Dijana (tvrđava)

Tvrđava Dijana
tvrđava
Opšte informacije
Mesto	Sip
Opština	Kladovo
Država	Srbija
Vrsta spomenika	tvrđava
Vreme nastanka	101AD
Tip kulturnog dobra	Arheološko nalazište od izuzetnog značaja
Stepen zaštite	I stepen zaštite
Vlasnik	Republika Srbija
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš

Dijana je stari utvrđeni grad na obali Dunava. Nalazi se u Karatašu, ispod same hidroelektrane Đerdap I. Tvrđava je podignuta kao jedna od baza za Dačke ratove i obezbeđivanje plovidbe Dunavom. Danas ima ostataka utvrđenja, a unutar samog lokaliteta se sprovode arheološka istraživanja. Dijana je arheološko nalazište od izuzetnog značaja, i kao takvo je pod zaštitom Republike Srbije.

Istorija

Tvrđava je podignuta krajem 1. veka, za vladavine cara Trajana, tokom njegovih priprema za osvajanje Dakije (tzv. Dački ratovi). Pored toga tvrđava je obezbeđivala kanale kojima je omogućena plovidba Dunavom, jer su obilazili katarakte. Svoju prvu obnovu je doživela u 3. veku, dok je početkom 4. veka dobila dva nova bedema koji su se spuštali do Dunava.

Goti su je prilikom svog pohoda na Balkan delimično spalili 378. godine, nakon čega je obnovljena kao jedna od zaštitnih carskih utvrda na Dunavu od upada varvara. Međutim Huni je 443. godine ponovo uništavaju. U sklopu velikih osvajanja i obezbeđenja prostora Vizantije koja su preduzeta za vladavine Justinijana, Dijana je ponovo obnovljena početkom 6. veka. Svoj konačni slom tvrđava je doživela 596. godine tokom Slovensko-avarske provale na Balkansko poluostrvo.

Izgled

Jugozapadni kraj tvrđave

Tvrđava ima osnovu zaobljenog pravougaonika u kome su južna i severna strana kraće i sa kulama postavljenim u njegovama temena. Posedovala je četiri kapije (na svakoj strani po jednu) ojačane polukružnim kulama, osim kapije na severnoj strani (okrenutoj ka Dunavu), koju su čuvale dve obične trostrane kvadratne kule. Pored kula u sklopu kapija i onih u temenima osnove bedemi su bili ojačani sa po dve kule na južnoj i severnoj odnosno sa po tri kule na istočnoj i zapadnoj strani utvrđenja. Kule u temenima južne strane kao i polukružne kule u sklopu južne kapije bile su nešto veće i tvrđe od onih na severnoj strani jer je sa kopnene strane Dijani pretila najveća opasnost.

Ostaci zidina

Pravougaona osnova je početkom 4. veka proširena sa dodatna dva bedema koji su se spuštali ka Dunavu i na čijim su se krajevima nalazila po jedna kula. Prvi bedem se iz severozapadnog temena nastavljao kao produžetak zapadnog bedema pravo ka Dunavu (poput proširenja u Kladovu (Fetislamu)), dok se drugi iz severoistočnog temena pružao ka severoistoku. Tokom istraživanja u spoljnjem delu tvrđave ka Dunavu (između dva dodatna bedema) otkriveni su i ostaci grobnice.

Arheološka otkrića

Tokom arheoloških istraživanja lokaliteta, pored ostataka utvrde otkriveni su i ostaci nekoliko zgrada u njenoj unutrašnjosti.

1. Višebrodna građevina sa apsidom koja je imala podno grejanje
2. Horeum
3. Principijum, datiran u period 1-2. veka
4. Vojne barake, datirane u period 3-4. veka
5. Lalrina odnosno kanalizacioni odvod, datiran u period 1-2. veka
6. Kapija prvobitnog kastruma

Galerija

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Spoljašnje veze

• Putevi rimskih imperatora: U klisuri legionara na sajtu YouTube
• Krađa arheološkog blaga na sajtu YouTube