Prva vlada Stojana Protića
| Datum osnivanja | 20. decembra 1918. |
|---|---|
| Prethodne administracije | |
| Rasformirano | 16. avgusta 1919. |
| Zamenjena sa administracijom | |
| Sedište | Beograd Kraljevstvo Srba, Hrvata i Slovenaca |
| Predsednik Ministarskog saveta |
Prva vlada Stojana Protića je bila vlada Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca koja je vladala od 20. decembra 1918. do 16. avgusta 1919. godine.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Prvi kabinet Stojana Protića, odmah po ujedinjenju, notifikovao je svima savezničkim i neutralnim državama obrazovanje Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca, ali odgovor na ovu notifikaciju od strane saveznika Engleske, Francuske i Italije još nije stigao, niti je priznanje međunarodnog individualiteta Kraljevstva SHS bilo potvrđeno. Opustošena zemlja bez dovoljno hrane, sanitetskog i tehničkog materijala, ljudstva i stoke, bez neophodnih saobraćajnih veza, potpuno uništenih za vreme ratnih operacija, bila je pretežno y veoma nepovoljnom položaju.
Govor ministra pošta i telegrafa dr. Ede Lukinića, na jednoj od prvih sednica Privremenog narodnog predstavništva, najbolje ilustruje ovo stanje: „U Srbiji", rekao je tada dr. Lukinić, „nema ni toliko konja, kola i kočijaša da se uspostavi minimalan poštanski saobraćaj. Za prvu ruku, po proračunu stručnjaka, trebalo bi najmanje 200 konja, 90 kola i 100 kočijaša, ali je sve to nemoguće naći. Moj poštovani kolega ministar narodnog zdravlja dr. Krulj, kada je prošlih dana y Srbiji umiralo dnevno na stotine ljudi od pegavca, španske groznice i difterije, nije mogao kroz čitavih mesec dana prevesti iz Zemuna y Beograd šlep sa medikamentima, jer nije bilo radne snage i konja. Nemojte misliti da se ono, što je jedan strašan rat uništio za nekoliko godina, može kroz tri meseca popraviti. Pa i pored toga vlada će učiniti sve pošto nema izgleda da će železnice y Srbiji skoro biti popravljene."
Ministar vojske i mornarice general Hadžić takođe je tada obavestio Privremeno narodno predstavništvo o svom naređenju po kome se iz inostranstva, preko Dubrovnika za Beograd, imaju upućivati samo oni invalidi koji mogu ići peške jer prevoznih sretstava nema.[1]
Članovi vlade[uredi | uredi izvor]
| Funkcija | Slika | Ime i prezime | Detalji | Stranka |
|---|---|---|---|---|
| Predsednik Ministarskog saveta | 
|
Stojan M. Protić | Narodna radikalna stranka | |
| Potpredsednik Ministarskog saveta | 
|
Anton Korošec | ||
| Ministar inostranih dela | .jpg)
|
Ante Trumbić | ||
| Ministar vojske i mornarice | 
|
Mihailo Rašić | do 30.3.1919. | |
|
Stevan Hadžić | |||
| Ministar unutrašnjih dela | 
|
Svetozar Pribićević | ||
| Ministar pravde | 
|
Marko Trifković | ||
| Ministar prosvete | 
|
Ljubomir M. Davidović | ||
| Ministar finansija | 
|
Momčilo Ninčić | ||
| Ministar građevina | 
|
Milan Kapetanović | ||
| Ministar trgovine i industrije | 
|
Stojan Ribarac | do 7.4.1919. | |
|
Vojislav S. Veljković | |||
| Ministar poljoprivrede | 
|
Živko Petričić | do 14.3.1919. | Starčevićeva stranka prava |
|
Albert Kramer | zastupnik, do 2.4.1919. | ||
| Šefkija Gluhić | ||||
| Ministar pošta i telegrafa | 
|
Edo Lukinić | ||
| Ministar šumarstva i rudarstva | 
|
Mehmed Spaho | do 23.2.1919. | |
|
|
Anton Korošec | zastupnik, do 2.4.1919. | ||
|
Pavle D. Marinković | |||
| Ministar socijalne politike | 
|
Vitomir Korać | do 2.4.1919. | |
| Josip Gostiničar | ||||
| Ministar narodnog zdravlja | 
|
Uroš Krulj | ||
| Ministar vera | 
|
Tugomir Alaupović | ||
| Ministar pripreme za Ustavotvornu skupštinu i izjednačenje zakona |
|
Albert Kramer | ||
| Ministar agrarne reforme | Franjo Poljak | od 2.4.1919. | ||
| Ministar za ishranu i obnovu zemlje | 
|
Miloje Ž. Jovanović | do 16.2.1919. | |
|
|
Živko Petričić | zastupnik, do 14.3.1919. | Starčevićeva stranka prava | |
|
|
Stojan Ribarac | zastupnik, do 2.4.1919. | ||
|
|
Anton Korošec | |||
| Ministar bez portfelja | 
|
Milosav Raičević | do 17.3.1919. | |
| Ministar saobraćaja | 
|
Velislav Vulović |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ JUGOSLOVENSKE NARODNE SKUPŠTINE I SABORI, st.341—342
- ^ Ukaz o postavljenju prve vlade Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca, Beograd, 20. decembra 1918. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (30. septembar 2020), Branko Petranović, Momčilo Zečević: JUGOSLAVIJA 1918-1988. TEMATSKA ZBIRKA DOKUMENATA
- ^ St. 289: Dokumenti o postanku Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca 1914.919. Zagreb : Matica hrvatska, 1920, hrvatski (hr)
- ^ „Službene Novine Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca, 1. aprila 1919, Broj 26”. Arhivirano iz originala 04. 08. 2017. g. Pristupljeno 03. 07. 2017.
- ^ „Službene Novine Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca, 3. aprila 1919, Broj 27”. Arhivirano iz originala 04. 08. 2017. g. Pristupljeno 03. 07. 2017.
- ^ „Službene Novine Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca, 8. aprila 1919, Broj 29”. Arhivirano iz originala 04. 08. 2017. g. Pristupljeno 03. 07. 2017.
- ^ „Službene Novine Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca, 10. aprila 1919, Broj 30”. Arhivirano iz originala 04. 08. 2017. g. Pristupljeno 03. 07. 2017.
- ^ „Službene Novine Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca, 19. avgusta 1919, Broj 86”. Arhivirano iz originala 04. 08. 2017. g. Pristupljeno 03. 07. 2017.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Dimić, Ljubodrag (2001). Istorija srpske državnosti. 3. Novi Sad: Ogranak SANU.
- Dimić, Ljubodrag (2005). „Ministarski saveti Kraljevine Jugoslavije 1918-1941”. Vlade Srbije 1805-2005. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva. str. 245—272.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Prva Vlada Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (12.01.1919. god) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. decembar 2014)
