Svinjare

Svinjare
Svinjare;
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Kosovo i Metohija
Upravni okrug	Kosovskomitrovački
Opština	Kosovska Mitrovica
Stanovništvo
— 2011.	567
Geografske karakteristike
Koordinate	42° 51′ 00″ S; 20° 53′ 26″ I / 42.850056° S; 20.890601° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	517 m
	Svinjare Svinjare na karti Srbije

Svinjare je bivše srpsko naselje u opštini Kosovska Mitrovica na Kosovu i Metohiji. Atar naselja se nalazi na teritoriji katastarske opštine Svinjare površine 685 ha.

U Martovskom pogromu nad Srbima 17. marta 2004. godine iz ovog sela je proterano oko 900 Srba i spaljeno više od 250 kuća. Jedina srpska porodica koja je ostala u Svinjaru je Jović.^[1]

Položaj sela[uredi | uredi izvor]

Svinjare je najsevernije selo na padini Čičavice prema Kosovskoj kotlini. Pruža se po jednoj kosi za svega tridesetak metara iznad aluvijalne ravni Sitnice. Zbijenog je tipa. Na mahale se ne deli. Ranije je bilo praznog prostora u selu, kojim se selo jasno delilo na dva dela, ali i tada ti delovi nisu imali imena.

Istorijat[uredi | uredi izvor]

Selo se prvi put pominje u turskom popisu 1455. godine, kada je imalo 14 srpskih kuća. U selu postoji crkva i ostaci dva crkvišta. Tragovi od starog naselja (temelja od zgrada) ima pored druga Vučitrn – Kosovska Mitrovica i južnije od sela – u Palića potoku. Sadašnje selo je postalo oko 1830. godine, „u doba Bošnjaka“, tj. u doba pohoda Husejina Gradaščevića na Kosovo. U to je vreme zemljište sadašnjeg sela bilo pod lugom. Naselja nije bilo, jedini je možda kuću imao neki Kačmer, u čijoj je svojini bilo seosko zemljište, jer ima njegovog groblja, u koje se sahranjuju i sadašnji muslimani sela. Kačmer je potom prodao zemlju i odselio se nekud.^[2]

Poreklo stanovništva po rodovima[uredi | uredi izvor]

Podaci iz 1935. godine:^[2]^[a]

Srpski rodovi

Jeftovići (10 kuća, Sv. Nikola). Doseljeni oko 1830. godine (u doba pohoda Husejina Gradaščevića na Kosovo) iz Dedilove (Ibarski Kolašin), koju su napustili da izbegnu krvnu osvetu.

Mlađovići ( 5 kuća, Đurđevdan). Iz Preseke u Ibarskom Kolašinu prešli u Kolašinsko selo Preljez, pa u Malo Svinjare (kod Kosovske Mitrovice), odakle se doselili u Svinjare posle Jeftovića.

Šarčevići (9 kuća, Sveta Petka). Doselili se iz Zupča u St. Kolašinu posle Mlađovića.

Košani ( 5 kuća, Sveta Petka). Doseljeni iz Rezala (St. Kolašin) posle Šarčevića.

Šljakići (3 kuće, Sv. Vračevi). Doseljeni iz Žitkovca (Ibarska klisura) kad i Košani.

Krljegaćani ( 2 kuće, Aranđelovdan). Doseljeni iz Krljegata (St. Kolašin) kad i Šljakići.

Lepovići ( 2 kuće, Sveta Petka). Iz Tušića u (St. Kolašinu) prešli u Malo Svinjare (kod Kosovske Mitrovice)), gde su živeli oko 20 godina i odatle se doselili oko 1865.

Čukić (1 kuća, Aranđelovdan). Doseljen iz Međeđeg Potoka (St. Kolašin) posle Lepovića.

Savići (2 kuće, Sv. Luka). Iz Žitkovca (Ibarska klisura) doseljeni u Pantinu, gde su živeli oko 50 godina i odakle se preselili 1908. i 1912.

Poislamljeni i poarbanašeni srpski rod

Mustafići (7 kuća). Doseljeni su u pravoslavlju iz Međeđeg Potoka (St. Kolašin) posle Jeftovića. Oko 1865. im je od porodice (tad bila 1 kuća) ostao samo jedan mladić po imenu Cvetko. On se kao siromašak najmi za slugu kod Hadži Mahmuda iz Vučitrna, gde pređe na islam i nešto docnije se vrati u Svinjare na čiflik. Po imenu Mustafa koje je dobio pri prelazu na islam njegov se rod sad zove Mustafići. Sin Mustafin, Ramadan 1934. je imao 60 godina.

Albanski rodovi

Šegačani (1 kuća). Od fisa Šalje. Prezime im je po naselju Segašu (Lab), gde su nekad živeli. U Veliko Svinjare su se doselili iz Kutlovca (Kopaonička Šalja) oko 1865. za čifčije.

Statovc (4 kuće). Od fisa Krasnića. Doselili se 1878. kao muhadžiri iz G. Statovca (Toplica) u Pantinu, odakle su 1916. prešli u Svinjare.

Kolonisti

Đerasimović (5 kuća). 1929. iz Pridvorice (Smederevska Palanka).

Radovanović (1 kuća). 1929. iz Jagnjila (Mladenovac).

Minčunović (2 kuće). Vlasi Carani. Doseljeni 1929. iz Grljana (Zaječar).^[3]

Demografija[uredi | uredi izvor]

Naselje je danas uzurpirano od strane Albanaca.

Populacija (ist.): Svinjare
Godina	1948	1953	1961	1971	1981	1991	2011
Stanovništvo	637	707	731	773	787	908	567

Evolucija stanovništva

Napomene[uredi | uredi izvor]

^ Atanasije Urošević je prezimena albanskih porodica zapisivao u srpskom obliku

Reference[uredi | uredi izvor]

^ Jedina srpska porodica u selu Svinjare („Večernje novosti“, 20. jul 2013)
^ ^a ^b Urošević 1997, str. 286–287.
^ Urošević, Atanasije (1965). Kosovo. Beograd: Naučno delo. str. 286—287. COBISS.SR 135931911

Literatura[uredi | uredi izvor]

Urošević, Atanasije (1965). Kosovo, naselja i poreklo stanovništva. Beograd: „Naučno delo”. str. 286—287. COBISS.SR 25064975

[3] Atanasije Urošević je prezimena albanskih porodica zapisivao u srpskom obliku

[1] Jedina srpska porodica u selu Svinjare („Večernje novosti“, 20. jul 2013)

[FOOTNOTEУрошевић1997286–287-2] Urošević 1997, str. 286–287.

[Урошевић_Атанасије-Косово-4] Urošević, Atanasije (1965). Kosovo. Beograd: Naučno delo. str. 286—287. COBISS.SR 135931911

[1]

[2]

[a]

[3]