Cvijo Mazalica

cvijo mazalica
Cvijo Mazalica
Lični podaci
Datum rođenja	(1917-06-01)1. jun 1917.
Mesto rođenja	Čađavica, kod Bos. Novog, Austrougarska
Datum smrti	27. avgust 1988.(1988-08-27) (71 god.)
Mesto smrti	Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija
Profesija	vojno lice
Porodica
Supružnik	Danica Mazalica
Delovanje
Član KPJ od	februara 1942.
Učešće u ratovima	Aprilski rat Narodnooslobodilačka borba
Služba	Jugoslovenska vojska NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija 1941 — 1973.
Čin	general-major
Heroj
Narodni heroj od	24. jula 1953.
Odlikovanja

Cvijo Mazalica (Čađavica, kod Bosanskog Novog, 1. jun 1917 — Beograd, 27. avgust 1988), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-major JNA i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 1. juna 1917. godine u selu Čađavica, kod Bosanskog Novog. Osnovnu školu je završio u rodnom selu, a potom je u Banja Luci 1932. godine završio dva razreda Niže poljoprivredne škole. Nakon toga se vratio u rodno selo i bavio se zemljoradnjom.

U Aprilskom ratu 1941. godine učestvovao je kao vojnik Jugoslovenske vojske, nakon čije kapitulacije se samoinicijativno vratio kući i na taj način izbegao zarobljavanje. U svom mestu je dočekao početak ustanka u Bosanskoj krajini, pa se nakon svega par dana 30. juna 1941. godine pridružio ustaničkim snagama. Početkom septembra 1941. godine je bio postavljen za desetara, a 17. oktobra za vodnika u Novskoj četi Prvog krajiškog partizanskog odreda.

Novembra 1941. godine, prilikom napada na oklopni voz u selu Račani, izveo je svoj prvi herojski podvig — uskočio je u voz i razoružao dva neprijateljska vojnika. Ostali borci, ohrabreni postupkom svog komandira pošli su u napad. Oklopni voz je tom prilikom bio uništen, a zaplenjena velika količina ratnog materijala. Nedugo potom, prilikom napada na selo Agiće, decembra 1941. godine, naoružan bombama je upao u ustaško utvrđenje i uništio ga, čime je znatno doprineo razbijanju ustaške odbrane.

Kao jedan od najistaknutijih boraca Prvog krajiškog odreda, 10. februara 1942. godine je bio primljen u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Ubrzo nakon toga je bio postavljen za političkog komesara čete u Prvom krajiškom odredu, a 15. marta je bio postavljen za komesara čete u Prvom udarnom bataljonu.

Prilikom napada Prvog krajiškog partizanskog odreda na Budimlić Japru, kod Sanskog Mosta, 14. marta 1942. godine, Cvijo je upao u centar neprijateljske odbrane i u veoma teškim uslovima omogućio uništenje neprijateljskog uporišta. Nakon formiranja Prve krajiške udarne brigade, kao jedan od istaknutijih boraca, bio je postavljen, 27. juna 1942. godine, za zamenika komandanta bataljona, a krajem decembra iste godine za komandanta bataljona. Na toj dužnosti posebno se istakao u napadu Prve krajiške brigade na aerodrom Rajlovac, kod Sarajeva, u noći 10/11. avgusta 1943. godine. Cvijo se tom prilikom sa svojim bataljonom privukao do samog aerodroma i zapalio i uništio nekoliko neprijateljskih aviona.

Sa Prvom krajiškom brigadom učestvovao je u mnogim borbama u Bosanskoj krajini, centralnoj i istočnoj Bosni, Sandžaku, Crnoj Gori, Srbiji i na Sremskom frontu. Od Štaba Pete krajiške divizije bio je maja 1943. godine pohvaljen za umešno rukovođenje u borbama i rušenje mosta na reci Bosni, kod Kaknja. Prilikom prelaska Prve krajiške brigade preko Romanije, 26. decembra 1943. godine, na putu od Pala prema Ustiprači, neprijateljske snage su iznenada napale bataljon koji se kretao u koloni. Cvijo je tada s kurirom i jednim borcem legao u sneg i iz zaklona pružio otpor neprijatelju, ne dozvoljavajući mu da preseče kolonu. Istog dana, prilikom odmora bataljona u selu Renovici, neprijateljske snage su ponovo pokušale da razbiju bataljon. Cvijo je tada svojom prisebnošću sredio stanje, među iznenađenim borcima i poveo ih u protivnapad u kojem je neprijatelj bio odbijen.

Za zamenika komandanta Prve krajiške brigade bio je postavljen 25. februara 1944. godine. Na putu ka Srbiji, aprila 1944. godine, sam je prihvatio borbu s neprijateljem, kako bi spasio bataljon. U borbama za oslobođenje Aranđelovca, septembra 1944. godine je zajedno s grupom minera izveo miniranje zgrade Novog zdanja i time omogućio uništenje iz koga su nemačko-četničke snage pružale jak otpor, čime je dat znatni doprinos oslobođenju grada. Nakon oslobođenja Beograda, krajem novembra 1944. godine bio je postavljen za komandanta Prve krajiške udarne brigade, koju je predvodio u borbama na Sremskom frontu.

Krajem marta 1945. godine je bio povučen s fronta i upućen na školovanje, kada je završio Viši oficirski kurs pri Generalštabu JA. Septembra 1945. godine je bio postavljen za komandanta Treće crnogorske brigade, koja je bila u sastavu Šeste crnogorske divizije Korpusa narodne odbrane Jugoslavije (KNOJ), s kojom je učestvovao u uništenju neprijateljskih ostataka. Višu vojnu akademiju JNA završio je 1951. godine, Školu gađanja zemaljske artiljerije 1954, a Kurs operatike JNA 1964. godine. Izvesno vreme nalazio se na dužnosti načelnika Školskog centra Protivvazdušne odbrane. Penzionisan je decembra 1973. godine u činu general-majora JNA.

Umro je 27. avgusta 1988. godine u Beogradu. Sahranjen je u Aleji narodnih heroja na Novom groblju u Beogradu.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden za vojne zasluge sa velikom zvezdom, Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem, Orden bratstva i jedinstva sa srebrnim vencem, Orden zasluga za narod sa srebrnim zracima, Orden za hrabrost i Orden za vojne zasluge sa zlatnim mačevima. Ordenom narodnog heroja je odlikovan 24. jula 1953. godine.

Literatura

• Ko je ko u Jugoslaviji. Beograd. 1957. 
• Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982.