Гугутка

Gugutka
Status ugroženosti
Najmanje ugrožen  (IUCN 3.1)
Naučna klasifikacija
Carstvo:	Animalia
Tip:	Chordata
Klasa:	Aves
Red:	Columbiformes
Porodica:	Columbidae
Rod:	Streptopelia
Vrsta:	S. decaocto
Binomno ime
Streptopelia decaocto Frivaldszky, 1838

Gugutka ili kumrija (lat. Streptopelia decaocto), vrsta je ptica iz porodice golubova, reda golupčarki, koja je rasprostranjena u severoistočnoj Africi, južnoj Arabiji, Indiji, Maloj Aziji, Balkanskom poluostrvu i po srednjoj Evropi sve do Severnog mora. U mnogim jezicima, pa i srpskom, odomaćen je i naziv turski golub.

Gugutke u Srbiji

U savremenom periodu gnezdarica na teritoriji cele Srbije. Brojnost populacije se smatra stabilnom. Gugutke su rasprostranjene u nizijama, dolinama, pobrđu i brdskim predelima, dok odsustvuju iz planinskih ekosistema. Vrsta je najčešće u ruralnim naseljima i u njihovoj blizini. U jesen i zimu okuplja se u jata. Inače, vrsta je u Srbiji bila prisutna u različitom broju još početkom 19. veka. Matvejev (1950) je smatrao da je vrsta i pre 20. veka bila prisutna u Srbiji južno od Save i Dunava. Veći deo Vojvodine gugutka je naselila tokom prve polovine 20. veka, a u Beogradu je bila prisutna još krajem 19. veka.

Izgled

Gugutka je slična grlici. Gornja pera krila su joj svetlo bež do smeđe boje. Dugačka je od 31 do 33 cm, što znači da je velika otprilike kao gradski golub, no lakša je i deluje nežnije građe. Raspon krila joj je 47 do 55 cm, a teška je od 150 do 200 grama. Oba pola izgledaju isto. Crvenkaste oči imaju uski beli okvir. Upadljiva oznaka im je crni prsten oko početka vrata.

Glasa se troslogovnim gugutanjem, s naglaskom na drugom slogu, kao i veliki broj vrsta ove porodice.

Životni prostor

Vrsta izvorno potiče iz Azije, no kako u Evropi nalazi sve više poljoprivrednih i kućnih otpadaka, tokom 20. veka raširila se celom Evropom. U međuvremenu se širi dalje prema severoistoku. Prodiranje vrste u Evropu je detaljno praćeno. Sad su postale ptice stanarice u parkovima i vrtovima, uvek u blizini ljudskih naselja, najradije u mirnim stambenim delovima u kojima ima nekoliko stabala crnogorice. Crnogorična stabla su im potrebna za gnežđenje. Nisu preterano plašljive.

Širenje tokom 20. veka

Gugutke izvorno nastanjuju celo područje od evropskog dela Turske pa sve do Japana, gde je gugutka deo grba prefekture Saitama.

Oko 1930. godine počinje spektakularno širenje gugutki Evropom. 1947. stiže u Beč, 1949. u Holandiju, 1950. u Belgiju, Švedsku i Alzas. Oko 1960. stižu na Britanska ostrva i dalje se šire prema zapadu i istoku, a na nekim područjima i prema severu, no prodiranje se značajno usporava, jer se uništavaju područja za gnežđenje. Kako su golubovi u nekim državama lovna divljač, i to igra određenu ulogu kao ograničavajući faktor.

1970. su gugutke slučajno uvezene na Bahame. S Bahama su od 1982. naselile Floridu. Do 1999. su dokazano naselile 22 države SADa, a i dalje se šire.

Hrana

Jaje gugutke (Streptopelia decaocto)

Hrani se semenom, žitaricama i voćem. Zimi se ponekad okupljaju u jata i zajedno traže hranu u parkovima i seoskim imanjima.

Gnežđenje

Kao većina golupčarki, i gugutke imaju vrlo skromno i šlampavo građena gnezda od samo nekoliko slamki i grančica. U gnezdu je najčešće jedno do dva jaja, a mladi se izlegaju nakon 13 ili 14 dana. Gugutke legu više puta jedno za drugim, jer imaju velike gubitke jaja i mladih (mačke, svrake, šojke, veverice).

Galerija

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•