Vila slikara Jožefa Varkonjija
| Vila slikara Jožefa Varkonjija | |
|---|---|
| Opšte informacije | |
| Mesto | Zrenjanin |
| Opština | Zrenjanin |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 1910. |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
| www | |
Vila Varkonji je jedna od najznačajnijih građevina van najuže zone starog jezgra Zrenjanina, podignuta za poznatog slikara – impresionistu, Jožefa Varkonjija[1] iz Velikog Bečkereka. Slikar Jožef Varkonji je koristio svoju vilu za stanovanje, ali je u letnjim mesecima njene prostorije pretvarao u slikarski atelje, okupljajući oko sebe umetnike iz cele Vojvodine. Sagrađena je na prostranoj, parkovski uređenoj parceli, duboko uvučena od ulice, nedaleko od nekadašnjeg toka reke Begej, danas jednog od jezera.
Harmonično zdanje, skladnih proporcija, uspelo je ostvarenje talentovanog lokalnog projektanta, građevinskog majstora – Matijasa Štifela. Prizemna građevina sa mansardom u kojoj je bio umetnikov atelje, sagrađena je u stilu secesije. Fasada je komponovana simetrično, a obrađena jednostavno, sa prostranim lučnim otvorima u prizemlju i mansardi. Ono što ovu vilu čini prepoznatljivom i što joj daje posebnu likovnost je završetak njene glavne fasade u obliku trapezaste visoke atike obložene drvetom u kojoj je tavanski prozor u formi prelomljene, šestodelne linije.
U prednjem delu smeštene su reprezentativne prostorije vlasnika vile, odnosno trpezarija i dnevna soba koja je manjim hodnikom povezana sa ostalim prostorija okrenutim ka dvorištu – kuhinjom, sobom za poslugu i ostavom. Vila slikara Jožefa Varkonjija je i u enterijeru zadržala svoj autentičan izgled iz vremena izgradnje[2].
