Bukvik (Brčko)
Bukvik | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Bosna i Hercegovina |
| Distrikt | Distrikt Brčko |
| Opština | Brčko |
| Stanovništvo | |
| — 2013. | 1.295 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 49′ 08″ S; 18° 39′ 04″ I / 44.819° S; 18.651° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
  Bukvik Bukvik na karti Bosne i Hercegovine | |
| Ostali podaci | |
| Pozivni broj | 049 |
Bukvik je mjesna zajednica u opštini Brčko, Distrikt Brčko, BiH.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Nalazi jugozapadno od Brčkog (oko 14 km od centra grada). Predstavlja jednu od najvećih zajednica Brčko Distrikta i pokriva područje od 150 km2. Sastoji se od sela Gornji Bukvik, Donji Bukvik, Vujčići, Lukavac i Gajevi.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Bukvik je sve do 1958. godine funkcionisao kao opština koja je uključivala 20 sela, s centrom u Gornjem Bukviku. Nakon toga, područje Bukvika ulazi u sastav Opštine Brčko, dok Gornji Bukvik ostaje društveno — ekonomski centar mjesne zajednice za naseljena mjesta koje ga okružuju. Asfaltiranje i nadogradnja glavnog puta tokom 70-ih godina je doprinelo ubrzanom razvoju zajednice.
Pripadnici muslimansko-hrvatskih snaga su 1992. u Bukviku ubili 71 stanovnika srpske nacionalnosti.[1][2] Napad na Bukvik je izvršen 14. septembra 1992.[3] Tom prilikom je sa ovoga prodručja uhapšeno 2.500 Srba koji su odvedeni u logore, dok je 750 kuća opljačkano i uništeno.[1][2]
Kultura i obrazovanje[uredi | uredi izvor]
Gornji Bukvik je pre rata predstavljao društveno — kulturni i ekonomski centar za okolna sela i zaseoke. Imao je značajan broj javnih obekata uključujući i višenamensku zgradu mesne zajednice u kojoj su bile smeštene: biblioteka, ambulanta, poljoprivredna apoteka, prostorije PTT-a, matična služba, policija, fudbalski klub, otkupna stanica za mleko i prodavnica. Zajednica je takođe imala Dom kulture i hram Srpske pravoslavne crkve. Navedene prostorije i usluge su koristili stanovnici svih sela na području Bukvika. Neka od manjih sela su takođe imala javne objekte. Međutim, tokom rata, većina od tih objekata je u potpunosti uništeno ili su značajno oštećeni. Danas je višenamenska zgrada zajednice u Gornjem Bukviku rekonstruisana s prostorijama za ambulantu, matični ured, poštu, salu za sastanke, policiju te kancelariju rukovodstva mesne zajednice.
U Gornjem Bukviku se nalazi „13. Osnovna škola“ na području Brčko Distrikta, u kojoj su tri od deset učionica rekonstruisane, kao i fudbalski klub „Zadrugar“, koji se trenutno nalazi u 4. ligi OFS-a (Opštinski Fudbalski Savez).
Hram Svetog proroka Ilije[uredi | uredi izvor]
U Bukviku se nalazi hram Srpske pravoslvane crkve posvećen Svetom Proroku Iliji.[4] Crkva je izgrađena 1893. a rekonstruisana 1937.[4] Hram je nakon Drugog svjetskog rata pretvoren u skladište da bi 1965. bio ponovo vraćen u službu.[4] Uništen je i spaljen u septembru 1992.[4]
Putne komunikacije[uredi | uredi izvor]
Bukvik je lociran na Regionalnom putu Brčko — Gornji Bukvik — Cerik (R.460), koji predstavlja glavnu saobraćajnu komunikaciju između Brčko Distrikta i Federacije BiH. Ova saobraćajnica (duga 5,5 km) izlazi na Magistralni put (M.18); Orašje (na severu) — Tuzla (na jugu). Na području zajednice postoji i 40 km nekategorisanih makadamskih puteva. Pruga Brčko — Banovići prolazi i kroz Bukvik. Pre rata je predstavljala osnovni vid saobraćaja za prevoz ljudi i robe iz Bukvika, povezujući zajednicu; na jugu sa Tuzlom i Vinkovcima na severu.
Privreda[uredi | uredi izvor]
Područje Bukvika se prostire na oko 2580 ha zemljišta klase 2-7 i nešto zemljišta prve klase u blizini reke Tinje. Oko 70% zemljišta je u privatnom posedu, a jedno domaćinstvo u proseku poseduje oko 3,3 ha zemljišta.
Do razvoja poljoprivrede na području Bukvika je došlo tokom 70-ih godina. U toku 80-ih je „Zeleni plan“, program sproveden na nacionalnom nivou, obezbedio kredite i podsticaje poljoprivrednicima. Ovaj program je doveo do povećanja poljoprivredne proizvodnje u Bukviku, posebno voćarstva.
U preratnom periodu oko 80% stanovništva bavilo poljoprivredom. Od toga se 60% stanovništva bavilo ratarstvom, 30% voćarstvom, a stočarstvom 10%. U Bukviku su postojale tri zadruge, koje su otkupljivale poljoprivredne proizvode.
Železnička pruga koja prolazi kroz Bukvik obezbeđivala je transport proizvoda do kupaca i pijaca u susednim gradovima, kao i regiji. Bukvik ima dva podzemna izvora vode: Stjepkovicu i Brijestovac. Stjepkovica predstavlja jedan od tri glavna izvora vode u Brčko Distriktu i ima kapacitet oko 15 l/s.
Područje bogato sa visokim nioom podzemnih voda. Pre rata se 50% stanovništva na području Bukvika snadbevalo iz privatnih bunara. Bukvik ima povoljne uslove za poljoprivredu, kao što su; obradivo zemljište, povoljni klimatski faktori, radna snaga, dobre putne i željezničke komunikacije.
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
| Nacionalnost[5] | 1991. |
| Srbi | 1.186 |
| Jugosloveni | 58 |
| Hrvati | 22 |
| ostali i nepoznato | 29 |
| Ukupno | 1.295 |
| Nacionalnost[5] | 1991. |
| Srbi | 328 (86,77%) |
| Hrvati | 9 (2,38%) |
| Jugosloveni | 23 (6,08%) |
| ostali i nepoznato | 18 (4,77%) |
| Ukupno | 378 |
| Nacionalnost[5] | 1991. |
| Srbi | 192 (90,57%) |
| Hrvati | 3 (1,41%) |
| Jugosloveni | 16 (7,55%) |
| ostali i nepoznato | 1 (0,47%) |
| Ukupno | 212 |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b „Parastos za stradale u Bukviku”. Radio-televizija Republike Srpske. 14. 9. 2011. Pristupljeno 15. 09. 2011.[mrtva veza]
- ^ a b „Devetnaest godina od zločina u Bukviku”. eBrčko. 14. 9. 2011. Pristupljeno 15. 09. 2011.[mrtva veza]
- ^ Gavrilović, Dragana. „Masovni zločini muslimanskih i hrvatskih snaga nad Srbima, 1992 — 1995: Masovni zločini septembra 1992: 14. septembar 1992.”. Institut za istraživanje srpskih stradanja u XX veku. Arhivirano iz originala 05. 03. 2016. g. Pristupljeno 15. 09. 2011.
- ^ a b v g „Crkva u Bukviku”. Srpska pravoslavna crkva: Eparhija zvorničko-tuzlanska: Arhijerejsko namjesništvo brčansko. 15. 9. 2011. Arhivirano iz originala 15. 05. 2012. g. Pristupljeno 15. 9. 2011.
- ^ a b v Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Masovni zločini septembra 1992, Masovni zločini muslimanskih i hrvatskih snaga nad Srbima, 1992 — 1995, Dragana Gavrilović, Institut za istraživanje srpskih stradanja u XX veku, Beograd (14. septembar 1992. str. 6, 7)
- Knjiga: „Strategija razvoja zajednice — Bukvik“
- Knjiga: „Nacionalni sastav stanovništva — Rezultati za Republiku po opštinama i naseljenim mjestima 1991.“, Statistički bilten br. 234; Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Bosne i Hercegovine; Sarajevo.
- Popis po mjesnim zajednicama 1991.
