Čubrelj
Čubrelj | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Autonomna pokrajina | Kosovo i Metohija |
| Upravni okrug | Kosovskomitrovački |
| Opština | Srbica |
| Stanovništvo | |
| — 2011. | 1065 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 42° 46′ 09″ S; 20° 44′ 23″ I / 42.76917° S; 20.73972° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 690 m |
.svg)  Čubrelj Čubrelj na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 41000 |
| Pozivni broj | +383 (0)28 |
| Registarska oznaka | 02 |
Čubrelj (alb. Çubrel) je naselje u opštini Srbica, Kosovo i Metohija, Republika Srbija. Prema popisu stanovništva iz 2011. godine, selo je imalo 1.065 stanovnika, većinu stanovništva činili su Albanci.[a] Istorijski i geografski selo Čubrelj pripada Drenici.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Čubrelj se nalazi na brežuljcima dreničkog pobrđa, a pripada razbijenom tipu naselja. Seoske kuće se nalaze pokraj puta Kosovska Mitrovica—Peć. Uz stalnosedelačko albansko stanovništvo, u Čubrelju su obitavali Srbi kolonisti, čije su kuće podignute duž pomenutog puta, te daju selu tip seoskog drumskog naselja. Selo ima svoju meraju, i seosku kolektivnu šumu. Bašte se nalaze najčešće pored okućnica, gde su i rodovska gumna. Skoro svaka kuća ima bunar u svom oboru, sa pijaćom vodom. Srbi kolonisti su imali jedan kolektivni bunar. A isto tako skoro svaka kuća ima bunar sa vodom za piće. Domaća stoka se napaja na seoskim potocima i izvorima, kao i na rodovskim bunarima. Čubrelj ima šest albanskih groblja, kao i jedno kolonističko srpsko groblje.[1]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Po narodnoj tradiciji, seoska crkva u Čubrelju pojala je do 1735. godine. Čistila ju je i održavala majka Bulića i Ćeloha, poreklom od srpskoga roda Mirića. Mahmutbegovići iz Peći naselili su ih u Čubrelj, a obojica su prešli u islam. Njihova majka je ostala do svoje smrti kao pravoslavka.[2] U selu Čubrelju obitavaju sledeće albanske porodice, koja su srpskoga porekla. Beljići, od fisa Gaši, starinom su iz Crnog Brega u Metohiji. Kao pravoslavni Srbi primila su islam dva brata Bulja i Đelja, dok je treći Mira ostao u pravoslavlju u rodnom selu. Beljići i Ćeljići su se doselili u Drenicu, kao štićenici Mahmudbegovića, čiji su oni bili čifčije, a u Drenici su dobili imanja, pošto su prešli u islam. Dopalo im se selo Čubrelj, i tu su se naselili. Na kraju vredno je pomena. Za Suhogrlce kotilo, zna se da su imali u svojoj familiji Srpkinju Sofiju, koja je bila rodom iz Ibarskog Kolašina, a prihvatila je islamsku veru, jer je bila ugrabena kao devojka za mladog Albanca islamske vere.[3]
Poreklo stanovništva po rodovima[uredi | uredi izvor]
Podaci porekla stanovništva po rodovima iz 1936. godine:[4]
Albanski rodovi:
- Suogrlani, od fisa Gaš, 9 kuća. Doseljeni su iz Suvog Grla - Metohijski Podgor, 1845. godine kada se 3 doselila 1 kuća.
- Birindžik, od fisa Gaš 5 kuća.
- Miftari, od fisa Gaš, Z kuće. Ovaj rod vodi poreklo iz dreničkog sela Vitaka, odakle je 1845. godine doseljena 1 kuća.
- Bulići, od fisa Gaš 3 kuće, vode poreklo iz Metohije, a u Čubrelj su ih naselili pašalari Mahmudbegovići, po narodnoj-rodovskoj tradiciji, 1735. godine, doselila su se dva brata Bulja i Đelja, a treći brat Mira ostao je u Peći. Ovaj rod je srpskoga porekla iz pravoslavlja je prešao u islam, a potom se albanizovao. Od ovoga roda 1912. godine, 1 kuća se odselila u Malu Aziju.
- Suljići, od fisa Šalja, 2 kuće. Ovaj rod ima nadimak Čitak, po selu Čitaku u Metohiji, odakle vode poreklo, a doselili su se 1865. godine.
- Aziri, od fisa Gaš, Z kuće. Starinom su Srbi jerlnje, koji su iz pravoslavlja prešli u islam 1845. godine, a potom su se noarbanasili.
- Košutan, od fisa Gaš, 4 kuće. Poreklom su iz sela Košutova, u Kosovo, odakle se doselila 1 kuća, 1856. godine.
- Paljići, od fisa Gaš 1 kuća. Poreklom su Srbi jerlije, a izdaju se za doseljenike iz Albanije. Nadimak su dobili u starini, zbog neke paljevine lisnika.
- Rustemi, od fisa Gaš, 5 kuća. Poreklom su iz Albanije, odakle su njihovi preci doseljeni 1785. godine.
- Đeljoš, od fisa Gaš, 2 kuće. Poreklom su iz Albanije, odakle su se doselili 1725. godine. Međutim, taj rod srpskoga porekla iz Metohije od Bulje kojeg je naselio u Čubrelj, feudalni posednik od pašalara Mahmutbegoviha.
- Fekaj, od fisa Gaš, 2 kuće. Poreklom su iz Albanije odakle su se doselili 1835. godine.
- Siljovići, od fisa Gaš, 1 kuća. Poreklom su iz Albanije , odakle su se doselili 1855. godine. Od ovoga roda 1 kuća se odselila 1921. godine u selo Zojh, u Metohiji.
- Ukaj, od fisa Gaš, 1 kuća. Doseljeni su iz Albanije 1835. godine, Od ovoga roda je 1921. godine odseljena 1 kuća u Albaniju.
- Nimani, od fisa Gaš, 2 kuhe. Ovaj je rod poreklom iz Albanije, odakle je doseljena 1 kuća 1815. godine.
- Maljak, od fisa Gaš, 1 kuća. Poreklom su iz Metohije, odakle su doseljeni 1870. godine kao sluge, pa im je selo poklonilo zemlju. Te su postali posednici zemlje, i stalnosedeoci zemljoradnici.
Prema narodnoj tradiciji u selu Čubrelj, svi rodovi ovog sela, osim rodova Bulić, Košutan i Đelja, u starini su pripadali fisu Beriš, pa su uz kurban jednoga vola, prešli u fis Gaš, i tako dobili nov fis, ali i nadimak Kućan (po volu žute dlake, kojeg su prineli na žrtvu seoskom stanovništvu i ,,Alahu’’, poprimajući drugi fis tj. pleme).
Srbi (kolonisti):
- Milić, pripadaju fisu Kastrati, 2 kuće slave Đurđevdan, a prislužuju Sv. Iliju. Doseljeni su kao kolonisti 1924. godine, iz Veljeg Brijega, u Ibarskom Kolašinu.
- Kekić, 1 kuća, slave Đurđevdan. Doseljeni su 1925. godine iz Cvijanović Brda—Lika.
- Krsmanović, 1 kuća, slave Đurđicu, a prislužuju Đurđevdan. Doseljeni su 1925. godine iz Veluće, kod Trstenika.
- Vučić, 1 kuća, slave Sv. Nikolu. Doseljeni su 1927. godine iэ Zijevlja, u Hercegovini.
- Mirović, 2 kuće, slave Sv. Nikolu, doseljeni su 1925. godine iz Goričana u Zeti.
- Tomović, pripadaju fisu Kastrati, 1 kuća Slave sv. Nikolu, a prislužuju Sv. Nikolu Letnjeg. Doselili su iz Veljeg Brijega, Ibarskom Kolašinu.
- Šebalj, 1 kuća, slave Đurđevdan, doselili su se 1925. godine iz Brinja—Lika.
- Peš, 1 kuća, slave Sv. Dimitrija, doseljeni su 1925. godine iz Meke Grude, u Hercegovini.
- Skočajić, 1 kuća, slave Sv. Simeona Bogorodica, doseljeni su 1925. godine iz Meke Grude, u Hercegovini.
- Valjarević, 1 kuća, Slave Sv. Vartolomeja, doseljeni su 1925. godine iz Konjuše, u Toplici.
- Šarčević, pripadaju fisu Kastrati, 1 kuća. Slave Đurđevdan, a prislužuju Sv. Iliju. Kao kolonisti doseljeni su 1925. godine iz Veljeg Brijega, Ibarskom Kolašinu.
Prema iznetome, u 1936. godine u Čubrelju je bilo, 15 albanskih rodova sa 44 kuće. Od toga je bilo: 4 roda srpskoga porekla sa 9 kuća, koji su se albanizovali. Srpskih rodova - kolonisti, bilo je 11 sa 13 kuća.[5]
Demografija[uredi | uredi izvor]
Prema popisu stanovništva iz 1948. godine, Čubrelj je imao 545 stanovnika, od toga 252 muških i 293 ženskih, sa 73 kuće.[5]
| Godina | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stanovništvo | 545 | 586 | 701 | 855 | 1.049 | 1.141 | 1.065 |
 |
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Popis iz 2011. na Kosovu i Metohiji su sproveli organi samoproglašene Republike Kosovo. Ovaj popis je bio bojkotovan od strane velikog broja Srba, tako da je realan broj Srba na Kosmetu znatno veći od onog iskazanog u zvaničnim rezultatima ovog popisa.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Vukanović 2005, str. 392.
- ^ Vukanović 2005, str. 42.
- ^ Vukanović 2005, str. 128.
- ^ Vukanović 2005, str. 392–393.
- ^ a b Vukanović 2005, str. 395.
- ^ Nacionalni sastav stanovništva FNR Jugoslavije 1961. godine pod2.stat.gov.rs
- ^ Etnički sastav stanovništva Kosova i Metohije 2011. godine pop-stat.mashke.org (jezik: albanski)
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Vukanović, Tatomir (2005). Drenica - druga srpska Sveta Gora : antropogeografska i etnološka razmatranja na terenu i u narodu vršena 1934-1937. godine. Beograd: „Centar za očuvanje nasleđa Kosova i Metohij”. str. 42—395. COBISS.RS 122086668
