Korisnik:Eleonorajovanovic/pesak

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Neetičko eksperimentisanje nad ljudima[uredi | uredi izvor]

Neetičko eksperimentisanje nad ljudima predstavlja eksperimentisanje nad ljudima koje krši principe medicinske etike. Takve prakse su uključivale korišćenje pseudonaučnih okvira kao što je rasna nauka, mučenje ljudi pod maskom istraživanja i uskraćivanje prava pacijentima na informisani pristanak. Oko Drugog svetskog rata, Japansko carstvo i nacistička Nemačka su vršili brutalne eksperimente na civilima i zatvorenicima pomoću grupa kao što je Jedinica 731 ili pojedinaca kao što je Jozef Mengele.

Razne države su sprovodile eksperimente na marginalizovanim populacijama. Primeri uključuju američka zlostavljanja tokom projekta MKUltra, studiju sifilisa u Taskigiju i maltretiranje autohtonog stanovništva u Kanadi i Australiji. Helsinška deklaracija, koju je razvilo Svetsko medicinsko udruženje, smatra se temeljnim dokumentom o ljudskoj istraživačkoj etici.[1]

Nacistička Nemačka[uredi | uredi izvor]

Glavni članci: Medicinski eksperimenti nacista i Doktorsko suđenje

Nacistička Nemačka je u svojim koncentracionim logorima izvodila eksperimente nad ljudima na velikom broju zatvorenika (uključujući decu), najviše Jevrejima iz cele Evrope, ali i Romima, Poljacima, Sintima, sovjetskim ratnim zarobljenicima, homoseksualcima i Nemcima sa invaliditetom, uglavnom početkom 1940-ih, tokom Drugog svetskog rata i Holokausta. Zatvorenici su bili prisiljeni da učestvuju; nisu se dobrovoljno prijavili i nisu dali saglasnost za date procedure. Eksperimenti su uglavnom rezultirali smrću, skraćivanjem života, traumom, bolešću, unakaženjem ili trajnim invaliditetom, i kao takvi se smatraju primerima medicinske torture pošto su učesnici morali da trpe velike količine bola.

U Aušvicu i drugim nemačkim logorima, pod rukovodstvom Eduarda Virtsa, odabrani zatvorenici su bili podvrgnuti raznim opasnim eksperimentima koji su bili osmišljeni da pomognu nemačkom vojnom osoblju u borbenim situacijama, pomognu u oporavci vojnog osoblja koje je bilo povređeno, da razviju novo oružje, i da unaprede rasnu ideologiju koju podržava Treći rajh.[2] Aribert Hajm je sproveo slične medicinske eksperimente u koncentracionom kampu Mauthauzenu [3]. Karl Vernet je sprovodio eksperimente na homoseksualnim zatvorenicima u pokušaju da „izleči“ homoseksualnost. [4]

Nakon rata, ovi zločini su suđeni na onome što je postalo poznato kao Doktorsko suđenje, a počinjene zloupotrebe su dovele do razvoja Nirnberškog kodeksa medicinske etike.[5] Za vreme Nirnberških suđenja, 23 nacistička naučnika i lekara suđena su za neetičko ponašanje prema logorašima, koji su često korišćeni kao subjekti istraživanja sa fatalnim posledicama. Od njih 23 osuđeno je 16 (15 je osuđeno zbog neetičkog ponašanja, dok je jedan od njih osuđen samo za članstvo u Šucštafelu), 7 je osuđeno na smrt, 9 je dobilo zatvorske kazne od 10 godina do doživotnog zatvora, a 7 je oslobođeno.

Pre Drugog svetskog rata[uredi | uredi izvor]

Zakon o Sprečavanju Genetski Defektnog Potomstva, donet 14. jula 1933. godine, legalizovao je prisilnu sterilizaciju osoba sa bolestima za koje se tvrdilo da su nasledne: šizofrenija, slaboumnost, zloupotreba alkohola, ludilo, slepilo, gluvoća i telesni deformiteti. Zakon je korišćen da podstakne rast arijevske rase pomoću sterilizacije osoba koje su se smatrale genetski defektnim.[6] U roku od dve godine od donošenja zakona je sterilisano 1% građana starosti od 17 do 24 godine. Za četiri godine sterilisano je 300.000 pacijenata.[7] Otprilike od marta 1941. do otprilike januara 1945. Karl Klauberg je sprovodio eksperimente sterilizacije u Aušvicu, Ravenzbriku i drugim mestima.[8] Svrha ovih eksperimenata je bila da se razvije metoda sterilizacije koja bi bila pogodna za sterilizaciju miliona ljudi uz minimalno vreme i trud. Ovi eksperimenti su sprovedeni pomoću hirurgije, rendgenskih zraka i raznih lekova. Hiljade žrtava je sterilisano. Pored eksperimentisanja, nacistička vlada je sterilisala oko 400.000 ljudi kao deo svog programa obavezne sterilizacije.[9] Intravenske injekcije rastvora za koje se spekuliše da sadrže jod i srebro nitrat su bile uspešne, ali su imale neželjene efekte kao što su jak bol u stomaku, vaginalno krvarenje i rak grlića materice.[10] Zbog toga je tretman zračenjem postao omiljeni izbor sterilizacije. Specifične količine izlaganja zračenju uništile su sposobnost osobe da proizvodi jajne ćelije ili spermu. Radijacija je bila puštena prevarom, tako što bi doveli zatvorenike u jednu prostoriju i zamolili ih da popune formulare, što je trajalo dva do tri minuta. Za to vreme je primenjeno zračenje i zatvorenici su, ne znajući, postali potpuno sterilni. Mnogi su zadobili teške opekotine od zračenja.[11]

Eugen Fišer je započeo eksperimente sa sterilizacijom u jugozapadnoj Africi, koju je okupirala Nemačka tokom Prvog svetskog rata. Kao član Nacističke partije i kao pristalica prisilne sterilizacije kao sredstva za sprečavanje rasta inferiorne populacije, Fišer je svoje eksperimente usmerio na decu mešovitih rasa kako bi se opravdala zabrana međurasnih brakova od strane Nacističke partije. Kao rezultat Fišerovog istraživanja u Namibiji, Nemačka je zabranila brakove između ljudi različitih rasa u svojim kolonijama.[12]

Tokom Drugog svetskog rata[uredi | uredi izvor]

Luftvafe je izveo seriju od 360 do 400 eksperimenata u Dahauu i Aušvicu, u kojima se hipotermija javila kod 280 do 300 žrtava.[13] Oni su sprovedeni za nacističku vrhovnu komandu kako bi simulirali uslove koje su vojske pretrpele na Istočnom frontu, pošto su nemačke snage bile loše pripremljene za hladno vreme na koje su naišle. Nacisti su se pitali da li rusima njihova genetika daje superiornu otpornost na hladnoću, pa su zbog toga mnoge eksperimente sproveli na zarobljenim ruskim trupama.[14] Približno 100 ljudi je umrlo kao rezultat ovih eksperimenata.[15]

Sigmund Rašer je početkom 1942. godine koristio zatvorenike u koncentracionom logoru Dahauu u eksperimentima kako bi pomogao nemačkim pilotima koji su morali da se katapultiraju na velikim visinama. Komora niskog pritiska u kojoj su se nalazili zatvorenici je bila korišćena za simulaciju uslova na visinama do 20.000 metara.[16] Od 200 subjekata, 80 je odmah umrlo, a ostali su pogubljeni.

Jedan od najpoznatijih i najbrutalnijih eksperimenata ovog vremena je bio eksperiment na identičnim blizancima, koji je vršio Jozef Mangele u Aušvicu. Mangele je verovao da se ovim eksperimentom može doći do rešenja za umnožavanje arijevske rase, tako što bi se povećao broj rođene dece u jednom porođaju. On je razvrstavao blizance po polu i godinama, nakon čega bi im ubrizgavao različite injekcije u oči pokušavajući da promeni njihovu boju ili bi dati par blizanaca zašivao zajedno u pokušaju da napravi sijamske blizance.[17]

Drugi eksperimenti su uključivali: eksperiment sa ponavljanjem povrede glave koja je dovela dečaka do ludila[18], eksperimente u Buhenvaldu gde su otrovi tajno davani hranom, eksperimenti za testiranje efekta različitih farmaceutskih preparata na fosforne opekotine izazvane materijalom od zapaljivih bombi, eksperimenti u Ravenzbriku za ispitivanje efikasnosti sulfonamida nakon infekcije bakterijama[19], eksperimenti sprovedeni da bi se pokušalo lečenje hemijskih opekotina izazvanih iperitom i sličnim jedinjenjima, i eksperimenti u Dahauu za proučavanje različitih metoda da morsku vodu učini pitkom.[20]

Mnogi subjekti su umrli zbor ovih eksperimenata, dok su mnogi drugi pogubljeni nakon što su testovi završeni da bi se proučio efekat na telu nakon smrti. Oni koji su preživeli često su ostali osakaćeni, pateći od trajnog invaliditeta, oslabljenog tela i psihičkih tegoba.

Rezultati eksperimenata zamrzavanja u Dahauu korišćeni su u nekim savremenim istraživanjima za lečenje hipotermije, sa barem 45 publikacija koje su referencirale eksperimente od Drugog svetskog rata. Ovo, zajedno sa nedavnom upotrebom podataka iz nacističkih istraživanja o efektima gasa fozgena, pokazalo se kontroverznim i predstavlja etičku dilemu za moderne fizičare, koji se ne slažu sa metodama koje su se koristile za dobijanje ovih podataka. Neki se protive na etičkoj osnovi, a drugi su odbacili nacistička istraživanja isključivo na naučnim osnovama zbog metodoloških nedoslednosti. U često citiranom pregledu eksperimenata hipotermije u Dahauu, Robert Berger navodi da studija ima „sve sastojke naučne prevare“ i da dati podaci „ne mogu unaprediti nauku niti spasiti ljudske živote“.[21]

Carstvo Japana[uredi | uredi izvor]

Istraživanja na ljudima u Japanu započela su tokom Drugog svetskog rata i nastavila su se nekoliko godina nakon njega. Jedinica 731, odeljenje Carske japanske vojske locirano blizu Harbina (tada u marionetskoj državi Mandžukuo, na severoistoku Kine), sprovodila je eksperimente na zatvorenicima vršeći vivisekcije, rasecanja i inokulacije bakterija. Od 1932. godine, tokom Drugog kinesko-japanskog rata, izazivala je epidemije na veoma velikoj skali. Takođe je vršila testove sa biološkim i hemijskim oružjem na zatvorenicima i zarobljenim ratnim zarobljenicima. Sa širenjem carstva tokom Drugog svetskog rata, slične jedinice su osnovane u osvojenim gradovima poput Nankinga (Jedinica 1644), Pekinga (Jedinica 1855), Guangdžoua (Jedinica 8604) i Singapura (Jedinica 9420). Nakon rata, vrhovni komandant okupacije Daglas je, u ime Sjedinjenih Američkih Država, dao imunitet Širo Išiju i svim članovima jedinica u zamenu za sve rezultate njihovih eksperimenata. Sjedinjene Američke Države su blokirale sovjetski pristup ovim informacijama. Sovjeti su procesuirali neke članove Jedinice 731 tokom svojih Hrabarovskih suđenja za ratne zločine.

U novembru 2006. godine, doktor Akira Makino priznao je Kjodo vestima da je obavljao operacije i amputacije na osuđenim zatvorenicima, uključujući žene i decu, tokom 1944. i 1945. godine, dok je bio stacioniran na Mindanaou. Većina Makinovih žrtava bili su muslimani. U 2007. godini, doktor Ken Juasa svedočio je za "Japan Tajms" i rekao da veruje da je najmanje 1.000 osoba koje su radile za Šova režim, uključujući hirurge, sprovodilo hirurška istraživanja u kontinentalnoj Kini.U incidentima tokom 1950-ih, bivši članovi Jedinice 731 zarazili su zatvorenike i pacijente sa mentalnim poremećajima smrtonosnim bolestima. Godine 1958, veliki broj beba dovezen je u Medicinski fakultet u Kobeu i prisilno im je ubrizgavan šećer tako što su im igle ubačene kroz nos i u želudac. Cev je ubačena u njihove anuse kako bi se utvrdilo kako šećer obrađuju njihovi digestivni sistemi. Mnoge bebe su doživele proliv i krvarenje iz anusa. Roditeljima nikada nije rečeno da se njihova deca koriste kao pokusni subjekti.

Aboridžini Australije[uredi | uredi izvor]

Tokom 1920-ih i 1930-ih godina, Aboridžini Australije bili su izloženi medicinskim eksperimentima kako bi se utvrdilo kako doživljavaju bol, te su im prisilno uzimani uzorci krvi i mereni delovi tela. Eksperimente je motivisao sistem naučnog rasizma i sprovodili su ih istraživači sa Univerziteta u Adelejdu. Godine 2002, potpredsednik univerziteta opisao je eksperimente kao "ponižavajuće i u nekim slučajevima varvarske", a škola je izdala formalno izvinjenje aboridžinskim i grupama s ostrva Torresa i Zaliva.

Indijanske populacije u Kanadi[uredi | uredi izvor]

Kanada je istorijski sprovodila neetičke medicinske eksperimente na indijanskim populacijama, u skladu sa svojim politikama prisilne kulturne asimilacije. Godine 1933, oko 600 domorodačke dece sa rezervata blizu Qu'Appelle [22], bilo je uključeno u ispitivanje kako bi se testirala vakcina protiv tuberkuloze. Tokom ispitivanja, u kontrolnoj i tretmanskoj grupi, gotovo petina dece je "umrla od bolesti siromaštva, gastroenteritisa i upale pluća, kao posledica smrtonosnih uslova života na rezervatima". Roditeljski pristanak nije tražen za domorodačku decu, iako je tražen za neindijansku decu. Između 1942. i 1952. godine, pothranjena deca iz šest internatskih škola korišćena su u eksperimentima bez pristanka ili obaveštenja roditelja. Bila su podeljena u tretmanske i kontrolne grupe i uskraćena im je povećanje ishrane, uprkos verovanju istraživača da je pothranjenost ozbiljan problem u školama, jer su korišćeni kako bi se utvrdilo da li određene kombinacije dodataka ublažavaju probleme. Deca su umirala, razvijala anemiju, a u nekim slučajevima im je uskraćena stomatološka zaštita koja im je prethodno bila dostupna dok su razvijali karijes i gingivitis. Eksperimente je vodilo Kanadsko ministarstvo indijanskih poslova, a rukovodili su im Persi Mur i Frederik Tisdel, bivši predsednik Kanadskog pedijatrijskog društva. Godine 2014, Društvo je izdalo izjavu u kojoj su navedene smernice za istraživanje zasnovano na učešću zajednice koje uključuje Inuite, Metise i mlade iz Prvih nacija.

Gvatemala[uredi | uredi izvor]

Od 1946. do 1948. godine, američki naučni istraživači u Gvatemali zarazili su stotine mentalnih pacijenata polno prenosivim bolestima (STD). Istraživači iz Američke službe za javno zdravlje (PHS) sproveli su eksperimente na približno 1.500 muških i ženskih pacijenata smeštenih u Nacionalnoj bolnici za mentalno zdravlje Gvatemale. Naučnici su pacijentima ubrizgavali gonoreju i sifilis te ih podsticali da mnogi od njih prenesu bolest na druge. Eksperimenti su sprovedeni u saradnji sa gvatemalskom vladom. PHS je sproveo eksperimente pod izgovorom sifilisne inokulacije. Godine 2010, ovi eksperimenti su otkriveni od strane Suzan Reverbi sa Wellesley koledža, koja je istraživala knjigu o eksperimentima sa sifilisom u Tuskegeeju. Američka državna sekretarka Hilari Klinton izdala je zvanično izvinjenje Gvatemali. Predsednik Barak Obama izvinio se predsedniku Álvaru Kolomu, koji je ove eksperimente nazvao "zločinom protiv čovečnosti".

Severna Koreja[uredi | uredi izvor]

Eksperimenti na ljudima u Severnoj Koreji opisani su od strane nekoliko severnokorejskih disidenata, uključujući bivšu zatvorenicu Li Sun-ok, bivše zatvorske čuvare Kvon Hjoka i An Mjung-čula, i druge. U Liinom svedočenju pred američkim Senatom i u njenim zatvorskim memoarima "Oči životinja bez repa" (objavljenim 1999. godine) opisala je dva slučaja smrtonosnih eksperimenata na ljudima. Epizoda BBC-jevog televizijskog programa "Ovaj svet" detaljno je opisala neke od optužbi. Optužbe su opisane kao "veoma verovatne" od strane visokog američkog zvaničnika koji je anonimno citiran od strane NBC novosti. Liini navodi su dovedeni u pitanje od strane Čang In-suka, bivšeg šefa Udruženja severnokorejskih disidenata u Seulu, kao i brojnih bivših severnokorejskih građana na N-netu koji smatraju da su Liini navodi "malo verovatno istiniti". Li je opisala eksperiment u kojem je 50 zdravih ženskih zatvorenica odabrano i dobilo otrovane listove kupusa. Sve žene morale su da jedu kupus, uprkos kricima uznemirenosti onih koje su ga već pojele. Sve 50 je umrlo nakon 20 minuta povraćanja krvi i analnog krvarenja. Odbijanje jedenja kupusa navodno bi značilo odmazde protiv njih i njihovih porodica.

Kvon Hjok, koji tvrdi da je bio bivši šef obezbeđenja u Logoru 22, opisao je laboratorije opremljene staklenim gasnim komorama za eksperimente sa gasom koji izaziva gušenje, u kojima su tri ili četiri osobe, obično porodica, eksperimentalni subjekti. Nakon što ljudi prođu medicinske preglede, komore se zatvaraju i otrov se ubrizgava kroz cev, dok naučnici posmatraju odozgo kroz staklo.

Švedska[uredi | uredi izvor]

Vipeholm eksperimenti predstavljaju niz eksperimenata na ljudima u kojima su pacijenti Vipeholm bolnice za osobe sa intelektualnim invaliditetom u Lundu, Švedska, hranjeni velikim količinama slatkiša kako bi izazvali zubni karijes između 1945. i 1955. godine. Eksperimente su finansirali kako šećerna industrija, tako i stomatološka zajednica, u nastojanju da utvrde da li ugljeni hidrati utiču na nastanak karijesa. Eksperimenti su pružili opsežna saznanja o dentalnom zdravlju i rezultirali dovoljnom količinom empirijskih podataka koji povezuju unos šećera sa zubnim karijesom. Međutim, danas se smatraju kršenjem principa medicinske etike.

Sovjetski Savez[uredi | uredi izvor]

Mairanovski i njegove kolege testirali su niz smrtonosnih otrova na zatvorenicima iz Gulaga, uključujući sumpornu kiselinu, ricin, digitoksin, kurare, cijanid i mnoge druge. Cilj eksperimenata bio je pronaći bezukusan, bezmirisan hemijski sredstvo koje se ne bi moglo otkriti nakon smrti. Kandidati za otrove davani su žrtvama uz obrok ili piće, kao "lek".

Na kraju je razvijen preparat sa željenim svojstvima pod nazivom C-2 ili K-2 (karbamin hlorid). Prema svedočenjima, žrtva se fizički promenila, postala kraća, brzo oslabila, smirila se i utihnula, te umrla u roku od 15 minuta. Mairanovski je u laboratoriju okupljao ljude različitih fizičkih stanja i uzrasta kako bi imao potpuniju sliku o delovanju svakog otrova.

Pavel Sudoplatov i Nahum Eitingon odobrili su specijalnu opremu (tj. otrove) samo ako je testirana na "ljudima", prema svedočenju Mihaila Filimonova. Vsevolod Merkulov je rekao da su ovi eksperimenti odobreni od strane šefa NKVD-a Lavrentija Berije. Nakon Staljinove smrti i svog hapšenja, Berija je 28. avgusta 1953. svedočio da "ja sam naredio Mairanovskom da sprovodi eksperimente na ljudima osuđenim na najvišu meru kazne, ali to nije bila moja ideja".

Pored eksperimentisanja na ljudima, Mairanovski je lično izvršavao ljude otrovima pod nadzorom Sudoplatova.

Ujedinjeno Kraljevstvo[uredi | uredi izvor]

Deklasifikovani dokumenti iz Nacionalnih arhiva otkrili su da su tokom 20. veka naučnici iz Porton Daun-a sprovodili eksperimente na britanskim i indijskim vojnicima kako bi testirali efekte sumporne kiseline. Od 1916. do 1989. godine, više od 20.000 britanskih vojnika bilo je izloženo ispitivanjima hemijskog ratovanja. Eksperimenti na indijskim vojnicima sprovedeni su u Ravalpindiju, Britanskoj Indiji tokom 1930-ih i 1940-ih godina. Nije jasno da li su svi indijski ispitanici, neki od kojih su bili hospitalizovani zbog povreda, bili dobrovoljci.

U 1950-im godinama, inženjer Kraljevskog ratnog vazduhoplovstva Ronald Medison preminuo je kada je bio izložen 200 miligrama sarina u Porton Daun-u. Verovao je da testira lek za prehladu, a 2004. godine presuda Visokog suda je utvrdila da je njegova smrt bila "nezakonita".

Između 1940. i 1979. godine, Ministarstvo odbrane tajno je raspršilo potencijalno opasne hemikalije i mikroorganizme širom zemlje kako bi procenilo spremnost za biološki napad iz Sovjetskog Saveza. Avionima su izbacivali cink-kadmijum-sulfid i raspršivali ga kopnenim putem kako bi pratili širenje fluoresecntnih čestica.

Sjedinjene Američke Države[uredi | uredi izvor]

Brojni eksperimenti koji su se izvodili na ljudiskim subjektima u Sjedinjenim Državama još od kasnog 19. veka, danas se smatraju neetičkim, jer su se izvodila bez znanja ili saglasnosti ispitanika. Primeri uključuju namernu zarazu ljudi smrtonosnim ili iscrpljujućim bolestima, izlaganje ljudi biološkom i hemijskom oružju, eksperimente sa ljudskim zračenjem, ubrizgavanje toksičnih i radioaktivnih hemikalija u ljudski organizam, hirurške eksperimente, eksperimente ispitivanja/mučenja, testove koji uključuju supstance koje menjaju um i još mnogo drugih. Ovakvi testovi su vršeni kroz američku istoriju, ali neki od njih su i u toku. Određeni broj ovih testova se vršio nad decom, mentalno hendikepiranim osobama, invalidima i bolesnima i to često pod maskom "medicinskog lečenja". U mnogim studijama su ispitanici bili siromašni, rasna manjina ili zatvorenici. Da bi se ovakve stvari smanjile ili u potpunosti iskorenile, mnoge interesne grupe i institucije radile su na kreiranju politike i nadzora kako bi se osiguralo da buduća istraživanja ljudskih subjekata u Sjedinjenim Američkim Državama budu etička i legalna. Iako su mnogi ovakvi eksperimenti kršili američki zakon, neki su bili sponzorisani od strane vladinih agencija ili njihovih odmetnutih elemenata, uključujući Centre za kontrolu bolesti, vojsku Sjedinjenih Država i Centralnu obaveštajnu agenciju, ili su ih sponzorisale privatne korporacije koje su bile uključene u vojne aktivnosti. Programi istraživanja ljudi su obično bili veoma tajnoviti i izvođeni su bez znanja ili odobrenja Kongresa, a u mnogim slučajevima informacije o njima su objavljivane tek mnogo godina nakon što su studije sprovedene.

U periodu tokom Drugog svetskog rata, Fort Ditrih u Merilendu je predstavljao sedište američkih eksperimenata biološkog ratovanja. Operacija Beli mantil je uključivala ubrizgavanje infektivnih agenasa u vojne snage da bi se posmatrao njihov efekat na ljude.[23]

Tokom 1950-ih i 1960-ih, Čester M. Sautam je ubrizgavao ćelije raka HeLa u zdrave osobe, pacijente sa rakom i zatvorenike u zatvoru u Ohaju. Ovaj eksperiment je izazvao mnoge bioetičke probleme koji uključuju informisani pristanak, nezlonamernost i dobročinstvo. Neki od Sautamovih subjekata, naime oni koji su već imali rak, nisu bili svesni da su im ubrizgane maligne ćelije. Pored toga, kod jednog od ovih pacijenata, ćelije su metastazirale u njene limfne čvorove.

Godine 1962. Kongres Sjedinjenih Američkih Država usvojio je Kefauver-Harisov amandman o drogama. Ovaj amandman je uneo izmene u Federalni zakon o lekovima u hrani i potrošačima tako što je od farmaceutskih kompanija zahtevalo da dokažu bezbednost i efikasnost svojih proizvoda. Shodno tome, od lekova se zahtevalo da imaju odobrenje Uprave za hranu i lekove (FDA) pre nego što se plasiraju na tržište potrošačima. Pored toga, informisani pristanak postao je uslov za učešće i postavljena su pravila. Na ovu regulativu uticali su rezultati upotrebe talidomida iz 1950. u zapadnoj Evropi za trudnice. Prepisan im je sedativ talidomid, koji se netačno plasirao kao lek za jutarnju mučninu. Žene su rodile više od 12.000 beba rođenih sa deformitetima zbog efekata leka u materici.

Tuskegee study
Eksperimentu sa sifilisom u Taskigiju

U eksperimentu sa sifilisom u Taskigiju od 1932. do 1972. godine, Služba za javno zdravlje Sjedinjenih Američkih Država sklopila je ugovor sa Institutom Taskigi za dugoročnu studiju sifilisa. Tokom studije, proučavano je više od 600 afroameričkih muškaraca kojima nije rečeno da imaju sifilis. U nastojanju da bolje razumeju bolest, istraživači su muškarcima uskratili pristup poznatom tretmanu antibiotika penicilina. Snimili su zapažanja o efektima bolesti tokom vremena. Pod utiskom da se leče od „loše krvi“, učesnici su dobili besplatnu zdravstvenu zaštitu od strane vlade.[24] Pošto je ispitanicima dat neefikasan tretman, dve trećine grupe je umrlo do kraja 40-godišnjeg eksperimenta. Ovo se smatra za „najzloglasniju studiju biomedicinskog istraživanja u istoriji SAD-a“.[25]

Projekat MKUltra — koji se ponekad naziva i „program kontrole uma Cije“ — bio je kodni naziv dat ilegalnom programu eksperimenata na ljudima, koji je osmislila i preduzela Centralna obaveštajna agencija Sjedinjenih Američkih Država (CIA). Eksperimenti na ljudima imali su za cilj da identifikuju i razviju lekove i postupke koji će se koristiti u ispitivanjima i mučenju, kako bi se oslabio pojedinac da iznudi priznanje putem kontrole uma. Organizovan preko Odeljenja za naučnu obaveštajnu službu CIA-e, projekat je koordinirao sa Odeljenjem za specijalne operacije hemijskog korpusa američke vojske.[26] Program je počeo ranih 1950-ih, zvanično je sankcionisan 1953. godine, smanjen je u obimu 1964. godine, dalje skraćen 1967. i zvanično zaustavljen 1973. Program je uključivao mnoge ilegalne aktivnosti; posebno je koristio nesvesne građane SAD-a i Kanade kao svoje ispitanike, što je dovelo do kontroverzi u pogledu njegovog legitimiteta.[27] MKUltra je koristio brojne metodologije da manipuliše mentalnim stanjima ljudi i menja funkcije mozga, uključujući prikriveno davanje droga (posebno LSD) i drugih hemikalija, hipnozu, senzornu deprivaciju, izolaciju, verbalno i seksualno zlostavljanje, kao i razne oblike torture.[28]

Međunarodna ispitivanja lekova[uredi | uredi izvor]

Od kasnog 20. veka, afričke nacije su često bile mesta kliničkih ispitivanja velikih međunarodnih farmaceutskih kompanija. U nekim slučajevima, ruralne zajednice su razvile jatrofobiju nakon što su bile saznale za ili prošle kroz veoma kontroverzne medicinske eksperimente. Osnovno nepoverenje leži u potencijalnoj konfrontaciji Hobsonovog izbora: „Eksperimentalna medicina ili uopšte nema leka“. Dokumentovano je više slučajeva etički upitnih eksperimenata.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Snežana, Bošnjak (2001). „The declaration of Helsinki: The cornerstone of research ethics”. Archive of Oncology. 9 (3): 179—84. 
  2. ^ „Nazi Medical Experimentation”. US Holocaust Memorial Museum. Pristupljeno 23. 3. 2008. 
  3. ^ Moll, Friedrich; Krischel, Matthis (2012). „Nazi Medical Crimes and the Nuremberg Doctors’ Trial” (PDF). 
  4. ^ Röll, Wolfgang (1996-09-26). „Homosexual Inmates in the Buchenwald Concentration Camp”. Journal of Homosexuality. 31 (4): 1—28. ISSN 0091-8369. PMID 8905527. doi:10.1300/J082v31n04_01. 
  5. ^ „Angel of Death: Josef Mengele”. Auschwitz website. Pristupljeno 11. 3. 2013. 
  6. ^ Gardella, JE (1999). „The cost-effectiveness of killing: an overview of Nazi "euthanasia”. Medical Sentinel. 4: 132—5. 
  7. ^ Dahl M. [Selection and destruction-treatment of "unworthy-to-live" children in the Third Reich and the role of child and adolescent psychiatry], Prax Kinderpsychol Kinderpsychiatr 2001;50:170-91.
  8. ^ „Introduction to NMT Case 1: U.S.A. v. Karl Brandt et al.”. Harvard Law Library, Nuremberg Trials Project: A Digital Document Collection. Pristupljeno 23. 3. 2008. 
  9. ^ Piotrowski, Christa (21. 7. 2000). „Dark Chapter of American History: U.S. Court Battle Over Forced Sterilization”. CommonDreams.org News Center. Arhivirano iz originala 15. 4. 2008. g. Pristupljeno 23. 3. 2008. 
  10. ^ Meric, Vesna (27. 1. 2005). „Forced to take part in experiments”. BBC News. 
  11. ^ „Medical Experiments at Auschwitz”. Jewish Virtual Library. Pristupljeno 23. 3. 2008. 
  12. ^ Friedlander, Henry. 1997. The Origins of Nazi Genocide: From Euthanasia to the Final Solution', University of North Carolina Press
  13. ^ Bogod, David (2004). „The Nazi Hypothermia Experiments: Forbidden Data?”. Anaesthesia. 59 (12): 1155—1156. PMID 15549970. doi:10.1111/j.1365-2044.2004.04034.x Slobodan pristup. 
  14. ^ Tyson, Peter. „Holocaust on Trial: The Experiments”. NOVA Online. Pristupljeno 23. 3. 2008. 
  15. ^ Neurnberg Military Tribunal, Volume I · Page 200
  16. ^ Cockburn, Alexander (1998). Whiteout:The CIA, Drugs, and the Press. Verso. ISBN 1-85984-139-2. 
  17. ^ Josef Mengele and Experimentation on Human Twins at Auschwitz Arhivirano 2015-04-14 na sajtu Wayback Machine, Children of the Flames; Dr. Josef Mengele and the Untold Story of the Twins of Auschwitz, Lucette Matalon Lagnado and Sheila Cohn Dekel, and Mengele: the Complete Story by Gerald Posner and John Ware.
  18. ^ Small, Martin; Vic Shayne. "Remember Us: My Journey from the Shtetl through the Holocaust", Page 135, 2009.
  19. ^ Schaefer, Naomi. The Legacy of Nazi Medicine, The New Atlantis, Number 5, Spring 2004, pp. 54–60.
  20. ^ Cohen, Baruch C. „The Ethics Of Using Medical Data From Nazi Experiments”. Jewish Law: Articles. Pristupljeno 23. 3. 2008. 
  21. ^ Robert L. Berger, M.D. (1990). „Nazi Science — The Dachau Hypothermia Experiments”. The New England Journal of Medicine. 322 (20): 1435—1440. PMID 2184357. doi:10.1056/NEJM199005173222006. 
  22. ^ {{Gustafsson, BE; Quensel, CE; Lanke, LS; Lundqvist, C; Grahnen, H; Bonow, BE; Krasse, B (1954). "The Vipeholm dental caries study; the effect of different levels of carbohydrate intake on caries activity in 436 individuals observed for five years". Acta Odontologica Scandinavica. 11 (3–4): 232–64.}}.
  23. ^ „Hidden history of US germ testing”. BBC News. 2006-02-13. Pristupljeno 2010-05-04. 
  24. ^ Gray, Fred D. The Tuskegee Syphilis Study, Montgomery: New South Books, 1998.
  25. ^ Katz RV, Kegeles SS, Kressin NR, et al. (novembar 2006). „The Tuskegee Legacy Project: willingness of Minorities to Participate in Biomedical Research”. J Health Care Poor Underserved. 17 (4): 698—715. PMC 1780164 Slobodan pristup. PMID 17242525. doi:10.1353/hpu.2006.0126. 
  26. ^ Advisory on Human Radiation Experiments, July 5, 1994, National Security Archives, retrieved January 16, 2014 Arhivirano jul 13, 2013 na sajtu Wayback Machine
  27. ^ „Project MKUltra, the Central Intelligence Agency's Program of Research into Behavioral Modification. Joint Hearing before the Select Committee on Intelligence and the Subcommittee on Health and Scientific Research of the Committee on Human Resources, United States Senate, Ninety-Fifth Congress, First Session” (PDF). U.S. Government Printing Office (copy hosted at the New York Times website). 8. 8. 1977. Pristupljeno 2010-04-18. 
  28. ^ Dick Russell (2008). On the trail of the JFK assassinsNeophodna slobodna registracija. Skyhorse Publishing. str. 273. ISBN 9781602393226. „MKULTRA hypnosis.” 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Корисник:Eleonorajovanovic/песак&oldid=25705602”