Eufrosina Duka Kamaterina

Eufrosina Duka Kamaterina
Lični podaci
Datum rođenja	1155
Datum smrti	1211
Porodica
Supružnik	Aleksije III Anđel
Potomstvo	Evdokija Anđel, Ana Anđelina Komnina
Roditelji	Andronik Kamater
Dinastija	Duka
Prethodnik	Margareta Ugarska
Naslednik	Margareta Ugarska

Eufrosina Duka Kamaterina (1155 - 1211) bila je supruga Aleksija III Anđela. Bila je kćerka Andronika Kamatera, visokog funkcionera koji je nosio titule mega drungarije i pansevast i njegove supruge, nepoznatog imena iz porodice Kantakuzina. Bila je u srodstvu sa carem Konstantinom X i Irinom Duka, caricom - suprugom cara Aleksija I Komnina. Oba njena brata su se pobunila protiv cara Andronika I Komnina; jedan je zatvoren, a drugi oslepljen.

Život

Eufrosina se udala za Aleksija Anđela, starijeg brata budućeg cara Isaka II Anđela, 1169. Iako je car Isak II svom bratu dodelio mnoge titule i počasti, Aleksije je preuzeo presto 8. aprila 1195. svrgnuvši cara Isaka II i proglasivši se za cara. U tome mu je pomagala Eufrosina, koja je organizovala zabavu aristokratskih pristalica. Eufrosina je preuzela kontrolu nad palatom i sama ugušila opoziciju, obezbeđujući dolazak svog muža na presto masovnim podmićivanjem.

Carica Eufrosina je bila dominantna žena sa talentom za politiku, i ona je praktično vladala Carstvom u ime cara Aleksija III, koji se prvenstveno bavio zadovoljstvima i praznim aktivnostima. Sama je izdavala naredbe i čak je menjala Aleksijeve ukaze kada joj je to odgovaralo, i obezbedila povlačenje sa položaja sposobnog ministra Konstantina Mesopotamika.Carica Eufrosina i car Aleksije III su bili kritikovani zbog ljubavi prema luksuzu i bogaćenju svojih rođaka o državnom trošku. Njen rođeni brat Vasilije Kamater i njen zet Andronik Kontostefan optužili su caricu Eufrosinu za preljubu sa jednim od njenih ministara, plemićem po imenu Vatac. Car Aleksije III je poverovao u optužbe i naredio je da pogubi Vatac. Carici Eufrosini su skinuli njene carske haljine i proterali je u manastir u Nematareji u oktobru 1196. Međutim, njeni rođaci su ubedili cara Aleksija III da je vrati, i ona se vratila na dvor šest meseci kasnije u proleće 1197.

Godine 1203, suočen sa Četvrtim krstaškim ratom i povratkom svog sinovca, Aleksija IV Anđela, car Aleksije III je pobegao iz Konstantinopolja sa veličanstvenim blagom i nekim rođakama, uključujući njegovu ćerku Irenu. Carica Eufrosina je ostavljena i odmah ju je novi režim zatvorio. Cara Aleksija IV je ubrzo zadavio Aleksije Duka Murzufl, ljubavnik Eufrosinine ćerke Evdokije, koji se tada proglasio za cara kao Aleksije V. U aprilu 1204. godine, carica Eufrosina je pobegla iz grada zajedno sa svojom ćerkom i carem Aleksijem V, i oni su se uputili u Mosinopolj. kojim je vladao Efrosinin muž car Aleksije III. Car Aleksije III je oslepeo cara Aleksija V i predao ga krstašima, koji su naredili da se pogubi.

Carica Eufrosina i car Aleksije III su pobegli preko Grčke u Solun i Korint, ali ih je Bonifacije od Monferata konačno uhvatio i zatvorio. Godine 1209. ili 1210. otkupio ih je njihov rođak despot Mihailo I Epirski, a carica Eufrosinija je ostatak života provela u Arti. Umrla je 1210. ili 1211. godine.

Porodica

Car Aleksija III Anđel i carica Eufrosina su imali tri ćerke:

1. Irine Anđel, koja se udala za (1) Andronika Kontostefana; (2) Aleksije Paleolog, po kome je bila baka cara Mihaila VIII Paleologa.
2. Ana Anđel, koja se udala za (1) sevastokratora Isaka Komnina, pranećaka cara Manojla I Komnina; (2) car Teodor I Laskaris Nikejski.
3. Evdokija Anđel, koja se udala za (1) srpskog kralja Stefana I Prvovenčanog; (2) car Aleksije V Duka Murzufl; (3) Lav Zgur, vladar Korinta.

Izvori

• The Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, 1991
• Garland, Lynda. Byzantine Empresses, 1999
• Herrin, Judith (2001). Women in Purple: Rulers of Medieval Byzantium. London: Phoenix Press. ISBN 1-84212-529-X.