Perućačko jezero
| Perućačko jezero | |
|---|---|
 Jezero i hidroelektrana Bajina Bašta | |
| Koordinate | 43° 58′ 02″ S; 19° 24′ 11″ I / 43.967125° S; 19.403006° I |
| Zemlje basena |  Srbija Bosna i Hercegovina(  Republika Srpska) |
| Maks. dužina | 54 km |
| Maks. širina | 1 km |
| Površina | 12,4 km2 |
| Maks. dubina | 60 m |
| Zapremina | 0,34 km3 |
  Perućačko jezero | |
| Vodena površina na Vikimedijinoj ostavi | |
Perućačko jezero je veštačko jezero udaljeno oko 2,4 km od istoimenog mesta Perućac, opština Bajina Bašta. Svojim geografskim položajem jezero Perućac nalazi se na području opštine Bajina Bašta, Republika Srbija i opština Srebrenica, Republika Srpska, BiH. Jezero se nalazi u prirodnom zavoju kanjona reke Drine između Bajine Bašte i Višegrada, i obavija planinu Taru na kojoj se nalazi Nacionalni park Tara. Ovo podrinjsko jezero nalazi se na 290 metara nadmorske visine i okruženo je planinama Javor, Devetak, Zvijezda i Tara.
Jezero je nastalo 60-ih godina, pregrađivanjem toka reke Drine, za potrebe izgradnje hidroelektrane „Bajina Bašta”.[1] Ukupna površina jezera iznosi 12,5 km² sa zapreminom od 345 x 106 m³ vode. Prosečna dubina jezera je 60 metara, a najdublja tačka jezera doseže i do 1000 metara. Najveći deo jezera nalazi se u kanjonu reke Drine koji počinje 7 km od brane hidroelektrane „Bajina Bašta”. Najduži, odnosno kanjonski deo jezera okružuje izrazito strma obala oivičena strmim kamenim liticama i kamenim blokovima koji vertikalno poniru u vodu. Zbog strmine obale, dubina jezera na samo par metara od same obale dostiže prosečnu dubinu od 3 do 8 metara.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Ovo veštačko jezero nastalo je u vreme SFRJ, nakon završetka izgradnje brane za potrebe hidroelektrane „Bajina Bašta“. Jezero je dobilo ime po naselju Perućac, opština Bajina Bašta, Zlatiborski okrug, Republika Srbija. U Perućcu, u neposrednoj blizini jezera se nalazi srednjovjekovna nekropola stećaka „Mramorje”, koja je pod zaštitom Republike Srbije, kao spomenik kulture od izuzetnog značaja kao i poznato odmaralište na reci Vrelo.
Akumulacija jezera počela je 30.10.1966. godine a uspešno je završena sa izgradnjom pomenute hidroelektrane i njenog puštanja u rad 27.11.1966. godine. Perućačko jezero je akumulaciono jezero, koje se vodom snabdeva iz reke Drine, površine oko 12,5 km² pri koti normalnog uspora, ukupne zapremine 345 x 106 m³ vode, a dubine do 60 metara. Dužina akumulacionog bazena pri maksimalnom usporu iznosi 55 km, najmanja širina je oko 150 metara, a najveća širina oko 1000 metara. Sredina jezera predstavlja granicu između Republike Srpske, BiH i Republike Srbije.[2]
Turizam[uredi | uredi izvor]
Turistički potencijal jezera Perućac ogleda se u mogućnošću potencijalnih posetilaca da na ovom mestu zadovolje svoje osnovne turističke potrebe. Turistička sezona na ovom jezeru traje od juna do avgusta. Na samoj obali jezera, nalazi se hotel niže kategorije a u njegovoj blizini nekoliko bungalova, namenjenih turističkoj svrsi. Na obali jezera, u podnožju hotela i bungalova, nalazi se montažna, pontonska, plaža koju posetioci koriste tokom letnje sezone. Pontonska plaža se sastoji iz dva dela: dela sa četiri bazena, namenjena deci i većeg dela sa ulaskom u jezero namenjenog odraslim osobama. Osim pontonske plaže, duž obale jezera nalazi se nekoliko montažnih objekata (splavova), namenjenih pružanju ugostiteljskih usluga ali i privatnog smeštaja. U vreme bivše Jugoslavije, mali brodići su redovno saobraćali jezerom od obale jezera do Višegrada. Ta praksa, zadržana je i do danas. Posetioci mogu krstariti brodićem, koji polazi sa obale jezera i kroz kanjon reke Drine dolazi do Višegrada, gde pravi kraću pauzu kraj Višegradske ćuprije (25 km Drinom). Nedaleko od jezera, pored Nacionalnog parka Tara, nalaze se Mokra Gora (50 km), Šarganska osmica (50 km) i manastir Rača (12 km).
Jezero je pogodno za ribolov i kupanje. Svake godine se održava svetsko prvenstvo u lovu na mladicu. Pobednici ulove primerke i do 5 kg.
Već nekoliko godina krajem meseca jula održava se Drinska regata od brane u Perućcu do Rogačice (25 km). Broj učesnika se iz godine u godinu povećava, pa je 2010 dostigao cifru deset hiljada učesnika. Drinska regata predstavlja jednu od najvećih manifestacija na vodi u zemlji i glavni je segment turističke ponude ovog kraja. Na ovom jezeru, 2015. godine zatvoren je prvi internacionalni festival kratkog igranog filma, poznatiji kao Bašta Fest koji se održava u Bajinoj Bašti.
Ekosistem[uredi | uredi izvor]
Perućačko jezero je stanište mladice, mrene, klena, plotice, šarana, skobalja, soma i linjka. Na četvrtom kilometru od brane hidroelektrane „Bajina Bašta” počinje Nacionalni park Tara, na strani jezera koje se nalazi u Republici Srbiji.
Galerija[uredi | uredi izvor]
.jpg)
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Spisak jezera u Srbiji
- Jezera u Republici Srpskoj
- Mramorje
- Perućac
- Nacionalni park Tara
- Pančićeva omorika
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Hidrometeorološki zavod Republike Srpske: Jezera u Republici Srpskoj Arhivirano na sajtu Wayback Machine (17. avgust 2011) (jezik: srpski)
- ^ „HE Bajina Bašta”. www.eps.rs. Pristupljeno 2020-05-24.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Mala enciklopedija Prosveta (3 izd.). Beograd: Prosveta. 1985. ISBN 978-86-07-00001-2.
- Marković, Jovan Đ. (1990). Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 978-86-01-02651-3.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Perućačko jezero (jezik: srpski)
- Agencija Republike Srpske za vode oblasnog riječnog sliva Save: Jezera u Republici Srpskoj (jezik: srpski)
- Hidrometeorološki zavod Republike Srpske: Jezera u Republici Srpskoj (jezik: srpski)
- Drina reka: Perućac (jezik: srpski)
- Jezero Perućac (jezik: srpski)
- Bajina Bašta: Pančićeva Omorika (jezik: srpski)
- Perućačko jezero na mapi
