Sinhrono plivanje

Ruski tim u sinhronom plivanju 2007.

Sinhrono plivanje je vodeni sport koji uključuje elemente plivanja, gimnastike i plesa. Iako je na većini takmičenja pravilima dozvoljen nastup i muškarcima, sinhrono plivanje uglavnom se smatra ženskim sportom te ga u velikoj većini praktikuju i u njemu se takmiče samo žene.

Tokom takmičenja pojedinac ili ekipa izvode program koji se sastoji od niza ritmički povezanih plivačkih pokreta i figura u vodi, i to sve u ritmu prateće muzike. Nastup ocenjuju sudije, na osnovu čijih se ocena određuje poredak. Najčešće se na jednom takmičenju izvode po dva programa, obavezni i slobodni. Discipline su pojedinačno, u paru (duo) i u grupi, koja najčešće ima 4-8 takmičarki.

Ovaj veoma zahtevan sport od takmičarki traži snagu, odličnu plivačku tehniku, fleksibilnost i osećaj za ritam i prostor. Kako se deo figura izvodi s glavom ispod vode, potrebna je i sposobnost dužeg zadržavanja daha.

Sinhrono plivanje je standardni olimpijski sport od Olimpijskih igara 1984. u Los Anđelesu.

Istorija

Preteča ovakvog plivanja su različite forme figurativnog ili umetničkog plivanja, koje se pojavilo krajem XIX veka. U Velikoj Britaniji održana su 1892. prvenstva u tzv. umetničkom ili figurativnom plivanju. U Nemačkoj su od 1924. — 1935. održavana prvenstva u umetničkom slaganju figura. Godine 1934. na Svetskoj izložbi u Čikagu grupa plivačica izvela je plivački šou. Ubrzo zatim sinhrono plivanje je postalo popularno, pa ga je 1941. Amaterska atletska unija (Amateur Atletic Union (AAU) priznala kao sportsku disciplinu i propisala pravila takmičenja. Godine 1945. održana su nacionalna prvenstva u SAD-u, a od 1955. ulazi u zvanični program Panameričkih igara.

Kad je 1956. osnovana Međunarodna komisija za sinhrono plivanje, u sastavu Međunarodne amaterske plivačke federacije (FINA) (Federation Internationale de Natation), ova disciplina sportskog plivanja prodire i u Evropu, najpre u Francusku i Holandiju, a zatim i u druge zemlje.

U Jugoslaviji je prvi put prikazano u Zagrebu 1957. u okviru susreta plivačkih reprezentacija Francuske i Jugoslavije. U Beogradu je sinhrono plivanje bilo na programu prvog Svetskog prvenstva u plivanju 1973. pod nazivom umetničko plivanje.

Pravila takmičenja

Za međunarodna takmičenja vrede pravila FINA, prema kojim svaka zemlja učestvuje na programu s jednom, dve i grupe od 4—8 plivačica. Takmičenje je podeljeno u dva dela: obavezni deo, u kojem svaka takmičarka mora izvesti po pet figura, a traje 5 minuta bez prekida, i slobodni sastav, u kojem takmičarke izvode figure po svom izboru. Svake četiri godine Međunarodna komisija za sinhrono plivanje odabire i predlaže Birou FINA-e figure za obavezni deo takmičenja i koeficijente njihove težine. Redosled nastupa određuje se žrebom.

Takmičenje vodi glavni sudija sa pomoćnicima (5—7 bodovnih sudija, dva merioca vremena, kontrolor za podvodne zvučnike i kontrolor za muzičku pratnju).

Ocenjivanje

Svaku izvedenu figuru odnosno sastav (iz obaveznog i slobodnog sastava) ocenjuje 5—7 sudija sa 0—10 bodova. Najviša i najmanja ocena se brišu (poništavaju), preostale ocene (3—5 sudija) se sabiraju, a dobijeni zbir se množi koeficijentom težine za izvedenu figuru, odnosno sastav. Prilikom ocenjivanja sudije paze na sinhronost, način izvođenja, kompleksnost figura i muzikalnost.

Bazen i oprema

Takmičenja se održavaju u zatvorenom plivalištu (bazenu), a program se izvodi na površini od 12x12 m. Dubina bazena je 3—8 metara. Voda mora biti bistra, a dno bazena vidljivo. Bazen mora imati podvodnu rasvetu, te nadvodne i podvodne zvučnike. Plivačice obavezno nose triko-kostime.

Literatura

• Enciklopedija fizičke kulture JLZ Zagreb 1977.