Šlager
| Šlager | |
|---|---|
| Stilsko poreklo | Original Naknadno: |
| Kulturološko poreklo | 1950-te, Zapadna Nemačkia,[1] Istočna Nemačkia i Austrija |
| Podžanrovi | |
| Plesni bend | |
| Regionalne scene | |
| Muzika Nemačke | |
Šlager je termin za stil ili vrstu zabavne muzike.[2] Nastao u prvoj polovini 20. veka, imao je znatan uticaj na zabavnu muziku. Šlageri su popularne vokalne kompozicije sa jednostavnom instrumentalnom pratnjom. Šlageri su bili popularne arije i pesme iz opereta izvođene van muzičke scene. Kasnije nastaju i originalne kompozicije. Otuda i izraz šlager (nemački Schlag-udar), što znači pesma čija melodija brzo, „na prepad“, osvaja ljubitelje zabavne muzike, pretežno omladinu.[3]
U Jugoslaviji su šlageri bili veoma popularni u periodu od 1960. do 1990. godine. U to vreme je bio veoma poznat muzički festival Vaš šlager sezone u Sarajevu.
Šlager je pozajmljenica iz nemačkog. Došao je i na neke druge jezike (kao što su danski, norveški, švedski, holandski, češki, mađarski, litvanski, letonski, estonski, srpski, turski, ruski,[4] hebrejski i rumunski,[5] na primer), gde zadržao je značenje „(muzičkog) hita”. Stil je često bio zastupljen na takmičenju za pesmu Evrovizije[6][7][8] i popularan je od početka takmičenja 1956. godine,[2] iako ga postepeno zamenjuju drugi stilovi pop muzike.
Centralna Evropa[uredi | uredi izvor]
Koreni nemačkog šlagera su stari. Prvobitno je to značilo pogoditi ili udariti. Prva upotreba reči primenjena na muziku, u njenom prvobitnom značenju, bila je u kritici uvodne večeri u novinama Viener Fremden-Blatt 17. februara 1867. o Plavom Dunavu od Johana Štrausa Mlađeg.[9] Jedan od predaka šlager muzike u njenom sadašnjem značenju može biti opereta, koja je bila veoma popularna početkom dvadesetog veka. Tokom 1920-ih i 1930-ih, Comedian Harmonists i Rudi Šurike su postavili temelje za ovu novu muziku.[10] Poznati šlager pevači 1950-ih i ranih 1960-ih su Lale Andersen, Fredi Kvin, Ivo Robić, Gerhard Vendland, Katarina Valente, Margot Eskens i Koni Frobos . Šlager je dostigao vrhunac popularnosti u Nemačkoj i Austriji 1960-ih (sa Piterom Aleksandrom i Rojem Blekom ) i početkom 1970-ih. Od sredine 1990-ih do ranih 2000-ih, šlager je takođe doživeo opsežno oživljavanje u Nemačkoj od strane, na primer, Gilda Horna,[2] Ditera Tomasa Kuna, Mišel i Petra Perle. Plesni klubovi bi svirali niz naslova šlagera tokom večeri, a formirani su i brojni novi bendovi specijalizovani za šlager verzije 1970-ih i noviji materijal.
U Hamburgu 2010-ih, obožavatelji šlagera su se i dalje okupljali svake godine na stotine hiljada,[11] obučeni u odeću iz 1970-ih za ulične parade pod nazivom „Schlager Move“. Oznaka Schlager Move se takođe koristi za niz manjih muzičkih žurki u nekoliko većih nemačkih gradova tokom cele godine.[12] (Ovaj preporod se ponekad povezuje sa kičem i kampom.)
Nemci vide šlager kao svoju kantri muziku, a američka kantri i teksaško-meksička muzika su glavni elementi u kulturi šlagera. („Is this the way to Amarillo (Da li je ovo put za Amarilo)“ se redovno pušta u šlager kontekstu, obično u originalu na engleskom jeziku.)
Stilski, šlager nastavlja da utiče na nemački „parti pop“ ili „parti-šlager“ (npr. „Lajla“, 2022):[13] to jest, muzika koja se najčešće čuje u skijališnim barovima i masovnim diskotekama Majorka. Savremeni šlager se često meša sa zabavnom muzikom. Ako nije deo ironičnog oživljavanja kiča, ukus za oba muzička stila se obično povezuje sa narodnim pabovima, sajmovima zabave i prostorima za kuglanje. Na engleskom govornom području, najpopularnija grupa koja je uključila elemente šlagera u svoj stil je verovatno ABBA, bend koji je kombinovao tradicionalnu švedsku muziku, šlager i pop-rok da bi stvorio sopstveni zvuk.[14]
Između 1975. i 1981. šlager u nemačkom stilu postao je disko orijentisan, na mnogo načina stapajući se sa matičnom disko muzikom tog vremena. Pevači kao što je Marijan Rozenberg snimili su šlagere i disko hitove. Pesma „Moskva“ nemačkog benda Džingis Kan bila je jedna od najranijih modernih plesnih šlagera, koja je ponovo pokazala kako se šlager iz 1970-ih i ranih 1980-ih spojio sa matičnom disko i evrodisko muzikom. Džingis Kan, koji je prvenstveno bio evrodisko bend, takođe je svirao šlagere pod uticajem diskoteka.[15][16]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Creekmur, Corey K., and Linda Y. Mokdad. The International Film Musical. Edinburgh University Press, 2012.
- ^ a b v Raykoff & Deam Tobin 2007, str. 37–58
- ^ „Zabavna muzika- istorija”. sites.google.com. Arhivirano iz originala 29. 10. 2020. g. Pristupljeno 24. 1. 2019. Istorija zabavne muzike
- ^ Šlяger (Shlyager) in the Great Soviet Encyclopedia, 1969–1978 (in Russian)
- ^ „Dexonline”. Dexonline.ro. Pristupljeno 8. 7. 2018.
- ^ Jaquin, Patrick (1. 12. 2004). „Eurovision's Golden Jubilee”. European Broadcasting Union. Arhivirano iz originala 11. 8. 2004. g. Pristupljeno 18. 7. 2009.
- ^ „Eurovision: About us – who we are”. Eurovision Song Contest. Pristupljeno 28. 6. 2020.
- ^ Sommerlad, Joe (18. 5. 2019). „Eurovision 2019: What exactly is the point of the annual song contest and how did it begin?”. The Independent. Pristupljeno 27. 6. 2020.
- ^ Norbert Linke: Musik erobert die Welt. Wie die Wiener Familie Strauß die „Unterhaltungsmusik“ revolutionierte. Herold, Wien 1987, ISBN 3-7008-0361-3. str. 204..
- ^ Alsmann, Götz (8. 5. 2008). „Der Schlager hat sich selbst entmannt”. Der Spiegel (na jeziku: nemački). Pristupljeno 26. 9. 2015.
- ^ „"Schlagermove" - Atlantic Alliance”. Archive.today. 21. 7. 2012. Arhivirano iz originala 21. 7. 2012. g. Pristupljeno 20. 11. 2018.
- ^ „Schlagermove - Home”. Schlagermove.de. Pristupljeno 8. 7. 2018.
- ^ Koch, Tanit; mattwithers (2022-07-27). „Germansplaining: The song of the silly season”. The New European (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-10-10.
- ^ Harrison, A., "Why are ABBA so popular?," BBC Online, 21 October 2014. Retrieved 5 August 2022.
- ^ „Dschinghis Khan: Deutscher Mongolen-Pop beim ESC”. Eurovision Song Contest. Pristupljeno 24. 1. 2022.
- ^ „Talent in Germany 82: Bringing Home”. Billboard. 26. 12. 1981. Pristupljeno 13. 1. 2017.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Raykoff, Ivan; Deam Tobin, Robert (2007). A Song for Europe: Popular Music and Politics in the Eurovision Song Contest. London England and Burlington, Vt. USA: Ashgate Publishing, Ltd. str. 37—58. ISBN 9780754658795.
- T.W. Adorno with G. Simpson: 'On Popular Music', Studies in Philosophy and Social Science, ix (1941), 17–48
- D. Brackett: Interpreting Popular Music (Cambridge, 1995)
- Brøvig-Hanssen, Ragnhild & Danielsen, Anne (2016). Digital Signatures: The Impact of Digitization on Popular Music Sound. MIT Press. ISBN 9780262034142
- Larry Freeman: The Melody Lingers on: 50 Years of Popular Song (Watkins Glen, N.Y.: Century House, 1951). 212 p. N.B.: Includes a chronology, "50 Years of Song Hits", on p. 193-215.
- P. Gammond: The Oxford Companion to Popular Music (Oxford, 1991)
- Haddix, Chuck. Rags to Be-bop: the Sounds of Kansas City Music, 1890-1945. [Text by] Chuck Haddix (Kansas City, Mo.: University of Missouri at Kansas City, University Libraries, Marr Sound Archives, 1991). Without ISBN
- P. Hardy and D. Laing: The Faber Companion to 20th-Century Popular Music (London, 1990/R)
- R. Iwaschkin: Popular Music: a Reference Guide (New York, 1986)
- J. Kotarba, B. Merrill, J. P. Williams, & P. Vannini Understanding Society through Popular Music. NY:Routledge, 2013 (second ed.) ISBN 9780415 641951
- Larkin, Colin. The Encyclopedia of Popular Music. Oxford University Press, 2006 ISBN 9780195313734 (10 volumes)
- R. Middleton: Studying Popular Music (Milton Keynes, 1990)
- Moore, Allan F., ed. Analyzing popular music. Cambridge University Press, 2003.
- M. Sorce Keller: "Continuing Opera with Other Means: Opera, Neapolitan song, and popular music among Italian immigrants overseas", Forum Italicum, Vol. XLIX(2015), No 3, 1- 20.
- Arnold, Denis (1983). The New Oxford Companion Music, Volume 1: A-J. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-311316-9.
- Arnold, Denis (1983). The New Oxford Companion to Music, Volume 2: K-Z. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-311316-9.
- Philip Tagg (1982). „Analysing popular music: theory, method and practice” (PDF). Popular Music. 2: 37—67. CiteSeerX 10.1.1.628.7469
. S2CID 35426157. doi:10.1017/S0261143000001227. Arhivirano (PDF) iz originala 2019-04-12. g. Pristupljeno 2018-10-13. - Lashua, Brett (2014). Sounds and the City: Popular Music, Place and Globalization. Basingstoke: Palgrave Macmillan. ISBN 9781137283115.
- Furlong, Andy (2013). Youth Studies: An Introduction. London: Routledge. ISBN 9780203862094.
- Christgau, Robert (1984). „Popular Music”. Ur.: Halsey, William Darrach. Collier's Encyclopedia. Arhivirano iz originala 20. 6. 2020. g. Pristupljeno 19. 6. 2020 — preko robertchristgau.com.
- Middleton, Richard; Manuel, Peter (2001). „Popular Music”. Grove Music Online. Oxford Index. str. 30. ISBN 9781561592630.
- Middleton, Richard (1990). Studying Popular Music. Philadelphia: Open University Press. ISBN 978-0335152759.
- BALLANTINE, CHRISTOPHER (17. 4. 2020). „Against Populism: Music, Classification, Genre”. Twentieth-Century Music. Cambridge University Press (CUP). 17 (2): 247—267. ISSN 1478-5722. S2CID 218800213. doi:10.1017/s1478572220000043.
- Stephen L. Betts, Jon Freeman; Betts, Stephen L.; Freeman, Jon (2. 7. 2019). „10 Essential Reggae Covers of Country Classics”. Rolling Stone. Pristupljeno 28. 8. 2022.
- Lang, Pippa (2015). „Do Problem Music Subcultures [Heavy Metal & Hip-Hop] Cause Deviant Behaviour?”. Unpublished. doi:10.13140/RG.2.2.20835.60967. Pristupljeno 28. 8. 2022.
- Eisentraut, Jochen (2012). The Accessibility of Music: Participation, Reception and Contact. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9781139616294.
- Law, Wing-Wah; Ho, Wai-Chung (2015-08-01). „Popular music and school music education: Chinese students' preferences and dilemmas in Shanghai, China”. International Journal of Music Education. 33 (3): 304—324. ISSN 0255-7614. S2CID 55980020. doi:10.1177/0255761415569115. hdl:10722/229528 .
- Christgau, Robert (1981). „The Guide”. Christgau's Record Guide: Rock Albums of the Seventies. Ticknor & Fields. ISBN 0899190251. Arhivirano iz originala 30. 3. 2019. g. Pristupljeno 30. 3. 2019 — preko robertchristgau.com.
- Christgau, Robert (1981). „The Decade”. Christgau's Record Guide: Rock Albums of the Seventies. Ticknor & Fields. ISBN 0899190251. Pristupljeno 6. 4. 2019 — preko robertchristgau.com.
- Middleton, Richard (1990). Studying Popular Music. Philadelphia: Open University Press. str. 46. ISBN 978-0335152759.
- Sadie, Stanley, ur. (2001). „Popular Music: Form”. The New Grove Dictionary of Music and Musicians. 20. New York: Grove. str. 142—144. ISBN 978-0333608005.
- Christgau, Robert (1981). „The Decade”. Christgau's Record Guide: Rock Albums of the Seventies. Ticknor & Fields. ISBN 0899190251. Arhivirano iz originala 2. 4. 2019. g. Pristupljeno 6. 4. 2019 — preko robertchristgau.com.
- Napier, Kathleen; Shamir, Leor (2018). „Quantitative Sentiment Analysis of Lyrics in Popular Music”. Journal of Popular Music Studies. 30 (4): 161—176. S2CID 116615809. doi:10.1525/jpms.2018.300411. Arhivirano iz originala 5. 5. 2019. g. Pristupljeno 7. 4. 2019.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
Mediji vezani za članak Šlager na Vikimedijinoj ostavi
| Normativna kontrola: Državne |
|---|
