Bitka za Belgiju
| Bitka za Belgiju | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo nemačke invazije na Francusku i Beneluks tokom Drugog svetskog rata | |||||||||
 Belgijski vojni zarobljenici u maršu sa nemačkim snagama, neposredno nakon bitke za utvrđenje Eben-Emael, 11. maj 1940. | |||||||||
| |||||||||
| Sukobljene strane | |||||||||
 Belgija Francuska Ujedinjeno Kraljevstvo Holandija |
 Nemačka | ||||||||
| Komandanti i vođe | |||||||||
|
Leopold III (RZ) Iber Pjerlo Moris Gamlen Maksim Vegan Džon Gort |
Gerd fon Rundštet Fedor fon Bok | ||||||||
| Jačina | |||||||||
|
144 divizije 13.974 topova 3.384 tenka 2.249 aviona |
141 divizija[1] 7.378 topova[1] 2.445 tenkova[1] 5.446 aviona (4.020 operativnih)[1] | ||||||||
| Žrtve i gubici | |||||||||
|
222.443+ žrtava (200.000 zarobljeno) ~900 aviona |
18.695 umrlo ili nestalo 42.523 ranjeno 432 aviona | ||||||||
Bitka za Belgiju[2] bila je bitka u okviru velike invazije Nacističke Nemačke na Francusku tokom Drugog svetskog rata. Bitka je trajala osamnaest dana tokom maja 1940, a završila se nemačkom okupacijom Belgije nakon predaje belgijskih snaga.
Dana 10. maja 1940. Nemačka je izvršila invaziju na Luksemburg, Holandiju i Belgiju u okviru operativnog plana Žuto (Fall Gelb). Savezničke snage pokušale su da zaustave nemačku vojsku u Belgiji, smatrajući da će glavni nemački udar ka Francuskoj krenuti baš iz Belgije. Nakon što su se glavne francuske snage predale u Belgiji između 10. i 12. maja, Nemci su izvršili drugu fazu svoje operacije tako što su se probili kroz Ardene i napredovali prema Lamanšu. Nemačka vojska stigla je do Lamanša posle pet dana, opkolivši savezničke snage. Nacisti su postepeno primoravali saveznike da se sve više povlače ka moru. Belgijska vojska se predala 28. maja 1940. čime se bitka okončala.[3]
Tokom bitke za Belgiju odigran je prvi tenkovski okršaj u Drugom svetskom ratu — bitka za Anu.[4] Odigrala se takođe i bitka za utvrđenje Eben-Emael, prvi okršaj u vazduhu, u kojoj su učestvovali i padobranci.[traži se izvor]
Nemačka istoriografija je u to vreme zabeležila da je belgijska vojska tokom osamnaest dana borbi bila žestok protivnik.[5]
Poraz u Belgiji prisilio je saveznike na povlačenje iz kontinentalne Evrope. Britanska kraljevska mornarica je nakon poraza evakuisala Britanski ekspedicioni korpus kao i mnoge belgijske i francuske vojnike iz belgijskih luka tokom operacije Dinamo. Francuska je potpisala primirje s Nemačkom u junu 1940.
Belgije je pod okupacijom bila sve do jeseni 1944. kada su je u potpunosti oslobodili saveznici.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g Holmes 2001, str. 324.
- ^ Belgian American Educational Foundation 1941.
- ^ Shirer 1990, str. 729.
- ^ Healy 2008, str. 36.
- ^ Keegan 2005, str. 95–96.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Belgian American Educational Foundation (1941), The Belgian Campaign and the Surrender of the Belgian Army, 10–28 May 1940 (Third izd.), University of Michigan
- Belgium, Ministère des Affaires Étrangères (1941), Belgium : The Official Account of What Happened 1939–1940, Evans Brothers, OCLC 42016037
- Bloock, Bernard (2003), Belgian Fortifications, May 1940, Arhivirano iz originala 27. 3. 2013. g., Pristupljeno 10. 5. 2014
- Bond, Brian (1975). France and Belgium, 1939–1940. London: Davis-Poynter. ISBN 978-0-7067-0168-5.
- Bond, Brian (1990). Britain, France, and Belgium, 1939–1940. London: Brassey's (UK) Riverside, N.J. ISBN 978-0-08-037700-1.
- Bond, Brian; Taylor, Michael (2001). The Battle of France and Flanders 1940. London: Leo Cooper. ISBN 978-0-85052-811-4.
- Cull, Brian (1999). Twelve Days in May. London: Grub Street Publishing (UK). ISBN 978-1902304120.
- Dunstan, Simon (2005). Fort Eben Emael. Oxford: Osprey Publishing (UK). ISBN 978-1-84176-821-2.
- Ellis, John (1993). The World War II Data Book. Aurum Press. ISBN 978-1-85410-254-6.
- Ellis, Major L.F. (2004) [1954]. Butler, J.R.M, ur. The War in France and Flanders 1939–1940. History of the Second World War United Kingdom Military Series. Naval & Military Press. ISBN 978-1-84574-056-6.
- Fowler, Will (2002). France, Holland, and Belgium 1940. Hersham: Ian Allan. ISBN 978-0-7110-2944-6.
- Frieser, Karl-Heinz; Greenwood, John T. (2005). The Blitzkrieg Legend: The 1940 Campaign in the West. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 978-1-59114-294-2.
- Gunsburg, Jeffrey A. (april 1992). The Battle of the Belgian Plain, 12–14 May 1940: The First Great Tank Battle. The Journal of Military History. 56. str. 207—244. JSTOR 1985797. doi:10.2307/1985797.
- Harclerode, Peter (2006). Wings Of War: Airborne Warfare 1918-1945. Arizona: Phoenix. ISBN 978-0304367306.
- Healy, Mark (2008). Prigent, John, ur. Panzerwaffe: The Campaigns in the West 1940. 1. Shepperton: Ian Allan. ISBN 978-0-7110-3240-8.
- Holleman, Leendert; Rosseels, Alain; Welting, Henk (2008). Traces of World War 2: The Belgian Air Force. Pristupljeno 10. 5. 2014.
- Holmes, Richard (2001). The Oxford Companion to Military History. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-866209-9.
- Hooton, Edward R. (2007). Luftwaffe at War; Blitzkrieg in the West 1939 -1940. Leicester: Midland Publishing. ISBN 978-1-85780-272-6.
- Jackson, Julian T. (2003). The Fall of France. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-280550-8.
- Keegan, John (2005). The Second World War. New York: Penguin Books. ISBN 978-0-14-303573-2.
- Niehorster, Leo. Belgian Order of Battle: Army. Pristupljeno 10. 5. 2014.
- Niehorster, Leo. Belgian Order of Battle: Navy. Arhivirano iz originala 31. 5. 2016. g. Pristupljeno 10. 5. 2014.
- Oberkommando der Wehrmacht (1985), Die Wehrmachtberichte, 1939–1945 – Band 1, 1. September 1939 bis 31. Dezember 1941 (na jeziku: nemački), München: Deutscher Taschenbuch Verlag, ISBN 978-3-423-05944-2
- Sebag-Montefiore, Hugh (2006). Dunkirk: Fight to the Last Man. New York: Viking. ISBN 978-0-670-91082-3.
- Shepperd, Alan (1990). France 1940: Blitzkrieg in the West. Oxford: Osprey Publishing. ISBN 978-0-85045-958-6.
- Shirer, William L. (1990) [1960]. The Rise and Fall of the Third Reich: A History of Nazi Germany. Simon and Schuster. ISBN 978-0-671-72868-7.
