Analni kanal

Nazivi i oznake
MeSH	D001003
TA98	A05.7.05.001
TA2	3009
FMA	15703
	Anatomska terminologija [šablon na Vikipodacima]

Analni kanal jeste deo koji povezuje rektum sa anusom (otvorom na terminalnom delu analnog kanala) koji se nalazi ispod nivoa karlične dijafragme.^[1] Nalazi se unutar analnog trougla perineuma, između desne i leve ishioanalne jame. Kao završni funkcionalni segment debelog creva, funkcioniše tako da reguliše oslobađanje izmeta pomoću dva mišićna kompleksa (sfinktera).^[2]

Anatomija

Kod ljudi, analni kanal je dugačak otprilike 2,5 do 4 santimetra, od anorektalnog spoja do anusa..^[3]^[4]^[5] Usmeren je nadole i put unazad. Okružen je unutrašnjim nevoljnim i spoljašnjim voljnim sfinkterima koji drže lumen anusnog kanala zatvorenim u obliku anteroposteriornog proreza.

Analni kanal se razlikuje od rektuma po tome što je na prelazu duž unutrašnje površine od endodermalnog do ektodermalnog tkiva sličnom koži.

Analni kanal je anatomski podeljen na dva segmenta, gornji i donji, koji su odvojeni pektinatnom linijom (takođe poznatom kao nazubljena linija):

Gornja zona (zona columnaris) - je sluzokoža obložena jednostavnim stubastim epitelom, koja se karakteriše uzdužne naborima ili uzvišenjem tunike sluzokože koji su spojeni sa donje strane naborima sluzokože poznatim kao analni zalisci. Ovu zonu krvlju snabdeva gornja rektalna arterija (grana donje mezenterične arterije)

Donja zona - podeljen na dve manje zone, odvojena je belom linijom poznatom kao Hiltonova linija: zona hemoragica - obložena slojevitim skvamoznim nekeratinizovanim epitelom, kođnom zonom - obložen slojevit skvamozni keratinizovani epitel, koji se stapa sa okolnom perianalnom kožom. Krvlju je snabdeva donja rektalna arterija (grana unutrašnje pudendalne arterije)

Analna ivica se odnosi na distalni kraj analnog kanala, i ona je u prelaznoj zoni između epitela analnog kanala i perianalne kože. Ne treba je mešati sa linijom pektinatnom koja je između gornje i donje zone unutar analnog kanala.

Analna žlezda luče limfni iscedak iz sluznice debelog creva i oblažu nagomilane fekalne materije.

Ishioanalna jama se nalazi sa svake strane analnog kanala. Perianalni prostor okružuje analni kanal ispod bele linije.

Submukozni prostor kanala leži iznad bele linije između sluzokože i unutrašnjeg mišića analnog sfinktera.

Funkcija

Spoljni mišić analnog sfinktera je voljni mišić koji okružuje i prijanja za anus na donjoj ivici analnog kanala. Iako je 0vaj mišić je u stanju da toničnim kontrakcijama pokreće fekalije, on se tokom defekacije opušta da bi omogućio oslobađanje fecesa u spoljašnju sredinu.^[2]

Kretanje fecesa takođe kontroliše nehotično kontrolisan unutrašnji analni sfinkter, koji je produžetak kružnog mišića koji okružuje analni kanal. On opušta mišiće kako bi se izbaci feces iz rektuma i analnog kanala.^[2]

Anatomija anusa i rektuma
Levi levator anusa, iznutra
Unutrašnjost analnog kanala i donjeg dela rektuma
Srednji sagitalni presek muške karlice
Srednji sagitalni presek ženske karlice

Bolesti anlnog kanala

Hemoroidi

Hemoroidi su vaskularne strukture u analnom kanalu koje potpomažu kontrolu stolice. Oni postaju patološki i manifestuju se u obliku šuljeva koje preti otok ili upala. U svom fiziološkom stanju oni se ponašaju kao jastuče sastavljeno od arterio-venskog kanala i vezivnog tkiva.^[6]

Analna fisura

Analna fisura je ovalna ili uzdužna ranica u predelu analnog kanala, koju karakterišu j bedemaste ivice sedefasto ružičaste boje. Pruža se neposredno ispod nazubljene linije sve do analne ivice. Može biti akutna (lokalizovana površinski) ili hronična. Fisure su najčešći uzrok bolnog krvarenja iz analnog kanala, koji je je veoma intenzivan, iako je lezija uglavnom mala. U osnovi ovog stanja leži abnormalnost unutrašnjeg sfinktera (mišića koji zatvara čmar).^[7]

Pilonidalni sinus

Pilonidalni sinus , pilonidalna cista ili sakrokokcigealna fistula jeste cistična tvorevina ili ograničeno gnojno zapaljenje (apsces) lokalizovano u glutealnoj brazdi. Kako ova tvorevina u sebi može sadržati dlaku, ili mrtve ćelije kože, sam naziv pilonidalni — klupko od dlaka, najbolje opisuje sam uzrok nastanka ove ciste.

Rak analnog kanala

Rak analnog kanala jedan je od zločudnih tumora od koga umire sve više ljudi na globalnom nivou. Analni karcinom je neuobičajen tip raka koji se javlja u analnom kanalu - kratkoj cevi na kraju rektuma kroz koju se stolica izbacuje iz tela. Rak anusa može izazvati simptome kao što su rektalno krvarenje i analni bol. Većina ljudi sa analnim rakom se leči kombinacijom hemoterapije i zračenja. Iako kombinovanje tretmana analnog karcinoma povećava šanse za izlečenje, kombinovani tretmani takođe povećavaju rizik od neželjenih efekata. Rizik od analnog karcinoma je veći kod žena nego kod muškaraca, a ukupan rizik od dobijanja analnog karcinoma je oko 1 na 500-600 ljudi.^[8]

Hemoroidi
Analna fisura
Pilonidalni sinus

Vidi još

Izvori

^ Madoff, Robert D.; Melton-Meax, Genevieve B. (2020). „136. Diseases of the rectum and anus”. Ur.: Goldman, Lee; Schafer, Andrew I. Goldman-Cecil Medicine (na jeziku: engleski). 1 (26th izd.). Philadelphia: Elsevier. str. 933. ISBN 978-0-323-55087-1.
^ ^a ^b ^v Barleben, Andrew; Mills, Steven (2010). „Anorectal Anatomy and Physiology”. Surgical Clinics of North America. 90 (1): 1—15. ISSN 0039-6109. doi:10.1016/j.suc.2009.09.001.
^ „Anal canal”.
^ Anal+Canal na US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)
^ „Anal Canal - Location, Function and Pictures”.
^ Schubert, Moonkyung Cho; Sridhar, Subbaramiah; Schade, Robert R; Wexner, Steven D (2009). „What every gastroenterologist needs to know about common anorectal disorders”. World Journal of Gastroenterology (na jeziku: engleski). 15 (26): 3201. ISSN 1007-9327. doi:10.3748/wjg.15.3201.
^ Pfenninger, John L.; Zainea, George G. (2001). „Common Anorectal Conditions”. Obstetrics & Gynecology. 98 (6): 1130—1139. ISSN 0029-7844. doi:10.1097/00006250-200112000-00025.
^ eKlinika (2022-02-01). „Rak anusa izaziva abnormalni rast ćelija u analnom kanalu”. eKlinika (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2023-10-05.

Spoljašnje veze

Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje
u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja).

[Goldman2020-1] Madoff, Robert D.; Melton-Meax, Genevieve B. (2020). „136. Diseases of the rectum and anus”. Ur.: Goldman, Lee; Schafer, Andrew I. Goldman-Cecil Medicine (na jeziku: engleski). 1 (26th izd.). Philadelphia: Elsevier. str. 933. ISBN 978-0-323-55087-1.

[:0-2] v Barleben, Andrew; Mills, Steven (2010). „Anorectal Anatomy and Physiology”. Surgical Clinics of North America. 90 (1): 1—15. ISSN 0039-6109. doi:10.1016/j.suc.2009.09.001.

[3] „Anal canal”.

[4] Anal+Canal na US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)

[5] „Anal Canal - Location, Function and Pictures”.

[6] Schubert, Moonkyung Cho; Sridhar, Subbaramiah; Schade, Robert R; Wexner, Steven D (2009). „What every gastroenterologist needs to know about common anorectal disorders”. World Journal of Gastroenterology (na jeziku: engleski). 15 (26): 3201. ISSN 1007-9327. doi:10.3748/wjg.15.3201.

[7] Pfenninger, John L.; Zainea, George G. (2001). „Common Anorectal Conditions”. Obstetrics & Gynecology. 98 (6): 1130—1139. ISSN 0029-7844. doi:10.1097/00006250-200112000-00025.

[8] Klinika (2022-02-01). „Rak anusa izaziva abnormalni rast ćelija u analnom kanalu”. eKlinika (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2023-10-05.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]