Narodna biblioteka Kozarska Dubica
| JU Narodna biblioteka Kozarska Dubica | |
| Osnivanje | 1964. |
|---|---|
| Lokacija | Kozarska Dubica Opština Kozarska Dubica  Republika Srpska |
| Vrsta | Narodna biblioteka |
| Direktor | Mandić Danijela |
| Adresa | Ulica Svetosavska br. 21 |
| Veb-sajt | http://www.biblioteka-kd.com/pocetna/ |
Narodna biblioteka Kozarska Dubica od svojih prvih vidova kroz manastirske početke i organizovanja raznih vidova sakupljanja raznih rukopisa i ljetopisa pa do danas predstavlja najznačajnijeg nosioca kulturnih aktivnosti na području Kozarske Dobice. Biblioteka se nalazi u Svetosavskoj ulici br. 21, na teritoriji Kozarske Dobice. Biblioteka predstavlja stub kulture i znanja, što dokazuje dugotrajno trajanje ove institucije.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Prvi tragovi čitalaštva na prostorima opštine Kozarska Dubica vezani su uz manastir Moštanicu, koji je smješten dvanaest kilometara južno od grada uz rijeku Moštanicu. U manastiru su kaluđeri i monasi sakupljali stare rukopise, ljetopise i knjige za njihove vjerske potrebe. O postojanju manastirskih knjiga svjedoči istoričar i filolog Ljubomir Stojanović. On u djelu Stari srpski zapisi i natpisi pominje knjigu koja je bila „svojina manastira Moštanice.“ Razvoj školstva i širenje pismenosti krajem 19. vijeka, stvaraju potrebu za osnivanjem prvih javnih čitaonica u Bosni i Hercegovini. Osnivane su u gradovima i selima uz srpska, hrvatska i muslimanska kulturna i sportska društva. U Bosanskoj Dubici otvorene su Hrvatska čitaonica, Kiraethana, Islamski klub i Kasina, a Srpske čitaonice otvorene su u Velikom Dvorištu, Donjem Jelovcu i Međuvođu. Dubički proto Slavko Vujasinović zapisao je u svojim memoarima, da je 8. septembra 1908. godine u Bosanskoj Dubici otvorena gradska čitaonica uz obnovljeno srpsko pjevačko društvo „Višnjić“. U čitaonici se koriste novine, časopisi i ostala literatura dostupna u tadašnjem vremenu. Društvo „Višnjić“ i čitaonica sa prekidima rade do početka tridesetih godina 20. vijeka, kada je čitaonica zatvorena, a knjige su poklonjene Mješovitoj građanskoj školi u Bosanskoj Dubici.
Poslije Drugog svjetskog rata obnovljen je rad gradske čitaonice pod nazivom „Sreska čitaonica“ Bosanska Dubica. Početkom šezdesetih godina u čitaonici je nabavljena prva televizija, pa čitaonica i biblioteka postaju informativno i kulturno središte grada. Usavršavanjem bibliotečkog rada i povećanjem knjižnog fonda na 5 000 knjiga, stvoreni su uslovi da Skupština Opštine svojom Odlukom od 30. marta 1964. godine osnuje „Opštinsku narodnu biblioteku“ Bosanska Dubica. Godine 1976, 31. decembra, biblioteka ulazi u sastav Radničkog univerziteta, koji 1983. godine mijenja naziv u „Centar za informisanje i kulturu Bosanska Dubica“.
Odlukom Skupštine Opštine Kozarska Dubica, od 29. novembra 2009. godine, biblioteka postaje samostalna Javna ustanova „Narodna biblioteka“ Kozarska Dubica. U 21. vijeku Narodna biblioteka Kozarska Dubica radi kao dio jedinstvenog bibliotečko-informacionog sistema u Republici Srpskoj. U radu biblioteke uvode se savremene metode bibliotečkog rada i kompjuterska obrada knjižnog fonda. Narodna biblioteka je smještena u prizemlju zgrade izgrađene početkom 20. vijeka. Ima sedam prostorija sa 190 m2 korisnog prostora u koji je smješten knjižni fond od oko 40 000 naslova raspoređenih u četiri odjeljenja.
U knjižnom fondu biblioteke nalaze se značajna djela domaće i strane književnosti, veliki broj stručne literature i encikolopedijskih izdanja. Starija bibliotečka građa i stare knjige iz 19. vijeka posebno se čuvaju i mogu se koristiti samo u čitaonicama biblioteke. U čitaonicama biblioteke koristi se i fond od 1200 knjiga iz odjeljenja zavičajne zbirke. U odjeljenju zavičajne zbirke nalazi se i legat biblioteka Boška Šiljegovića. Bibliotečke usluge u toku godine koristi hiljadu korisnika, koji pročitaju više od dvadeset hiljada knjiga.
U Biblioteci je zaposleno 5 radnika koji u svom radu prate dostignuća savremenog bibliotekarstva njegujući profesionalan i ljubazan odnos prema korisnicima. U okviru kulturno-prosvjetne aktivnosti Biblioteka organizuje književne večeri, promocije knjiga, programe za djecu, izložbe i druge kulturne manifestacije na kojima učestvuju značajna imena iz književnog i kulturnog života Republike Srpske, Bosne i Hercegovine i Republike Srbije. Biblioteka se povremeno bavi izdavačkom djelatnošću sa posebnim akcentom na publikacije kojima se utemeljuje zavičajna funkcija Biblioteke.[1]
Organizacija[uredi | uredi izvor]
Osnovne organizacione jedinice Biblioteke su:
- Odjeljenje opštih, arhivskih i računovodstvenih poslova
- Informativno-pozajmno odjeljenje za djecu
- Informativno-pozajmno odjeljenje za odrasle
- Odjeljenje zavičajne i specijalne zbirke(legata)
- Odjeljenje naučno-studijske čitaonice
U informativno-pozajmnom odjeljenju za odrasle pružaju se usluge izdavanja knjiga za čitanje licima starim od 14 godina. U ponudi se nalaze domaći i strani naslove, kako lektire i obavezni naslovi, tako i beletristika, koju čine naslovi bestselera autora širom svijeta. Takođe, aktivno se radi na poboljšanju broja knjiga iz godine u godinu kako domaćih tako i stranih naslova. Pristup cjelokupnom fondu je slobodan a smješten je prema UDK sistemu. Informativno-pozajmno odjeljenje Narodne biblioteke obuhvata tri prostorije ukupne površine 80 metara kvadratnih u čijem sastavu se nalaze Odjeljenje Zavičajne zbirke i Legat biblioteke, Odjeljenje Naučno-studijse čitanice i Opšta čitaonica[2]
Informativno-pozajmno odjeljenje za djecu sadrži knjižni fond potrebnim za edukovanje i obrazovanje djece do 14 godina. U ovom fondu može se naći obavezne lektire za osnovnu školu, slikovnice i druge vrste naslova koja je prilagođena ovom uzrastu, koja će djeci pomoći da razviju ljubav prema knjizi. Pored toga omogućen je i prostor za obavljanje određenih vannastavnih aktivnosti u cilju razvoja djece i njihovih razmišljanja, posebno kroz dječije radionice. Dječije odjeljenje Narodne biblioteke Kozarska Dubica zauzima prostor površine 30 m² sa čitaonicom od 16 sjedećih mjesta prilagođenih dječijem uzrastu. Cijeli fond ima slobodan pristup tako da djeca mogu samostalno da biraju knjige.[3]
Odjeljenje zavičajne i specijalne zbirke(legata) prikuplja i čuva sav pisani i štampani materijal koji se odnosi na kulturnu, političku i ekonomsku istoriju zavičaja. Sakuplja djela autora koji žive ili su rođeni na zavičajnoj teritoriji, ili su duhovno vezani za nju bez obzira na jezik.Jedna od najvažnijih knjiga u zavičajnoj zbirci je knjiga memoara prote Slavka Vujasinovića „Srbi kao ptice“ koju je priredio profesor Simo Brdar. U knjizi dubički proto Slavko Vujasinović piše o društvenom životu u opštini od kraja 20. vijeka do početka Drugog svjetskog rata. Značajne knjige u zavičajnoj zbirci su i naslovi o manastiru Moštanica i monografije o dijelovima opštine Kozarska Dubica kao što su knjiga „Knežica u Knešpolju“ Milivoja Rodića i „Komlenac i okolina na vjetrometini vijekova“ Dušana Bukve. U knjižnom fondu zbirke nalazi se veći broj monografskih publikacija koje se odnose se na istoriju Kozarske Dubice i okoline i na stradanja srpskog i ostalih naroda u koncetracionom logoru Jasenovac. U zbirci se nalazi i 80 naslova dubičkih književnika: Rajka Lukača, Rajka Krnete, Vasilija Karana, Sime Brdara, Duška Milunovića, Pere Solara, Petra Zubovića i drugih.
Legat biblioteka „Boško Šiljegović“[uredi | uredi izvor]
U odjeljenju zavičajne zbirke smještena je Legat biblioteka „Boško Šiljegović“. To je vrijedna zbirka bibliotečke građe u kojoj se nalazi 2372 monografske publikacije, 2390 serijskih publikacija, 2 umjetničke slike, 46 umjetničkih grafika, album sa 27 poštanskih maraka, 6 albuma sa 213 fotografija i Plaketa AVNOJ-a. Boško Šiljegović je uz knjige biblioteci poklonio i dvije umjetničke slike i četrdeset šest grafika od kojih je najvrijednija grafika Glava muškarca (Autoportret) slikara Pabla Pikasa. Pikasovu grafiku Boško Šiljegović je dobio kao šef delegacije Komunističke partije Jugoslavije na kongresu Komunističke partije Francuske u maju 1964. godine.[4] U zbirci se još nalazi šest albuma sa 213 fotografija i Plaketa AVNOJ-a koju je Boško dobio kao učesnik Drugog zasjedanja AVNOJ-a u Jajcu 1943. godine.
U knjižnom fondu legata nalaze se vrijedna i rijetka djela iz različitih naučnih oblasti i veliki broj enciklopedija od kojih su najvažnije Narodna enciklopedija srpsko-hrvatsko-slovenačka u četiri toma Stanoja Stanojevića iz 1929. godine i Hrvatska enciklopedija u četiri toma od kojih je četvrti tom štampan 1942. godine za vrijeme NDH. U ovom dijelu fonda značajan je prvi tom prvog izdanja Vojne enciklopedije u kome je Boško Šiljegović bio glavni i odgovorni urednik. Najviše naslova u zbirci ima iz oblasti istorije i drugih društvenih nauka. Boško Šiljegović je kao istaknuta društveno-politička ličnost sarađivao sa mnogim političarima i drugim društvenim radnicima od kojih je dobijao knjige sa posvetama. Jedno vrijeme Boško Šiljegović je bio Šef kabineta Vrhovnog komandanta Josipa Broza Tita i susretao se sa istaknutim državnicima. Američki Državni sekretar Henri Kisindžer poklonio je Bošku svoju knjigu sa posvetom „Obnovljeni svijet“. Knjigu sa posvetom poklonio mu je i Predsjednik Sjeverne Koreje Kim Il Sung. U zbirci legata nalazi se 90 naslova iz oblasti umjetnosti i 700 naslova iz svjetske i srpske književnosti. U fondu serijskih publikacija najvažniji naslovi su: Savremenik, Putevi, Izraz, Filmska kultura, Pregled, Most, Enciklopedija moderna, Treći program i drugi.[5]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „JU Narodna biblioteka Kozarska Dubica”. JU Narodna biblioteka Kozarska Dubica. Pristupljeno 6. 5. 2017.
- ^ „Odjeljenje za odrasle”. JU Narodna biblioteka Kozarska Dubica. Pristupljeno 6. 5. 2017.
- ^ „Odjeljenje za djecu”. JU Narodna biblioteka Kozarska Dubica. Pristupljeno 6. 5. 2017.
- ^ „Pronađeno Pikasovo djelo”. Večernje novosti. Pristupljeno 6. 5. 2017.
- ^ „Legat biblioteka „Boško Šiljegović“”. JU Narodna biblioteka Kozarska Dubica. Pristupljeno 6. 5. 2017.
