Nacionalni park Tatra
| Nacionalni park Tatra | |
|---|---|
IUCN kategorija II (nacionalni park) | |
 Nacionalni park Tatra | |
  | |
| Mjesto | Tatre,  Slovačka |
| Koordinate | 49° 10′ 49″ N 19° 55′ 10″ E / 49.18028° S; 19.91944° I |
| Površina | 738 km² |
| Osnovano | 1. januar 1949. godine |
| Upravljačko tijelo | Slovačka |
Nacionalni park Tatra (slč. Tatranský národný park) je jedan od devet nacionalnih parkova Slovačke, stacioniran u zapadno-centralnom delu zemlje među planinskim vencem Tatre. Park je važan za zaštitu različitih vrsta flore i faune, sa brojnim endemskim vrstama, uključujući tatrasku divokozu.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Nacionalni Park Tatra je zaštićeno područje i nalazi se u okviru planinskog masiva Visoke Tatre i na području Zapadne Tatre.[1] Zapadni deo nacionalnog parka pokriva oblast Žilinskog kraja, a istočni deo Prešovskog kraja.
Park se prostire na površini od 738 km² , a strogo zaštitna zona oko parka pokriva površinu od 307 km².[2] U nacionalnom parku se nalazi 600 km planinarskih staza i 16 označenih i održavanih biciklističkih staza.[3]
Planine[uredi | uredi izvor]
Zapadne Tatre su podeljene na Oroču, Rohače, Sivi vrh, Liptovske Tatre, Liptovske Kopi i Crvene planine. Istočne Tatre sastoje se od Visokih Tatri i Beljanskih Tatri.
Najveći vrh Slovačke je Gerlahovski Štit, sa visinom od 2665 m i nalazi se unutar parka. Ovaj vrh je ujedno i najviša tačka planinskog venca Tatre i Karpata. Najveća planina u Zapadnim Tatrima je Bistra, sa 2248 m visine, a planina Havran najviša je tačka Beljanskih Tatri, sa 2152 m visine.
Jezera i potoci[uredi | uredi izvor]
U parku ima više od sto brdskih ili planinskih jezera. Jezero Velke Hincovo je najveće sa površinom od 0,2 km² i najdublje, sa 58 m. Oblast oko naselja Štrbske Pleso je vododelnica za dva sliva. Na istočnoj strani nalaze se potoci koji formiraju reku Poprad. Najpoznatiji vodopadi su Studenovdski, Kmetov, Vajanskenho, Rohačski i Vodopad skok.[3]
Pećine[uredi | uredi izvor]
U Nacionalnom parku Tatra nalazi se oko 300 pećina, a najpoznatija je Beljanska pećina, koja je ujedno jedina otvorena za javnost i nalazi se u neposrednoj blizini sela Ljendak. Najveća pećina do sada otkrivena u ovom nacionalnom parku je pećina Javorinka.[4]
Istorija parka[uredi | uredi izvor]
Nacionalni park Tatra osnovan je 1. januara 1949. godine i on je najstariji nacionalni park u Slovačkoj. Od 1987. godine, predeo Zapadnih Tatri nalazi se u okviru ovog nacionalnog parka. Godine 1992. park je postao deo Unesko Čovek i biosfera programa.[5]
Ekologija i biom[uredi | uredi izvor]
Geološki sastav, svojstva zemljišta i klimatski uslovi doprinose originalnoj flori i fauni u parku.[6]
Flora[uredi | uredi izvor]
Skoro dve trećine parka je prekriveno šumama, uglavnom sa smrčom i evropskom smrčom. Najrasprostranjenije vrste drveća su evropska smrča, beli bor, alpski bor, evropski ariš i bor krivulj. Na prostoru Beljanske Tatre, najrasprostranjeniji je javor.
Oko 1300 vrsta vaskularnih biljaka je rasprostranjeno u parku, 41 vrsta njih su endemske na prostoru Zapadnih Karpata, a na prostoru Karpata, nalazi se 57 endemskih vrsta. Na području nacionalnog parka nalaze se endemske vrste biljaka kao što su Saxifraga aizoides, Cochlearia tatrae, Salix herbacea, mrežasta vrba i mnoge druge.[6]
Fauna[uredi | uredi izvor]
U nacionalnom parku popisano je 115 vrsta ptica, 42 vrste sisara, 8 vrsta gmizavaca i 3 vrste vodozemaca. Park obiluje i velikim brojem beskičmenjaka.[6] Sisari u parku uključuju endemične vrste tatatske divokoze, koja je zaštićena od strane Međunarodne unije za zaštitu prirode, kao kritično ugrožena vrsta.[7]Park još nastanjuju i evroazijski braon medved, obični ris, kuna, vuk, lisica i alpski mrmot.
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Tatraska divokoza -
Endemit veliki kokotić -
Beljanska pećina -
-
-
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Inorganic nature”. Tatras National Park. n.d. Arhivirano iz originala 21. 2. 2007. g. Pristupljeno 21. 5. 2007.
- ^ „A Man and nature”. Tatras National Park. n.d. Arhivirano iz originala 21. 2. 2007. g. Pristupljeno 21. 5. 2007.
- ^ a b „Príroda TANAPu [Nature of TANAP]” (na jeziku: Slovak). Štátne lesy TANAPu. n.d. Arhivirano iz originala 9. 6. 2007. g. Pristupljeno 21. 5. 2007.
- ^ National nature monuments
- ^ „Europe & North America: 297 biosphere reserves in 36 countries”. Ecological Sciences for Sustainable Development. UNESCO. Arhivirano iz originala 5. 8. 2015. g. Pristupljeno 31. 1. 2016.
- ^ a b v „Living nature”. Tatras National Park. n.d. Arhivirano iz originala 21. 2. 2007. g. Pristupljeno 23. 5. 2007.
- ^ „Rupicapra rupicapra ssp. tatrica”. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources. n.d. Arhivirano iz originala 13. 12. 2007. g. Pristupljeno 18. 6. 2007.
Spoljašne veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
