Lasiti (okrug)

Okrug Lasiti Περιφερειακή ενότητα Λασιθίου
Država	Grčka
Periferija	Krit
Admin. centar	Ajos Nikolaos
Površina	1.823 km2
Stanovništvo	2005.
— broj st.	77.917
— gustina st.	42,74 st./km2
— ISO 3166-2	GR-92
Poštanski broj	72x xx
Registarske tablice	ΑΝ
Oblasna oznaka	284x0
Broj opština	4
Zvanični veb-sajt

Okrug Lasiti (grč. Περιφερειακή ενότητα Λασιθίου) je okrug u periferiji Krit i na istoimenom ostrvu Krit, u južnoj Grčkoj. Ovaj okrug se često u svakodnevnom govoru naziva „Istočnim Kritom“. Upravno središte okruga je grad Ajos Nikolaos, a najveći je grad Jerapetra.

Okrug Lasiti je uspostavljen 2011. godine na mestu nekadašnje prefekture, koja je imala isti naziv, obuhvat i granice.

Prirodne odlike

Okrug Lasiti je sa juga, istoka i severa okružen morem. Severna obala je egejska, istočna levantska, a južna sredozemna. Sa zapada se okrug graniči sa okrugom Iraklion.

Lasiti ima veoma razuđenu obalu sa mnogo malih poluostrva i zaliva. Međutim, obala je obično strma i teško pristupačna. Na mestima gde je priobalje u vidu malih ravnica razvila su se veća naselja (Ajos Nikolaos i Jerapetra). Središnji deo je mahom planinski. Na istoku su planine Ornon, a na zapadu planine Dikti. Na krajnjem zapadu okruga, unutar Dikti planina, nalazi se najvažnija visoravan Krita, Lasiti, po kojoj je okrug i dobio naziv. Ona je danas dobro obrađena.

U području okruga Lasiti preovlađuje izrazita sredozemna klima, jedino u najvišim delovima ona ima oštriji oblik.

Istorija

Podela okruga na 4 opštine: 1 - Ajos Nikolaos, 2 - Jerapetra, 3 - Oropedio Lasitiju, 4 - Siteja

Grad Ajos Nikolaos, središte orkuga

U okviru područja okruga Lasiti nalazi se niz praistorijskih i antičkih arheoloških lokaliteta, od kojih su najznačajniji oni iz vremena Minojske civilizacije (Knosos i Festos). U 1. veku p. n. e. ostrvo pokoravaju Rimljani, koje u 4. veku nasleđuju Vizantijci. Vizantijska vladavina ostrvom i područjem današnjeg okruga obeležena je čestim napadima sa mora: prvo Vandala, zatim Slovena i na kraju Saracena. 1212. godine ostrvo osvaja Mletačka republika, koja će njime vladati do 1669. godine. Ajos Nikolaos postaje jedno od uporišta Mletaka na ostrvu, pa se tu razvija renesansna kultura. U otomanskim rukama celo ostrvo ostaje do 1898. godine, pri čemu je uticaj turske vlasti bio veoma veliki na život stanovništva. 1898. godine Krit dobija široku autonomiju pod posredstvom Grčke, da joj se konačno prisajedinio 1913. godine. 1898. godine ostrvo je podeljeno na četiri celine, što začetak današnjih okruga.

Stanovništvo

Po poslednjim procenama iz 2005. godine okrug Lasiti je imao oko 78.000 stanovnika, od čega oko 1/4 živi u sedištu okruga, gradu Ajos Nikolaosu. Okrug Lasiti spada u okruge u državi sa bržim rastom stanovništva zahvaljujući naglom razvoju turizma i pomorstva poslednjih decenija.

• 1991. g.: 70.762 st., gustina: 38,82 st./km²
• 2001. g.: 76.318 st., gustina: 41,77 st./km²

Etnički sastav: Glavno stanovništvo okruga su Grci, od kojih mnogi vode poreklo od izbeglica iz Male Azije. Poslednjih decenija javljaju se i nekadašnji turisti kao novi stanovnici.

Gustina naseljenosti je oko 42 st./km², što je gotovo dvostruko manje od proseka Grčke (oko 80 st./km²). Područja oko većih naselja su značajno bolje naseljena nego planinska unutrašnjost, koja je u nekim delovima pusta.

Upravna podela i naselja

Okrug Lasiti se deli na 4 opštine:

1. Ajos Nikolaos
2. Jerapetra
3. Oropedio Lasitiju
4. Siteja

Ajos Nikolaos je sedište okruga, a od njega je veći grad Jerapetra. Drugih većih gradova (> 10.000 st.) nema u okrugu.

Privreda

Tradicionalne privredne delatnosti u datom području Krita su pomorstvo i ribarstvo u priobalju i poljoprivreda u zaleđu (posebno gajenje maslina). Poslednjih decenija turizam je glavna privredna grana, a zahvaljujući njemu važne su i trgovina i usluge.

Vidi još

• Ajos Nikolaos
• Jerapetra
• Krit
• Periferija Krit

Spoljašnje veze

• www.lassithi.gr Zvanična stranica okruga Lasiti