođenja | 29. jun 1842. |
| Mesto rođenja | Bela Crkva, Austrijsko carstvo |
| Datum smrti | 8. mart 1918. (75 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, Kraljevina Srbija pod okupacijom |
| Religija | pravoslavna |
| Profesija | pravnik, profesor, pisac |
| Politička karijera | |
| Politička stranka | Narodna radikalna stranka |
Gligorije „Giga” Geršić (Bela Crkva, 29. jun/10. jul 1842 — Beograd, 8/21. mart 1918) bio je srpski pravnik, političar, pisac, publicista, profesor Velike škole u Beogradu, državni savetnik i ministar pravde u Vladi Kraljevine Srbije.[1][2]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Porodica Gligorija Geršića poticala je iz Bele Crkve, koja se tada nalazila u južnoj Ugarskoj, delu Austrijskog carstva. Završio je gimnaziju i studirao prava u Beču i Pešti. Bio je saosnivač omladinskog društva Preodnica i saradnik Srbskog dnevnika i Zastave.[2] Godine 1866. postao je profesor rimskog i međunarodnog prava na Velikoj školi u Beogradu.[3][2] Već 1867. otpušten je zbog učešća na Omladinskoj skupštini u Beogradu. Vraća se u Zastavu i postaje veliki zagovornik omladinskog pokreta. Godine 1868. ponovo je profesor na Velikoj školi i radi kao pravni savetnik Vlade Kneževine Srbije za međunarodno pravo tokom Srpsko-turskih ratova (1876-1878).
U politici se prvo povezao sa liberalima, ali je 1880. promenio stranu i postao saosnivač lista Videlo i Radikalne stranke. Godine 1883. nakon Timočke bune pred sudom je kao član radikala, ali je oslobođen. U periodu 1887—1888. godine u radikalskoj vladi je ministar pravde.[2] Učestvovao je u izradi Radikalskog ustava. Kao ministar pravde 1889—1890. brinuo se o izradi novih zakona. Poslednji put bio je ministar pravde 1891—1892. Tokom 1889—1894. i 1901—1907. državni je savetnik, a 1894—1899. profesor Velike škole. Penzionisan je 1907.
Bio je vrlo plodan pisac i publicista. Objavio je veći broj rasprava iz državnog i međunarodnog prava u Glasniku Srpskog učenog društva, Letopisu Matice srpske, Glasu Akademije, Radu i Delu.
Bio je redovni član Srpskog učenog društva (Odbora za nauke državne i istorijske) od februara 1869. i dopisni član Srpske kraljevske akademije (Akademije društvenih nauka) od januara 1888.[1] Pravi član Srpske kraljevske akademije je od januara 1890. (Pristupna beseda: Pogled na mađunarodni i državnopravni položaj Bosne i Hercegovine i ostrva Kipra prema naučnim ocenama predstavnika današnje međunarodno-pravne teorije).[1]
Srpska pravna filozofija i teorija s kraja 19. i početka 20. veka oblikovane su spisima i predavanjima Gligorija Geršića.[4] Takođe, Geršić je prvi srpski pisac koji je preveo Šekspirovu dramu Ričard Treći 1864. godine.
Dela[uredi | uredi izvor]
Najvažnija dela su mu:[5]
- Sistem rimskog privatnog prava (institucije) (1882)
- Priroda državine (1885)
- Današnje ratno pravo (1882)
- Današnje diplomatsko i konzularno pravo (1898)
- Posle 50 godina (1912)
- Međunarodno-pravni bilans u poslednjoj balkanskoj krizi (1909)
U popularnoj kulturi[uredi | uredi izvor]
- U TV filmu Cvetovi zla iz 2004. godine, lik Gligorija Geršića tumači Vlastimir Đuza Stojiljković[6]
- U TV filmu Albatros iz 2011. godine lik Gligorija Geršića tumači Dragan Nikolić[7]
Nasleđe[uredi | uredi izvor]
Geršićeva ulica u Beogradu nosi ime po Gligoriju Geršiću.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Biografija na zvaničnom sajtu SANU
- ^ a b v g Biografija na sajtu Srpskog narodnog pozorišta
- ^ Bogdanović, Aleksandra (2022). Istorijski zabavnik 2 : ozbiljno zabavne priče od Drave do Južne Morave. Novi Sad: Jež izdavaštvo. str. 21—25.
- ^ Pattaro, Enrico; Roversi, Corrado (13. 7. 2016). A Treatise of Legal Philosophy and General Jurisprudence: Volume 12 Legal Philosophy in the Twentieth Century: The Civil Law World, Tome 1: Language Areas, Tome 2: Main Orientations and Topics. Springer Science & Business Media. ISBN 9789400714793 — preko Google Books.
- ^ „Vremeplov: Umro profesor Gligorije Geršić”, RTV, 21. mart 2012.
- ^ „TV teatar – Cvetovi zla”, RTS
- ^ „Albatros, TV film”, RTS
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
