Gordijan I

Gordijan I
Bista Gordijana I
Lični podaci
Datum rođenja	159.
Mesto rođenja	Frigije, Rimsko carstvo
Datum smrti	12. april 238.
Mesto smrti	Kartagina, Rimsko carstvo
Porodica
Potomstvo	Gordijan II, Antonija Gordijana
Prethodnik	Maximinus Thrax
Naslednik	Pupijen i Balbin and Balbinus

Marko Antonije Gordijan Sempronijan je bio rimski car, poznat kao Gordijan I. Proglasio se za cara u Africi tokom pobune koja je izbila 238. godine, kada je zbačen sa prestola Maksimin Tračanin.

Malo se zna o Gordijanovom životu pre ovog ustanka. Rođen je oko 159. godine. Bio je poreklom iz dobrostojeće familije, koja je verovatno pripadala senatorskom staležu. Poreklo njegove familije treba možda tražiti u Maloj Aziji, u Kapadokiji ili Galatiji. Po jednom nepouzdanom podatku, mladi Gordijan se bavio epskom poezijom.

Možda je Gordijan upravljao provincijom Donjom Britanijom 216. godine. Kasnije je možda bio sufektni konzul pod carem Elegabalom. Možda je upravljao i Koile Sirijom, ili je bio komandant jedne legije koja je bila stacionirana blizu Antiohije.

U poslednjoj godini vladavine Maksimina Tračanina Gordijan je bio upravnik Afrike. Tu je izbio ustanak, izazvan visokim porezima koji su se morali ubirati zbog velikih ratova na Dunavu u tom času. Zaverenici su onda proglasili Gordijana carem koji je uzeo kognomen Afrički. Ovaj ustanka je počeo u poznu zimu ili proleće 238. godine.

Čitava rimska Afrika je stala na stranu Gordijana. Ubrzo je i rimski senat priznao Gordijana za cara.

Kapelijan, upravnik Numidije je bio Gordijanov suparnik koji nije priznavao odluku Senata koji ga je imenovao za novog cara i stao je na stranu Maksimina Tračanina zbog čega je napao ovu afričku provinciju sa jednom legijom i još nekim veteranskim jedinicama. Gordijanu je u odbrani mnogo pomogao njegov sin, Gordijan II, naročito u pripremama za odbranu glavnog uporišta Kartagine, ali nije imao sposobnu i jaku vojsku pa nije imao šanse za pobedu. Gordijan II je verovatno tada bio proglašen za cara i savladara, ali je stradao u bici kod Kartagine. Tada je Gordijan I počinio samoubistvo tako što se obesio o pojas. Gordijevci su vladali samo 22 dana, što je najkraća vladavina bilo kog rimskog cara.

Uprkos smrti Gordijana I, ustanak protiv Maksimina Tračanina je nastavljen. U Rimu su senatori Pupijen i Balbin proglašeni za careve, a unuk Gordijana I, Gordijan III proglašen je za cezara. Već krajem 238. Gordijan III je ostao jedini car.

Vidi još

• Rimski carevi
• Rimske provincije
• Rimski senat

Spoljašnje veze

• Britannica