Teritorija Republike Srpske pokriva površinu od 25.035 km², što je 2.503.500 ha. Na ovom području susreću se različiti klimatski tipovi. Severni deo teritorije karakteriše umerenokontinentalna klimatska zona. Veći deo Republike Srpske karakteriše planinska i planinsko-dolinska varijanta klime. Južni deo Republike Srpske karakteriše jedna varijanta jadranske klime. Raznovrsnost klimatskih karakteristika uslovljava i postojanje različitih biocenoza koje omogućavaju da bude prilično velika broj vrsta flore i faune.
Lovna divljač Republike Srpske prema raspoloživim podaci o lovnim resursima govori o značajnom biodiverzitetu životinjskog sveta na ovom delu Bosne i Hercegovine. Takođe, u Republici Srpskoj do danas su uspešno preživele i neke životinjske vrste, koje su istrebljene u mnogim evropskim zemljam, što je neprocenjiva vrednsot.[1]
I pored toga ostvareni ekonomski efekti ne odražavaju njihov puni potencijal, jer se uočava nesrazmera u prihodu od lova u odnosu na ukupni odstrel, s obzirom na neadekvatnu evidenciju podataka.
Lovna divljač u lovištima i nacionalnim parkovima u Republici Srpskoj[uredi | uredi izvor]
Geografski položaj i prirodne karakteristike Republike Srpske, omogućavaju život raznovrsne divljači na celom području zemlje. U lovištima Republike Srpske postoje povoljni uslovi za uzgoj i korišćenje velikog broja raznovrsnih, ekonomski najvrednijih i zaštićenih vrsta divljači koje su veoma tražene u Bosni i Hercegovini, a naročito na inostranom tržištu.[2]
U severoistočnim, ravničarskim krajevima Republike Srpske, Semberiji i Posavini, od lovne divljači borave srne i divlje svinje i niske, dlakave i pernata divljač.[2]
U središnji deo Republike Srpskoj borave srne i divlje svinje i niske, dlakave i pernata divljač. Dok je područje Romanije i Hercegovine stanište medveda, tetreba, divokoze, posebne vrste niske pernate divljači koja obitava na većim nadmorskim visinama, jarebicu kamenjarku i lještarku.[2]
Podaci o lovnim resursima u nacionalnim parkovima u Republici Srpskoj
Vrsta divljači
Kapacitet lovišta
Prolećno stanje
Priplod
Plan odstrela
Odstrel
Prihod u KM
Srna
1.240
909
222
50
4
16.766
Jelenska divljač
6
8
2
0
0
0
Divokoza
1.640
419
67
10
0
12.870
Divlja svinja
300
352
172
136
1
40.917
Zec
110
165
55
39
0
0
Tetreb
120
120
13
13
0
17.702
Vuk
7
5
0
0
0
0
Lisica
30
37
7
0
5
0
Jazavac
10
12
2
0
0
0
Divlja mačka
10
9
0
0
0
0
Zlatica)
8
7
0
0
0
0
Ukupno
88.255
U Republici Srpskoj postoji 91 lovište. U zavisnosti od načina osnivanja
lovišta, kategorijama korisnika, lovišta su svrstana u sledeće kategorije:[3]
6 posebnih lovišta kojima gazduju šumska gazdinstva i dva nacionalna parka;
13 lovišta kojima gazduju privredni subjekti;
62 lovišta kojima gazduju lovačka udruženja.
Kako Zakonom nije propisana minimalna površina lovišta, kao i površine pojedinačnih lovišta, njihova veličina se kreče u rasponu od 1.688 ha do 91.731 ha.[4]
Medved, nekada ponos ovih lovišta, preživeo je sva zla vremena i vratio se
vraća tamo gde mu je mesto. Kada je u pitanju upravljanje medvedom, mora se istaći neophodnost studioznijeg pristupa ovom problemu. Analiza stanja populacije medveda u pet lovišta u Republici Srpskoj utvrdile su prilično šaroliku situaciju, koja, po svemu sudeći, ne odgovara realnosti u lovištu. Naime, neka društva u lovištu imaju onoliko medveda koliko je kapaciteta, druga mnogo manje. U pojedinim društvima broj medveda u lovištu je iz godine u godinu isti.[6]
Vuk kao vrsta kopnenog sisara koji je u prošlosti naseljavao ceo evropski kontinent, danas ima areal, koji se sveo na istočnu i jugoistočnu Evropu.
Evroazijski vuk
Vuk ima različiti zaštitni status u Bosni i Hercegovini. U Republici Srpskoj je nezaštićena, dok u Federaciji Bosne i Hercegovine ima status lovno zaštićene vrste.
Pokretanje sistematskih istraživanja ove grabežljive vrste u Bosni i Hercegovini jedan je od imperativa njene lovne privrede. Najveća gustina populacije vukova je u severnim delovima Dinarskog masiva. Prikupljeni podaci pokazuju da je vrsta rasprostranjena, uglavnom u brdsko-planinskom pojasu.[7] Najviše u centralnim i istočnim delovima Bosne i Hercegovine, a to su brda i planinski lanci, veoma šumoviti, bogati pašnjacima, sa dobrom trofičkom osnovom ( relativno guste populacije srndaća i divljih svinja).[7] Istovremeno, to je najnerazvijeniji, retko naseljeni deo Bosne i Hercegovine, u kome se stanovništvo uglavnom bavi stočarstvom (ponegde i nomadskim stočarstvom).[8]
U područjima koja obuhvataju šumovita prostranstva brdsko-planinskih područja vuk se u BiH sreće u:[7]
centralnim i istočnim delovima - 71,43%;
južno mediteranskim delovima - 16,33% i
zapadnom delu - 7,65%),
sporadično (4,59%) - u ravničarskim delovima Posavine (severna Bosna i Hercegovina) i u planinskom pojasu u zonama iznad gornje granice šuma.
Zvanični podaci, preuzeti iz entitetskih zavoda za statistiku, ukazuju na značajan pad populacije vukova u Bosni i Hercegovini. Prema ovim podacima, moglo bi se zaključiti da bi broj vukova u Bosni i Hercegovini mogao biti oko 300 jedinki, te da se trend opadanja nastavlja.[7]
Divlja svinja pripada grupi životinja koje se relativno brzo prilagođavaju novim staništa ali i životu tokom uzgoja u zatvorenim prostorima, što značajno proširuju njihove postojeće površine na prostoru Republike Srpske.[9] Pored toga, lako se navikava i prihvata ekstra hranu. Dostizanje maksimalnog broja divljih svinja je relativno lako tako da se u poluintenzivnom uzgoju divljih svinja u brdskim i planinskim lovištima Republike Srpske može vršiti i odstrel do 50%, a lov je moguć tokom cele godine.
Srneća divljač na u Republici Srpskoj se na godišnjem nivou kreće oko, 31%.
[10] Srne žive u odraslim hrastovim šumama sa podrastom i šibljem. Oko 24% jedinki boravi u šumama graba sa pojedinačnim stablima cera, a 19% provodi vreme u šumi odraslih hrastova i graba bez šiblja i šiblja. U mladim kulturama hrasta, graba i crnog oraha boravi 15%, a 11% odraslij jediniki boravi u bagremovim šume bez žbunja. Prema tome ovakvo ponašanje srna u Republici Srpskoj se može očekivati u lovištima gde ima takvih šuma.
Jedna od prepoznatljivih karakteristika lovišta u Republici Srpskoj je divokoza. Divokoza naseljava staništa sa veoma izraženim reljefom u šumskom pojasu na gornjoj granici šuma i planinskih pašnjaka, kao i klisurama i rečnim kanjonima u kojima je očuvana reliktna vegetacija.[11] Divokoza se odlikuju vertikalnim migracijama, kako dnevnim tako i sezonskim. Minimalna veličina lovišta potencijalnog staništa površine 1.000 -1.500 ha raspolaže sa 100-120 grla.[12]
Jeleni (lat. Cervidae) su porodica životinja iz redapapkara (Artiodactyla). Porodica obuhvata 45 vrsta, između ostalih i jelene, srne, irvase i losove. Najupadljivija karakteristika ove porodice su rogovi koji kod različitih vrsta imaju različit oblik, a uglavnom ih imaju samo mužijaci. Rogovi ove porodice bitno se razlikuju od rogova porodice šupljorožaca (Bovidae). Građeni su od koštane supstance, i svake godine izrastu novi, dok su kod šupljorožaca trajni i neprekidno rastu celi život.
Lisice su sisari manje ili osrednje veličine i pripadaju nekolikim rodovima porodice pasa (lat.sanidae). Imaju pljosnatu lobanju, uspravne trouglaste uši, zašiljenu, blago okrenutu njušku i dugi grmoliki rep. Dvanaest vrsta pripada monofiletskoj grupi „pravih lisica“ roda vukova (lat. vulpes). Ostalih 25 trenutnih ili izumrlih vrsta uvek ili ponekad nazivaju lisicama. Globalna distribucija lisica, zajedno sa njihovom širokom reputacijom lukavosti, doprinosi njihovoj istaknutosti u popularnoj kulturi i folkloru u mnogim društvima širom sveta.
Jazavac ili evropski jazavac (lat.Meles meles) je vrsta životinje iz roda jazavac (lat.Meles), koji pripada porodici kuna. Uglavnom živi u odajama ispod zemlje koje sam kopa, a koje su hodnicima povezane sa površinom. Težak je do 25 kg, a dužina mu se kreće od 90-110 cm. Jazavac je pretežno noćna životinja, tako da ima slabo razvijen vid, nešto bolje ravijen sluh i odlično razvijeno čulo mirisa. Obično živi u skupinama od po nekoliko jedinki i na svojoj teritoriji ima više jazbina u kojima boravi. Spada u grupu svaštojeda. Tokom zime jazavac ulazi u jednu vrstu zimskog sna, koji povremeno prekida radi uzimanja hrane ili vode.
To je snažna životinja okrugle glave sa kratkom njuškom i kratkim ušima. U snažnoj vilici ističu se oštri očnjaci. Telo joj je pokriveno gustom dlakom sivo-smeđe boje sa retkim, poprečnim tamnim prugama. Kraći, debeo rep ima tamne prstenove i vrh je uvek tamno obojen. Na prednjim nogama ima pet prstiju, a na zadnjim četiri koji su sa donje strane uvek tamni. Na prstima ima oštre kandže koje može da uvuče.
U priobalju Drine, u zvorničkom kraju, najezdi raznih predatora pridružile su se i – divlje mačke! Pored pasa lutalica i lisica, područje ove podrinjske opštine, posebno u ataru sela Tršić, postalo je utočište i ovog predatora. Uglavnom borave u rečnom pojasu Drine, gde u potrazi za hranom najčešće napadaju zečeve i fazane koji su nemoćni pred ovim predatorom. Neretko su na njihovom udaru i mlada grla srneće divljači.[13]
Kuna zlatica životinja koja naraste do 80 cm (od čega na rep otpada oko 53 cm), a u visinu do 20 cm. Dostiže težinu od 1,5 kg. U gornjem delu i na nogama je tamnosmeđe boje. Svetla je na stomaku. Ispod vrata i prema prednjim nogama je zlatnožute boje, po čemu je i dobila ime. Poddlaka je svetlosmeđa, tabani i vrhovi prstiju su obrasli dlakom. Živi u šupljinama drveća ili u pukotinama stena. Tamo provodi dan. Noću kreće u potragu za hranom. Hrani se miševima, puhovima, vevericama, pticama i njihovim jajima, mladim zečićima. Odlično se penje na drveće, ulazi u rupe i vrlo lako dobija hranu. Jede i neke plodove šumskog drveća i žbunja.[14]
Tetreb (lat. Tetrao) je rod šumskih ptica iz porodice koka (Phasianidae), koji obuhvata četiri vrste. Latinski naziv roda je najverovatnije izveden iz latinskog naziva tetreba ruševca (Tetrao tetrix).
Veliki tetreb je u većem delu Evrope ugrožena vrsta. Promene u staništu i radovi u šumarstvu, između ostalih, osnovni su uzroci njegovog ugrožavanja. Najobimnije i najznačajnije promene su uzrokovane aktivnostima ljudi tokom radova u šumarstvu. Ovi radovi, posebno seče šuma, dovode do naglih i dugotrajnih promena u šumskim ekosistemima, koje se manifestuju kroz više vidova kao što su ogoljavanje površina, izmena zeljastih i drvenastih vrsta, promena uslova mikroklime, zaklona i ishrane.[15]
Na teritoriji Bosne i Hercegovine, slično kao i na mnogim drugim staništima, došlo je do smanjenja areala i brojnosti velikog tetreba.[16] Krajem 19. i početkom 20. veka, zbog očuvanih šuma i male otvorenosti područja, tetreb je bio brojan u brdsko-planinskim područjima BiH.[17] Preostala staništa, ugrožena su ljudskim aktivnostima kao što su seče šuma, sakupljanje lekovitih biljaka, gljiva i šumskih plodova, pašarenje, rekreativne aktivnosti i krivolov. Smatra se da radovi u šumarstvu, u najvećoj meri, uzrokuju propadanje staništa, smanjenje brojnosti i nestanak lokalnih populacija tetreba u Republici Srpskoj.
Kako je populacija lisice u lovištima Republike Srpske enormno velika a odstreli minimalni u odnosu na brojnost, zeca danas ima pretežno u onim lovištima čiji korisnici redovno vrše redukciju brojnosti, u drugim lovištima sve ih je manje.
Pre rat iz 1990-ih u Bosni i Hercegovini, odbvijalo se uspešno gajenje fazanske divljači i sticanje vrlo značajnih prihoda od lova u svim poznatim fazanerijama (Gradačac, Brčko, Doboj i Odžak), ali su ratna dejstva gotovo devastirala sve ove i druge fazanerije, kao i Hutovo blato, poznato stanište i lovište pernate divljači, posebno patkarica i raznih močvarica. Pooslednjih godina Hutovo blato postiže vidne rezultate na zaštiti, uzgoju i korišćenju tamošnje određene pernate divljači.[18]
Na prostoru Republike Srpske fazan je nastanio različita staništa i veoma dobro se prilagođava kukuruznim i drugim žitnim poljima, žbunjevitim živim ogradama i odraslim gustim šibljem. Nakon berbe kukuruza, kada nema dovoljno šikara i žbunja, fazan traži druge, niskom šumom obrasle terene, jer više voli šumarke nego visoke šurne.[18]
Prepelica (Coturnix coturnix), koja je rasprostranjena gotovo u celoj Evropi je izuzetno atraktivna lovna divljač, koju još nazivaju i „pućpura“ zbog karakterističnog oglašavanja „pućpuru“.[19]
Ova ptica je selica i na prostor Republike Srpske dolazi sa obala severne Afrike krajem aprila i početkom maja da bi se gnzdila. Krajem avgusta, kada odrastu mladi, prepelice se sakupljaju u jata i preko Italije i Sicilije lete preko mora u pravcu Afrike, gde provode zimu. Međutim, važno je znati da jedan manji broj jedinki prepelica ostane preko zime i na prostorima Republike Srpske, kao stanarica.[19]
U Republici Srpskoj prepelica je lovostajem zaštićena vrsta. Lovi se u periodu od 1. avgusta do 31. decembra. Stanje populacije ove vrste u Bosni i Hercegovini nije dovoljno istraženo, ali postoje procene da se u Bosni i Hercegovini gnezdi između 5.000 i 10.000 parova prepelica.[19]
Situacija sa jarebicama nije onakva kakvabi trebalo da bude. Naročito kada je u pitanju kamenjar. Uzroci nestanka jarebice iz lovišta Republike Srpske su višestruke, a glavne su:
promena životne sredine i povećanje broja dlakavih štetočina,
U slučaju da srednja mesečna temperatura vazduha padne ispod 12 stepeni i
za mesec dana padne više od 80 mm padavina, mortalitet pilića je oko 70% i porast je minimalno, samo 0,30%. Ako je temperatura vazduha u maju i junu iznad 20 stepeni ako padavine ne prelaze 50 mm, gubici pilića u polju su minimalni.
Šumske šljuke (Scolopax) su rod ptica koji obuhvata 8 veoma sličnih vrsta. Ove se ptice uglavnom hrane noću ili naveče, crvima u mekom tlu sa svojim dugačkim kljunovima. Njihova šarena boja perja i običaj da se puno ne kreću danju ih čine veoma neprimetnim danju.
Divlja patka ili gluvara (Anas platyrhynchos) je najpoznatija vrsta patke. Brojne pripitomljene rase pataka vode poreklo od divlje patke (gluvare).
Mali Zvornik, sa površinom jezera od 2.000 hektara, spada u prvi bonitetni razred i ima idealne stanišne uslove i kapacitete za razmnožavanje divlje i lov divlje patke, divlje guske, labuda i drugih barskih ptica, koje tu žive ili su u prolazu u periodu selidbe, te da se svake godine povećava fond predviđen za lov ovih vrsta.
Mali Zvornik, sa površinom jezera od 2.000 hektara, spada u prvi bonitetni razred i ima idealne stanišne uslove i kapacitete za razmnožavanje divlje guske, divlje patke, labuda i drugih barskih ptica, koje tu žive ili su u prolazu u periodu selidbe, te da se svake godine povećava fond predviđen za lov ovih vrsta.
Divlja grlica (lat.Streptopelia turtur) vrsta je ptice iz porodice golubova(lat. Columbidae). Veoma je prisutna u Mediteranu, srednjoj i južnoj Evropi i istočnom Levantu. u Republici Srpskoj je česta u nizijama i predgorjima. Najčešća je u plodnim dolinama gde ima mnogo drveća i tekuće vode, ali se gnezdi i negde u većim šibljama. Izbegava planinske šume. U visinskom rasporedu obično je ograničen zonom hrastovih i planinskih bukovih šuma. Pripada migrantima. Pripreme za selidbu počinju u septembru. Migracija počinje u oktobru, a zimu provodi u oblastima južno od pustinje Sahare (Afrika). Vraća se u drugoj polovini aprila. Golubica je takođe veoma poznata vrsta grlica, koja je veoma rasprostranjena u Republici Srpskoj (ali i na čitavom Balkanskom poluostrvu),
Golub pećinar, golub strnaš, golub kamenjar ili divlji golub (lat. Columba livia) spada u porodicu golupčarki (Columbidae) i ima oko 15 podvrsta. Tipska je vrsta evropskog divljeg goluba, i domaći golub u gradovima i selima Repiublike Srpske (Columba livia domestica) koji je u stvari njegova podvrsta.
U Republici Srpskoj on spada u zaštićene vrste divljači, trajanjem lovne sezone i lovostajem u otvorenim i ograđenim lovištima, ograđenim delovima lovišta i poligonima za lov divljači, u cilju regulisanja brojnosti populacije.
Barska šljuka (lat. Gallinago gallinago) je ptica selica iz reda šljukarica (Charadriiformes). Naziv potiče od latinske reči gallina – kokoška i sufiksa – ago, što označava pticu koja liči na kokošku. Vrsta je prisutna na različitim vodenim staništima Republike Srpske, preferirajući bare, močvare, vlažne livade i tresave sa niskom, gustom vegetacijom gde se gnezdi.
Liska naseljava zarasla slatkovodna jezera i bare i druga vodena staništa Republike Srpske, a za razliku od većine drugih vrsta barskih koka nema potrebu da se skriva. Stalno je prisutna u oblastima sa blagom klimom, dok hladnije delove Republike Srpske kada dođe zima i voda se zaledi napušta i seli se na jug i zapad.
Među vrstama divljači koje su trajno zaštićene u Republici Srpskoj, posebna pažnja se posvećuje očuvanju i unapređenju populacija risa koji je sve ređi, kao i vidre, dabra i veverice.[2]
Kod ptica, kojih ima veliki broj vrsta u lovištima, a koje su zaštićene kao prirodne retkosti, lovci imaju veliku odgovornost da poštuju zakonske norme i čuvaju ugrožene vrste. Posebno se mora obratiti pažnja na zaštitu vrsta kao što su orao krstaš, orao bjelorepan, stepski soko, eja livadarka, crna roda.[2]
^Urošević M., Drobnjak D., Matarugić D., Novaković B., Ilić V.: (2011.)
Populacija medveda u nekim lovištima Republike Srpske. 6. Međunarodni
simpozijum o lovstvu i održivom korišćenju biodiverziteta. Žagubica. Zbornik
radova, str.124-128
^Gnjato R. (2010). Strategija razvoja turizma Republike Srpske za period od 2010 – 2020. godine. Univerzitet u Banjoj Luci.
^Umićević B., Ćeranić A.: (1996.) Modelno lovište za poluintenzivno gajenje divlje svinje (Sus scrofa L.) u brdsko – planinskom staništu. Savetovanje „Savremeni aspekti gajenja, zaštite i korišćenja divljači u funkciji razvoja brdsko – planinskog područja Jugoslavije. Požega. Zbornik radova, str.139-145
^Миливоје Урошевић, Драгутин Матаругић, Дарко Дробњак, Зоран Ристић, БМ Урошевић. Ловачки фонд и његово коришћење у Републици Српској Агрознање, књ. 13, бр. 3. 2012, 491-499
^Marinović Lj.: (1996.) Potencijalna staništa za uzgoj divokoza u brdsko – planinskim područjima Srbije. Savetovanje „Savremeni aspekti gajenja, zaštite i korišćenja divljači u funkciji razvoja brdsko – planinskih područja Jugoslavije“. Požega. Zbornik radova, str. 179-184
^Rapajić Ž.: (1996.) Divokoze na novim i obnovljenim staništima u Bosni i Hercegovini. Savetovanje „Savremeni aspekti gajenja, zaštite i korišćenja divljači u funkciji razvoja brdsko – planinskog područja Jugoslavije“. Požega. Zbornik radova, str. 72-77
^Sušnik F.: (1972.) Ekološki uslovi jarebice kamenjarke (Alectoris graeca graeca L.) u Bosni i Hercegovini. Simpozijum o lovstvu. Beograd. Zbornik radova, str.94-99
Попов, Т. (2017). Утицај савремених климатских колебања и потенцијалних промјена климе на фитогеографска обиљежја Републике Српске (Необјављена докторска дисертација). Географски факултет Универзитета у Београду, Београд.
Bosiljčić R. (1988). Vuk (Canis lupus) i njegova populacija u SR BiH. Magistarski rad. Univerzitet u Beogradu: 89 str.
Ćurić R., Mićić B., Timarac Z.: (1974.) Mogućnost povećanja kapaciteta srnećih lovišta brdsko-planinskog dijela Bosne i Hercegovine kroz poboljšanje ishrambene baze. Simpozijum o lovstvu. Beograd. Zbornik radova, str. 47-66
Fišer Z.: (1977.) Uzgoj srneće divljači u ČSSR. Simpozijum o lovstvu. Beograd. Zbornik radova, str. 38-41
Kućančanin S., Pantelić A., Ćeranić A., Hadži Cenić R.: (1994) Gazdovanje srnećom divljači u centralnoj Srbiji – utvrđivanje brojnosti i realno planiranje. LSJ, Savetovanje u Igalu. Zbornik radova, str. 139-142
Laska F.: (1905.) Weidwerk in Bosnien und der Hercegovina. Klagenfurt
Marinović Lj.: (1996.) Potencijalna staništa za uzgoj divokoza u brdsko – planinskim područjima Srbije. Savetovanje „Savremeni aspekti gajenja, zaštite i korišćenja divljači u funkciji razvoja brdsko – planinskih područja Jugoslavije“. Požega. Zbornik radova, str. 179-184
Novaković V.: (1996.) Optimalne mogućnosti razvoja lovstva u uslovima intenzivno razvijenog šumarstva u brdsko – planinskim krajevima. Savetovanje „Savremeni aspekti gajenja, zaštite i korišćenja divljači u funkciji razvoja brdsko – planinskog područja Jugoslavije“. Požega. Zbornik radova, str. 57-64
Novaković B., Matarugić D., Ilić V., Urošević M., Drobnjak D.: (2011.) Iskorišćenost kapaciteta i odnos pojedinih kategorija srneće divljači u 498 Agroznanje, vol. 13, br. 3. 2012, 491-499 lovištima Republike Srpske. Savetovanje agronoma Republike Srpske. Trebinje
N.N.: (2008.) Informacija o stanju i smjernicama za daljnji razvoj u sektoru lovstva. Vlada Republike Srpske
Rapajić Ž.: (1996.) Divokoze na novim i obnovljenim staništima u Bosni i Hercegovini. Savetovanje „Savremeni aspekti gajenja, zaštite i korišćenja divljači u funkciji razvoja brdsko – planinskog područja Jugoslavije“. Požega. Zbornik radova, str. 72-77
Ristić Z.:(2009.) Program razvoja lovstva Republike Srpske za period 2010-2020. LSRS, Sokolac
Sušnik F.: (1972.) Ekološki uslovi jarebice kamenjarke (Alectoris graeca graeca L.) u Bosni i Hercegovini. Simpozijum o lovstvu. Beograd. Zbornik radova, str.94-99
Umićević B., Ćeranić A.: (1996.) Modelno lovište za poluintenzivno gajenje divlje svinje (Sus scrofa L.) u brdsko – planinskom staništu. Savetovanje „Savremeni aspekti gajenja, zaštite i korišćenja divljači u funkciji razvoja brdsko – planinskog područja Jugoslavije. Požega. Zbornik radova, str.139-145
Urošević M., Drobnjak D., Matarugić D., Novaković B., Ilić V.: (2011.) Populacija medveda u nekim lovištima Republike Srpske. 6. Međunarodni simpozijum o lovstvu i održivom korišćenju biodiverziteta. Žagubica. Zbornik radova, str.124-128
.svg){kind=spacer}
.jpg)
.jpeg)
-1.JPG)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_Otmoor.jpg)
.jpg)
