Vinko Robek
| vinko robek | |||
|---|---|---|---|
.jpg) Vinko Robek | |||
| Lični podaci | |||
| Datum rođenja | 1. april 1915. | ||
| Mesto rođenja | Vinji Vrh, kod Novog Mesta, Austrougarska | ||
| Datum smrti | 19. maj 1986. (71 god.) | ||
| Mesto smrti | Novo Mesto, SR Slovenija, SFR Jugoslavija | ||
| Profesija | društveno-politički radnik | ||
| Delovanje | |||
| Član KPJ od | oktobra 1942. | ||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | ||
| Služba | NOV i PO Jugoslavije 1941 — 1945. | ||
| Heroj | |||
| Narodni heroj od | 21. jula 1953. | ||
| Odlikovanja |
| ||
Vinko Robek (Vinji Vrh, kod Novog Mesta, 1. april 1915 — Novo Mesto, 19. maj 1986) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik NR Slovenije i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 1. aprila 1915. na Vinjem Vrhu, kod Novog Mesta. Poticao je iz siromašne porodice, pa je već sa devet godina morao početi da radi. Najpre je služio kao pastir, a potom kao sluga kod bogatijih seljaka. Osnovnu školu je pohađao u Šentjerneju, Brusnicama i Sempeteru, a 1934. je upisao Poljoprivrednu školu u Pakri, kod Maribora, gde je postao član „Sokola”.[1]
Godine 1936. otišao je na odsluženje vojnog roka u Jugoslovenskoj vojsci na Sušak. Zbog sukoba sa pretpostavljenim starešinom, koji ga je maltretirao, pobegao je iz vojske. Tada je odlučio da bolji život potraži u inostranstvu, ali mu bekstvo preko jugoslovensko-austrijske granice nije uspelo. U sukobu s graničarima, bio je ranjen, pa je prevezen u bolnicu u Mariboru. Nakon tri dana je pobegao iz bolnice i sklonio se kod druga iz Poljoprivredne škole, koji je živeo u Podsredi, kod Kozja. Ovde je dve godine živeo u ilegalnosti. Pod tuđim imenom se zaposlio na strugari u Brestanici, a kasnije je bio predradnik u šumama između Podsrede i Buča.[1]
Zajedno sa tri druga, 19. marta 1939. ponovo je pokušao da pobegne iz Jugoslavije. Kod Svečine su ilegalno prešli granicu i našli se u već okupiranoj Austriji. Najpre se zaposlio u radniku u blizini holandske granice, a zatim je kopao gvozdenu rudu blizu švajcarske granice. Potom je otišao u Poljsku, gde je radio u Krakovu, a nakon toga je prešao u Čehoslovačku, gde je radio i u rudniku blizu Moravske Ostrave. U okupiranoj Čehoslovačkoj, zajedno sa drugim jugoslovenskim rudarima, učestvovao je u organizovanju sabotaža protiv okupatora.[1]
Narodnooslobodilačka borba[uredi | uredi izvor]
U jesen 1941. vratio se u okupiranu Jugoslaviju, gde se u novembru uključio u Narodnooslobodilački pokret (NOP). Delovao je pretežno na području Škocjana, kod Mokronoga. Marta 1942. izabran je za blagajnika odbora Oslobodilačkog fronta za Gorišku Vas.[1]
U partizane je otišao 25. juna 1942, i priključio se Krškom partizanskom odredu na Klevevžu, kod Šmarjete, u Dolenjskoj. Bio je borac i vođa patrole, a zatim je postao komandir Štabne čete, a avgusta 1942. komandir Prve čete Prlekovog bataljona. Istakao se u borbama s Italijanima i belogardistima oko Novog Mesta. Polovinom oktobra 1942. primljen je u članstvo Komunističke partije Slovenije (KPS).[1]
Krajem oktobra 1942, sa svojom četom, koja je najpre bila u sastavu Istočnodolenjskog, zatim u sastavu Zapadnodolenjskog partizanskog odreda, otišao je sa Gorjanaca na područje Trebnje–Novo Mesto–Škocjan–Mokronog, gde su nakon italijanske ofanzive, pokušali da se učvrste belogardisti. Sa svojom četom kontrolisao je celo područje, napadao Italijane i belogardistička uporišta i obezbeđivao partizansku bolnicu na Selima, koju su 20. januara 1943. napali Italijani i belogardisti. Njegovi borci su tada uspeli da zadrže neprijatelja, dok je izvršena evakuacija 17 teških ranjenika u bolnicu u Žužemberku.[1]
Jula 1943. učestvovao je u borbama za Žužemberk, nakon čega je postao zamenik komandanta odreda. Prilikom kapitulacije Italije, septembra 1943. učestvovao je u oduzimanju teškog naoružanja od italijanske posade Novog Mesta, koja je htela da se probije u Italiju. Kad je polovinom septembra od Zapadnodolenjskog odreda formirana Deveta slovenačka brigada, postavljen je za zamenika komandanta brigade.[1]
Krajem septembra i početkom oktobra 1943, istakao se u borbama vođenim oko Ljubljane i rušenju železničke pruge Ljubljana–Postojna. Sa jednim bataljonom Devete brigade, obezbeđivao je Zbor izaslanika slovenačkog naroda na Kočevju. Krajem oktobra 1943, na Kupi je Deveta brigada osam dana zadržavala nemačku motorizovanu diviziju, koja je iz Delnica htela da prodre ka Kočevju. Decembra 1943. i januara 1944. učestvovao je u borbama Devete brigade za oslobođenje teritorije u Gorskom kotaru, a zatim u borbama na Pijavi Gorici i oko Ribnice.[1]
Februara 1944. je bio na jednomesečnom Višem oficirskom tečaju u Metliki, a potom se vratio u svoju brigadu, gde je ostao do 27. aprila 1944. godine. U borbi s nemačkom kolonom, koja je iz Ljubljane prodirala prema Ribnici, bio je treći put ranjen. S prvim transportom ranjenika, 22. jula 1944, prebačen je na lečenje u Italiju, a 1. juna 1945. se vratio u oslobođenu Ljubljanu.[1]
Posleratni period[uredi | uredi izvor]
Posle oslobođenja Jugoslavije, iako ratni vojni invalid, radio je kao pomoćnik upravnika Državnog poljoprivrednog dobra „Plač”, kod Zgornje Kungote. Penzionisan je 1952, nakon čega je živeo u Dobruškoj Vasi, kod Škocjana, u Dolenjskoj.[1][2]
Umro je 19. maja 1986. godine u Novom Mestu.[3]
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja.[4] Ordenom narodnog heroja odlikovan je 21. jula 1953. godine.[5]
Foto-galerija[uredi | uredi izvor]
.jpg)
.jpg)
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d đ e ž z i Narodni heroji 2 1982, str. 172.
- ^ Ko je ko 1970, str. 904.
- ^ „Robek, Vinko”. slovenska-biografija.si. n.d.
- ^ Ko je ko 1970, str. 610.
- ^ Zbornik heroja 1957, str. 692.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Zbornik narodnih heroja Jugoslavije. Beograd: Omladina. 1957. COBISS.SR 50964999
- Ko je ko u Jugoslaviji — biografski podaci o jugoslovenskim savremenicima. Beograd: Sedma sila. 1957. COBISS.SR 4864263
- Ko je ko u Jugoslaviji — jugoslovenski savremenici. Beograd: Hronometar. 1970. COBISS.SR 4897031
- Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48703239
