Sobrašice u Lužnicama
| Sobrašice | |
|---|---|
 Sobrašice | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Lužnice |
| Opština | Kragujevac |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 1873.–1876. |
| Stepen zaštite | Spomenik kulture od izuzetnog značaja |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
| www | |
Sobrašice u Lužnici kod Kragujevca ubrajaju se u kulturna dobra od izuzetnog značaja, podignute su u drugoj polovini 19. veka.[1] Sobrašice ili trpezari su rodovske trpeze postavljene u porti crkve i služile su prilikom crkvenih praznika za obedovanje, okupljanje srodnika i njihovih prijatelja.
Izgled sobrašica[uredi | uredi izvor]
U selu Lužnice, podignute po izgradnji crkve 1873–1876, očuvan je veći broj ovih zgrada, ukupno 27. Sobrašice su zgrade građene u bondručnoj konstrukciji. Mogu biti jednodelne ili višedelne, spojene pod zajedničkim krovom. U porti crkve postoje oba tipa i postavljene su duž unutrašnje strane ograde. Sobrašice su građene od tesanih greda temeljača koje su postavljene na veće kamenove na uglovima i spojevima. Strane su građene u bondručnom skeletnom sistemu sa stubovima i kosnicima, a krov je na 2 ili 4 vode, pokriven ćeramidom. Neke imaju ugradne stolove i klupe, koje su kod nekih sobrašica u čelu sofre posebno obrađene za starešinu zadruge. U porti crkve do glavnog puta je jedna (5 spojenih pod zajedničkim krovom), do sporednog puta dve (jedna se sastoji od 6 pod zajedničkim krovom, a druga od 4 ). Sa treće, severne strane, postavljeno je 12 sobrašica od kojih su neke urušene, a jedna je izgorela.[2]
Rešenja o zaštiti[uredi | uredi izvor]
Na osnovu člana 1. Zakona o zaštiti spomenika kulture (Sl. List SFRJ broj 12/65), člana 28. Zakona o zaštiti spomenika kulture (Sl. Gl. SRS br. 3/66) i člana 141, Zakona o opštem upravnom posrupku (Sl.list SFRJ br. 18/65), Sobrašice u Lužnicama se utvrđene su za kulturno dobro br. 54/1 od 20.03.1968. god. a kategorisan za kulturno dobro od izuzetnog značaja za RS Sl. Glasnik RS , br. 14/79, te se na njoj primenjuju mere zaštite utvrđene Zakonom o kulturnim dobrima.[3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Sobrašice Lužnice
- ^ „Sobrašice, Lužnice”. Arhivirano iz originala 21. 10. 2013. g. Pristupljeno 17. 10. 2013.
- ^ „Sobrašice, Lepa Srbija”. Arhivirano iz originala 16. 06. 2013. g. Pristupljeno 17. 10. 2013.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Republički zavod za zaštitu spomenika kulture - Beograd
- Lista spomenika
- Sobrašice, RTS
- Sobrašice, Brankovina Arhivirano na sajtu Wayback Machine (21. oktobar 2013)
- Sobrašice
_Serbien.jpg)
