Dragan Srnić

Dragan Srnić
Dragan Srnić
	Dragan Srnić
Lični podaci
Puno ime	Dragoslav Srnić
Nadimak	Padobranac
Datum rođenja	13. avgust 1912.
Mesto rođenja	Draginje, kod Šapca, Kraljevina Srbija
Datum smrti	5. septembar 1941. (29 god.)
Mesto smrti	Štitar, kod Šapca, Srbija
Profesija	grafički radnik
Član KPJ od	1939.
Vojna karijera
Služba	NOPO Jugoslavije; 1941.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Heroj
Narodni heroj od	7. jula 1953.

Dragoslav Srnić (Draginje, kod Šapca, 13. avgust 1912 — Štitar, kod Šapca, 5. septembar 1941), poznat po partizanskom imenu Padobranac, bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je 13. avgusta 1912. u selu Draginje, kod Šapca. Bio je najstariji sin u porodici Nikole i Jelene Srnić, koji su imali još trojicu sinova — Momčila „Mošu“, Mihaila „Miću“ i Dušana. Njegov otac Nikola je bio obućar u Šapcu, a Dragoslav je rođen 1912. godine u narodnom zbegu od austrougarske najezde u blizini sela Draginje.

Osnovnu školu i nižu gimnaziju je završio u Šapcu, a potom je učio tipografski zanat. Još kao kalfa, počeo je da izražava simpatije prema radničkom pokretu. Izvesno vreme je bio zaposlen u Novom Sadu, a potom je 1932. godine prešao u Beograd. Zbog revolucionarnog rada, 1936. godine je bio proteran iz Beograda u Šabac. Ubrzo se vratio u Beograd, gde je ilegalno živeo.

Kao simpatizer Komunističke partije Jugoslavije (KPJ), odlučio se da ode u Španiju i da se tamo bori za odbranu Španske republike i protiv fašizma. Početkom 1937. godine je pokušao da preko Dalmacije ode u Španiju, ali je bio uhapšen u Splitu i stražarno sproveden u Šabac, koji mu je bio određen kao prinudno mesto boravka. Potom je ilegalno dolazio u Beograd, gde je bio ponovo uhapšen i osuđen na zatvor.

Posle izdržane kazne, nastavio je sa radom u sindikalnim organizacijama grafičkih radnika i učestvovao je u organizacijama štrajkova. Kao već istaknuti radnički borac, 1939. godine primljen je u članstvo Komunističke partije Jugoslavije. Kao grafički radnik, dobio je partijski zadatak da radi na organizaciji ilegalne partijske štamparije, u kojoj su se štampali „Proleter“, „Istorija SKP(b)“ i drugi partijski materijali. Kad je, u avgustu 1940. godine, štamparija bila otkrivena, među brojnim uhapšenim komunistima našao se i Dragan Srnić. Nekoliko meseci je proveo u istražnom zatvoru, trpeći policijsku torturu prilikom isleđivanja. Početkom 1941. godine, bio je oslobođen optužbi i ponovo proteran u Šabac.

Neposredno pred početak Aprilskog rata, 1941. godine Dragan Srnić je došao u Beograd, gde ga je zatekla okupacije zemlje. Posle napada Nemačke na Sovjetski Savez, 22. juna i početka masovnih hapšenja komunista u Beogradu, morao je da pređe u Obrenovac. Potom je došao u Šabac, gde se odmah aktivno uključio u rad na organizovanju ustanka.

Polovinom jula 1941. godine, bio je jedan od prvih boraca Mačvanskog partizanskog odreda. Već u prvim borbama istakao se hrabrošću, zbog čega je polovinom avgusta, posle pogibije Voje Radosavljevića Buđonija, postavljen za komandira Druge čete.

Učestvovao je u svim akcijama Odreda na području Mačve i Podrinja. Bio je omiljen kod svojih saboraca. Pošto je nosio radnički kombinezon, svi su mislili da je on ruski padobranac, o kome se tih dana pričalo da se spustio u okolini, pa je zbog toga dobio nadimak „Padobranac“.

Jake nemačke snage, 5. septembra 1941. godine, krenule su da se probiju prema Loznici. Srnićeva Druga četa tada se nalazila na položaju na putu Šabac—Loznica, između sela Štitara i Slepčevića. Nemci su strahovito napali i razvila se teška borba. Borci su izvesno vreme odolevali nadmoćnijem neprijatelju. Da bi sačuvao četu, Dragan Srnić je naredio povlačenje na pogodnije položaje. Tada je sam uzeo puškomitraljez i štitio povlačenje svojih boraca i u toj borbi poginuo.

Ukazom predsednika Federativne Narodne Republike Jugoslavije Josipa Broza Tita, 7. jula 1953. godine, proglašen je za narodnog heroja Jugoslavije.

Braća Srnić[uredi | uredi izvor]

U toku Narodnooslobodilačkog rata, pored Dragoslava poginula su i trojica njegove braće – Momčilo, Mihailo i Dušan.

Momčilo zvani „Moša“ (1919–1941), bio je trgovački pomoćnik i član KPJ. Stupio je u Mačvanski partizanski odred polovinom avgusta. Bio je ranjen 28. novembra u borbi kod Zajače, a potom je bio određen za pratioca komandira odreda, Nebojše Jerkovića, sa kojim je zajedno, 27/28. decembra bio opkoljen u selu Bela Reka i izvršio samoubistvo da ne bi bio zarobljen.

Mihailo zvani „Mića“ (1922–1942), bio je metalski radnik i član SKOJ-a. Stupio je u Mačvanski partizanski odred krajem avgusta i nalazio se najpre na dužnosti kurira Pocerskog bataljona, a potom je bio desetar jedne čete. Krajem februara 1942. godine je usled rasula Odreda, bio upućen na Kosmaj, u Kosmajski partizanski odred, ali je na putu ka ovom odredu poginuo.

U znak sećanja na četvoricu braće Srnić na Partizanskom groblju u Šapcu im je podignut zajednički spomenik, gde su preneti njihovi posmrtni ostaci. Poznati šabački pesnik Vladimir Jovičić, inspirisan njihovom pogibijom, posvetio im je pesmu, a njegov stih je kao epitaf ispisan na njihovom zajedničkom spomeniku: Poleteli su tamo, gde se za slobodu bije, četiri rođena brata, ni jedan se vratio nije, iz ovog visokog jata.

Jedna beogradska ulica, na Voždovcu, nosi naziv „Braće Srnić”, a ulice sa istim imenom su postojale i u Šapcu i Obrenovcu.

Literatura[uredi | uredi izvor]

Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.
Aleksandar Tadić „Majke heroja pričaju“. „Iskra“, Vinkovci 1985. godina.