Anton Ukmar

anton ukmar
anton ukmar
	Anton Ukmar (1945)
Lični podaci
Datum rođenja	6. decembar 1900.
Mesto rođenja	Proseko, kod Trsta, Austrougarska
Datum smrti	21. decembar 1978. (78 god.)
Mesto smrti	Koper, SR Slovenija, SFR Jugoslavija
Profesija	društveno-politički radnik
Delovanje
Član KPJ od	1945.
Učešće u ratovima	Španski građanski rat ; Drugi svetski rat
Služba	Internacionalne brigade ; Etiopski pokret otpora ; Francuski pokret otpora ; Italijanski pokret otpora; 1936–1939. ; 1939–1945.
Odlikovanja

Anton Ukmar – Miro (Proseko, kod Trsta, 6. decembar 1900 — Koper, 21. decembar 1978), učesnik Španskog građanskog rata, Etiopskog pokreta otpora, Francuskog pokreta otpora i Italijanskog pokreta otpora i društveno-politički radnik SR Slovenije.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Osnovnu školu završio je u rodnom mestu (1907-1912), a dva razreda srednje škole u Trstu (1912-1914). Do 1917. godine radio je na imanju dvorca Miramare, nakon čega se zaposlio na železnici u Trstu (1917-1926). Na tom se poslu 1917. godine priključio revolucionarnom radničkom pokretu, 1921. postao član Saveza komunističke omladine Italije, a 1926. član Komunističke partije Italije. Fašističke vlasti su ga iste godine premestile na radno mesto u Đenovi, a naredne godine je bio uhapšen i otpušten s posla.^[1]

Po naređenjima CK KPI, učestvovao je u akcijama revolucionara na području Trsta s ciljem pridobivanja stanovništva za antifašistički front. Avgusta 1929, da bi izbegao hapšenje, sklonio se u Ljubljanu. Iste godine prebacio se u Pariz, gde je pri CK KPI bio saradnik na glasilu KPI i KPJ, Delo. Godine 1931, bio je delegat na Četvrtom kongresu KP Italije u Kelnu, 1931–1932. pomagao je pri obnovi partijskih organizacija u Italiji, 1932–1934. pohađao jednogodišnji kurs Međunarodne lenjinske škole, političku praksu obavljao u fabrici „Egorovo“ u Lenjingradu, a od 1934. do 1936. pohađao Komunistički univerzitet nacionalnih manjina Zapada (KUNMZ) u Moskvi.^[1]

Španski građanski rat[uredi | uredi izvor]

Godine 1936, KPI ga je poslala u Španiju. Tokom Španskog građanskog rata sarađivao je s obaveštajnom službom i bio politički komesar odeljenja protivobaveštajne službe republikanske armije. Od 1938. do 1939. bio je šef personalne službe u Internacionalnim brigadama (Dvanaesta internacionalna brigada „Đuzepe Garibaldi“) i komesar čete mitraljezaca u bici na Ebru. Radio je i u odeljenju za kadrove pri KP Španije. Nakon poraza republikanske vojske, februara iste godine bio je nakratko interniran u logoru Aržele (Francuska).^[1]

Drugi svetski rat[uredi | uredi izvor]

Od marta 1939. do kraja 1940. bio je instruktor u pokretu otpora protiv italijanskih okupacionih snaga u Etiopiji. Nakon oslobođenja Etiopije 1941, vratio se u Pariz, gde je uhapšen, interniran u logor Verne d'Arjež, te zatvoren u Kastr. Iz logora je pobegao 1942. godine i učestvovao u organizaciji partizanskih odreda u južnim franckuskim pokrajinama. Po kapitulaciji Italije 8. septembra 1943, bio je poslat u Liguriju, gde je postao član Komiteta nacionalnog oslobođenja, organizator partizanskih četa, 1944. komandant 6. operativne zone u severnoj Italiji, a 1945. komandant Đenove i okolice. Učestvovao je u oslobođenju Đenove aprila 1945. i nakon toga proglašen za njenog počasnog građanina.^[1]

Karijera u Jugoslaviji[uredi | uredi izvor]

Juna 1945. godine vratio se u Jugoslaviju, gde se nalazio na više odgovornih funkcija. Bio je član Izvršnog komiteta KPS i odbornik Slovenačko-italijanske antifašističke unije (SIAU) za Julijsku krajinu, od 1947. član Izvršnog komiteta KP STT i predsednik odbora Oslobodilačkog fronta Slovenije za STT i Saveza partizanskih veterana. Od 1954. godine živeo je u Kopru, gde je bio član raznih društveno-političkih organizacija.^[1]

Umro je 21. decembra 1978. godine u Kopru.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941, Ordena bratstva i jedinstva, Ordena zasluga za anrod, Ordena za hrabrost i ostalih jugoslovenskih, američkih, francuskih i španskih odlikovanja.